pas (język polski)

pas (1.1)

pas (1.2) drzew

pasy (1.3)

dwa pasy (1.4)

pasy (1.7)

pasy (1.7)

wymowa:

(1.1-9, 2.2-4, 3.1) ​, IPA: [pas], AS: [pas]

(2.1) ‹pa›

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) część ubioru służąca do trzymania spodni, koszuli itp. blisko ciała, zwykle uniemożliwiając im zsunięcie się; zob. też pas w Wikipedii

(1.2) długi rząd czegoś

(1.3) techn. część maszyny, zbliżona wyglądem do pasa (1.1), służąca do przenoszenia ruchu obrotowego na duże odległości

(1.4) mot. wydzielona część jezdni, przeznaczona do jazdy pojazdów w jednym kierunku i ze zbliżoną prędkością; długa droga; zob. też pas ruchu w Wikipedii

(1.5) miejsce wokół ciała wzdłuż bioder, gdzie nosi się pas (1.1)

(1.6) geom. zbiór punktów między dwiema równoległymi prostymi bądź płaszczyznami, wraz z nimi samymi

(1.7) szeroka linia na deseniu

(1.8) lotn. zob. pas startowy

(1.9) mot. lotn. zob. pasy

rzeczownik, rodzaj nijaki

(2.1) choreogr. krok baletowy, skodyfikowany układ kroków; zob. też pas (balet) w Wikipedii

(2.2) sport. w szermierce: wysunięcie lewej nogi przed prawą

(2.3) karc. rezygnacja z licytacji w grach karcianych; zob. też pas (karty) w Wikipedii

(2.4) przen. rezygnacja z jakiejś czynności

wykrzyknik

(3.1) karc. odzywka licytacyjna w brydżu oznaczająca brak zgłaszania własnego koloru

odmiana:

(1.1-9)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	pas	pasy
dopełniacz	pasa	pasów
celownik	pasowi	pasom
biernik	pas	pasy
narzędnik	pasem	pasami
miejscownik	pasie	pasach
wołacz	pasie	pasy

(2.1-4) nieodm.,

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	pas	pas
dopełniacz	pas	pas
celownik	pas	pas
biernik	pas	pas
narzędnik	pas	pas
miejscownik	pas	pas
wołacz	pas	pas

przykłady:

(1.1) Wuj Leon ma piękny pas, jeszcze z czasów carskich.

(1.2) Szliśmy wzdłuż długiego pasa kapusty (= pasa ziemi, na której rosła kapusta).

(1.3) W maszynowni zerwał się jakiś pas.

(1.4) Nie należy często zmieniać pasów podczas jazdy.

(1.5) Woda sięga nam po pas (= do pasa).

(1.7) Ten sam sąsiad po nagłym wykupieniu działki od mojej cioci szybko wyremontował elewację, dzięki czemu na wprost okna mam szeroki biały pas na szarym tle.

(2.1) To walc na cztery pas • Tańczony znacznie mniej • Lecz równy w gracji swej • Walcowi na trzy pas^[1]

(2.3) Mecenas ze zdumieniem spojrzał na swojego partnera, który zamiast skontrować, powiedział „pas”.

składnia:

kolokacje:

(1.1) pas mistrzowski • pas skórzany / wełniany / … • nosić / zapiąć pas • zdobyć pas (karate, judo) • pas bezpieczeństwa (lub pasy) • pas kontuszowy

(1.3) pas transmisyjny / napędowy / klinowy / … • pas zrywa się

(1.4) pas startowy

synonimy:

(1.1) pasek

(1.5) talia, biodra

antonimy:

(1.1) szelka

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pasiak m, pasmo m, pasy nmos, pasowość ż, pasowanie n, spasowanie n

zdrobn. pasek m

czas. pasować ndk., spasować dk., paskować ndk.

przym. pasiasty, paskowy

przym. pasowy

przysł. pasowo

związki frazeologiczne:

być za pasem • brać nogi za pas • cios poniżej pasa / chwyt poniżej pasa • pas cnoty • wziąć nogi za pas • zaciskać pasa • zima za pasem • pas szahida

etymologia:

(1.1) franc.^[2]

(1.5) z (1.1)

(2.1) franc. pas → krok^[3] < łac. passus^[4]

(2.3) franc. passe → mijam

(2.4) od (2.3)

uwagi:

zob. też pas (ujednoznacznienie) w Wikipedii

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) belt; (1.2) belt; (1.3) belt; (1.4) lane; (1.5) waist; (1.7) stripe; (2.3) pass; (3.1) pass
• arabski: (1.1) زنار m
• baskijski: (1.1) gerriko; (1.3) uhal; (1.4) errei; (1.5) gerri
• bułgarski: (1.1) колан m; (1.2) редица ż; (1.3) ремък m; (1.4) лента ż; (1.5) кръст m, талия ż, пояс m; (1.7) ивица ż, лента ż; (1.8) писта ż
• chiński standardowy: (1.1) 带 (dài); (1.3) 带 (dài)
• chorwacki: (1.1) pojas m
• dolnołużycki: (1.1) pas m; (1.2) pas m; (1.3) pas m
• duński: (1.1) bælte n; (1.4) bane w, kørebane w, vognbane w
• esperanto: (1.1) zono; (1.4) veturkoridoro; (1.5) zono
• fiński: (1.1) vyö; (1.4) kaista
• górnołużycki: (1.1) pas m; (1.2) pas m; (1.3) pas m
• hiszpański: (1.1) cinturón m, cinto m; (1.2) fila ż, hilera ż; (1.3) correa ż; (1.4) carril m; (1.5) cintura ż, talle m; (2.3) paso
• japoński: (1.1) ベルト (beruto); (1.3) ベルト (beruto); (1.5) 腰 (こし, koshi); (1.7) 縞 (しま, shima)
• kabowerdeński: (1.1) sintu
• kataloński: (1.1) trinxa ż, cinturó m
• litewski: (1.1) diržas m; (1.3) diržas m; (1.4) juosta ż; (1.5) juosta ż; (1.7) dryžis m
• łaciński: (1.1) balteus, cinctura, zona
• niderlandzki: (1.1) riem m, gordel m; (1.2) gordel m; (1.3) riem m; (1.4) strook ż, rijstrook ż; (1.5) middel n, taille ż; (1.7) streep m; (2.1) pas m, balletpas m
• niemiecki: (1.1) Gürtel m; (1.2) Streifen m; (1.3) Gurt m; (1.4) Spur ż; (1.5) Taille ż
• nowogrecki: (1.1) λουρί n; (1.2) στοίχος m; (1.3) ιμάντας m; (1.4) λουρίδα ż, λωρίδα ż; (1.5) μέση ż
• rosyjski: (1.1) пояс, ремень; (1.3) ремень; (1.4) полоса; (1.5) талия, пояс
• rumuński: (1.7) dungă ż
• tuvalu: (1.4) ala
• ukraiński: (1.1) пояс m, ремінь m; (1.3) ремінь m; (1.4) смуга ż; (1.5) талія ż, пояс m
• wilamowski: (1.1) gjytuł m

źródła:

pas (język albański)

wymowa:

znaczenia:

przyimek

(1.1) po, poza^[1]

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.1) pas punës → po pracy

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (język chorwacki)

pas (1.1)

zapisy w ortografiach alternatywnych:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) pies

odmiana:

(1.1) lp pas, psa, psu, psa, psom, psu, pse/psu; lm psi, pasa, psima, pse, psima, psima, psi

przykłady:

(1.1) Moj se pas zove Reks. → Mój pies wabi się Reks.

(1.1) Idem u šetnju sa psom. → Idę z psem na spacer.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. psina ż

związki frazeologiczne:

(1.1) vjeran kao pas

etymologia:

prasł. *pьsъ

uwagi:

źródła:

pas (język czeski)

pasy (1.1)

wymowa:

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) paszport

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	pas	pasy
dopełniacz	pasu	pasů
celownik	pasu	pasům
biernik	pas	pasy
wołacz	pase	pasy
miejscownik	pase / pasu	pasech
narzędnik	pasem	pasy

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (język dolnołużycki)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) pasek do spodni

(1.2) pas (obszar)

(1.3) techn. pas

(1.4) paszport

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. pasowy

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (język duński)

pas (1.1)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) paszport

odmiana:

(1.1) et pas, passet, pas, passene

przykłady:

(1.1) Må jeg se Deres pas? → Czy mogę zobaczyć Pański paszport?

składnia:

kolokacje:

(1.1) at forny/forfalske et pas

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (esperanto (morfem))

wymowa:

znaczenia:

morfem

(1.1) przechodzić, mijać

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pochodne:

czas. pasi, pasigi, forpasi, preterpasi, trapasi, transpasi

przysł. pase, pasintjare

rzecz. pasado, pasaĵo, pasanto, pasejo, pasvorto, tempopasigo, tempopasigilo

przym. pasema, pasintjara

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 3.

źródła:

pas (język francuski)

wymowa:

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) krok

partykuła

(2.1) nie

odmiana:

(1.1) lp pas, lm pas

(2.1) nieodm.

przykłady:

(1.1) Mon fils a fait ses premiers pas à un an. → Mój syn postawił swe pierwsze kroki w (wieku) roku.

(2.1) Je ne parle pas français. → (Ja) nie mówię po francusku.

składnia:

(2.1) używane po czasowniku oprócz bezokolicznika, gdy oba słowa negacji poprzedzają czasownik: ne pas sortir

kolokacje:

(2.1) pas encore → jeszcze nie

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

(1.1) à pas de loup • faux pas

etymologia:

uwagi:

zobacz też: ne • non

źródła:

pas (język górnołużycki)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) pasek do spodni

(1.2) pas (obszar)

(1.3) techn. pas

(1.4) paszport

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. pasowy

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (język jaćwieski)

wymowa:

znaczenia:

przyimek

(1.1) obok^[1]

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

odziedziczone z prabałtosł. *pás, z praindoeur. *pós

por. litew. pàs

uwagi:

źródła:

pas (język kataloński)

wymowa:

IPA: [ˈpas]

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) krok

(1.2) spacer

odmiana:

(1.1-2) lp pas; lm passos

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. passar

związki frazeologiczne:

primers passos

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (Lingua Franca Nova)

zapisy w ortografiach alternatywnych:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pokój

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (język lombardzki)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) pokój

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) war. pás

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (papiamento)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pokój

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

(1.1) guera

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (język prowansalski)

wymowa:

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) pokój

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pas (język słowacki)

pas (1.1)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) dokument uprawniający do czegoś

(1.2) karc. pas

odmiana:

(1.2) nieodm.

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.1) cestovný pas → paszport • zbrojný pas → pozwolenie na broń • diplomatický pas • vojenský pas • dobytčí pas • vystaviť pas

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. pasový

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1) nie mylić z: pás

źródła:

pas (język tatarski)

zapisy w ortografiach alternatywnych:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) cena

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz tatarski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.