przechodzić (język polski)

słoń przechodzi (1.2) przez drogę

ktoś przechodzi (1.3) obok sklepu

wymowa:

IPA: [pʃɛˈxɔʥ̑iʨ̑], AS: [pšeχoʒ́ić], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw. ​

​

znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przejść)

(1.1) przebywać jakąś drogę

(1.2) przekraczać coś w poprzek

(1.3) mijać określone obiekty

(1.4) minąć w czasie, stawać się przeszłością

(1.5) być przekazywanym, krążyć między obiektami lub osobami

(1.6) przeżywać coś

(1.7) przedostawać się, przenikać przez coś

(1.8) zmieniać system, w jakim się coś robi (zwykle w formie dokonanej)

(1.9) zmieniać stan

(1.10) o propozycji: zostać zatwierdzoną

(1.11) o linii, szosie, szlaku: znajdować się

odmiana:

(1.1-11) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		przechodzić
czas teraźniejszy		przechodzę	przechodzisz	przechodzi	przechodzimy	przechodzicie	przechodzą
czas przeszły	m	przechodziłem	przechodziłeś	przechodził	przechodziliśmy	przechodziliście	przechodzili
	ż	przechodziłam	przechodziłaś	przechodziła	przechodziłyśmy	przechodziłyście	przechodziły
	n	przechodziłom	przechodziłoś	przechodziło
tryb rozkazujący		niech przechodzę	przechodź	niech przechodzi	przechodźmy	przechodźcie	niech przechodzą
pozostałe formy czas przyszły m będę przechodził, będę przechodzić będziesz przechodził, będziesz przechodzić będzie przechodził, będzie przechodzić będziemy przechodzili, będziemy przechodzić będziecie przechodzili, będziecie przechodzić będą przechodzili, będą przechodzić ż będę przechodziła, będę przechodzić będziesz przechodziła, będziesz przechodzić będzie przechodziła, będzie przechodzić będziemy przechodziły, będziemy przechodzić będziecie przechodziły, będziecie przechodzić będą przechodziły, będą przechodzić n będę przechodziło, będę przechodzić będziesz przechodziło, będziesz przechodzić będzie przechodziło, będzie przechodzić czas zaprzeszły m przechodziłem był przechodziłeś był przechodził był przechodziliśmy byli przechodziliście byli przechodzili byli ż przechodziłam była przechodziłaś była przechodziła była przechodziłyśmy były przechodziłyście były przechodziły były n przechodziłom było przechodziłoś było przechodziło było forma bezosobowa czasu przeszłego przechodzono tryb przypuszczający m przechodziłbym, byłbym przechodził przechodziłbyś, byłbyś przechodził przechodziłby, byłby przechodził przechodzilibyśmy, bylibyśmy przechodzili przechodzilibyście, bylibyście przechodzili przechodziliby, byliby przechodzili ż przechodziłabym, byłabym przechodziła przechodziłabyś, byłabyś przechodziła przechodziłaby, byłaby przechodziła przechodziłybyśmy, byłybyśmy przechodziły przechodziłybyście, byłybyście przechodziły przechodziłyby, byłyby przechodziły n przechodziłobym, byłobym przechodziło przechodziłobyś, byłobyś przechodziło przechodziłoby, byłoby przechodziło imiesłów przymiotnikowy czynny m przechodzący, nieprzechodzący ż przechodząca, nieprzechodząca przechodzące, nieprzechodzące n przechodzące, nieprzechodzące imiesłów przysłówkowy współczesny przechodząc, nie przechodząc rzeczownik odczasownikowy przechodzenie, nieprzechodzenie

przykłady:

(1.1) Co dwa dni przechodzę dziesięć kilometrów.

(1.1) Burzowe chmury przechodzą nad miastem.

(1.2) Dzieci przechodzą przez jezdnię po pasach.

(1.3) Idąc do szkoły, przechodzę obok kawiarni i kwiaciarni.

(1.4) Powoli przechodzi mi przeziębienie.

(1.5) Mój zeszyt przechodził z rąk do rąk.

(1.6) Marcin przechodzi ciężką chorobę.

(1.7) Światło przechodzi przez szklaną elektrodę.

(1.8) Mieszkańcy ziem polskich przeszli od gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej do czynszowej w XIX wieku.

(1.8) Wczoraj przeszedłem na nowszą wersję oprogramowania.

(1.9) Woda pod wpływem ciepła przechodzi w postać pary wodnej.

(1.10) Ustawa przechodzi większością głosów.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) kursować, przejechać, przesunąć

(1.3) mijać, omijać

(1.4) upływać

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. przechodni mos, przechodka ż, przejściówka ż, przejściowość ż, przechodniość ż, przechadzka ż, przechodzień m, przechodzenie n, przejście n

czas. przejść dk., przechadzać się ndk.

przym. przejściowy, przechodni

przysł. przejściowo

partyk. przeszło

związki frazeologiczne:

przechodzić ludzkie pojęcie / przechodzić ludzki rozum • przechodzić z rąk do rąk

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) cover; (1.2) cross; (1.3) pass by; (1.4) pass; (1.5) go through, experience; (1.7) pass through; (1.9) change over, switch; (1.10) go through, pass
• baskijski: (1.1) igaro; (1.2) gurutzatu, zeharkatu
• chiński standardowy: (1.2) 经过 (jīngguò); (1.3) 经过 (jīngguò); (1.6) 接受 (jiēshòu), 经过 (jīngguò); (1.8) 改 (gǎi), 接受 (jiēshòu)
• esperanto: (1.1) transiri; (1.2) transiri
• hiszpański: (1.2) pasar, atravesar; (1.6) pasar
• kataloński: (1.?) passar
• niemiecki: (1.1) überqueren; (1.2) über etw. gehen; (1.3) vorbeigehen; (1.4) vergehen, vorübergehen; (1.5) gehen; (1.6) durchmachen; (1.9) übergehen; (1.11) führen, verlaufen
• rosyjski: (1.2) переходить
• szwedzki: (1.5) gå över; (1.6) genomgå; (1.8) övergå
• ukraiński: (1.1) проходити; (1.2) переходити; (1.3) проходити; (1.4) проходити; (1.5) переходити; (1.7) проходити; (1.8) переходити; (1.9) переходити; (1.10) проходити
• włoski: (1.1) passare

źródła: