ziemia (język polski)

ziemia (1.3)

ziemia (1.4)

wymowa:

​, IPA: [ˈʑɛ̃mʲja], AS: [źẽmʹi ̯a], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• i → j 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) grunt, podłoże (także w budynku)

(1.2) działka rolnicza lub budowlana

(1.3) gleba

(1.4) geogr. kraina geograficzna

(1.5) ląd stały w odróżnieniu od morza

odmiana:

(1.1) (1.5) blm,

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	ziemia
dopełniacz	ziemi
celownik	ziemi
biernik	ziemię
narzędnik	ziemią
miejscownik	ziemi
wołacz	ziemio

(1.2-4)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ziemia	ziemie
dopełniacz	ziemi	ziem
celownik	ziemi	ziemiom
biernik	ziemię	ziemie
narzędnik	ziemią	ziemiami
miejscownik	ziemi	ziemiach
wołacz	ziemio	ziemie

przykłady:

(1.1) Upadłem na ziemię z dużej wysokości.

(1.1) Coś leży na ziemi.

(1.2) Kupiłem ziemię i zaczynam budować dom.

(1.3) Kwiaty nie chcą rosnąć na tej kiepskiej ziemi.

(1.4) Ja jestem swój! Pochodzę z tej ziemi!

(1.5) Niechaj Go chwalą niebiosa i ziemia, / morza i wszystko, co w nich się porusza^[1].

składnia:

kolokacje:

(1.1) trzęsienie ziemi

(1.3) dobra / zła / żyzna ziemia

(1.4) ziemia głubczycka • ziemia osobłoska • Ziemia van Diemena

synonimy:

(1.1) grunt, podłoga; gw. (Śląsk Cieszyński) ziym

(1.2) działka, parcela, grunt

(1.3) gleba

antonimy:

(1.1) woda, powietrze

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Ziemia ż, Ziemianin mos, Ziemianka ż, ziemiaństwo n, ziemianin mos, ziemianka ż, ziemiańskość ż, ziemniak mrz, uziemienie n, ziemiórka ż

przym. ziemny, ziemski, ziemisty, ziemniaczany, naziemny, przyziemny

czas. uziemić dk.

przysł. ziemiańsko

związki frazeologiczne:

błędy lekarza pokrywa ziemia • być jak niebo i ziemia • poruszyć niebo i ziemię • raj na ziemi • sól ziemi • strącić z obłoków na ziemię • styczeń, styczeń wszystko studzi – ziemię, bydło, ludzi • wyrosnąć spod ziemi • zejść z obłoków na ziemię • ziemia obiecana

etymologia:

prasł. *zemja^[2] < praindoeur. *dģhem^[3]

uwagi:

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.1) aarde; (1.3) aarde
• albański: (1.1) tokë ż; (1.2) tokë ż; (1.3) tokë ż; (1.5) tokë ż
• aleucki: (1.4) tanaq, tana-x̂
• angielski: (1.1) ground; (1.4) land
• arabski: (1.1) تربة (1.3) ;ثرى ż; (1.4) بلد
• baskijski: (1.1) lur, lurzoru; (1.2) lur; (1.3) lur
• białoruski: (1.1) зямля ż
• chiński standardowy: (1.1) 地 (dì), 地上 (dìshàng); (1.2) 地 (dì)
• dolnołużycki: (1.1) zemja ż; (1.4) zemja ż
• duński: (1.1) jord w; (1.4) land n
• esperanto: (1.3) tero; (1.4) tero
• estoński: (1.1) maa
• farerski: (1.1) (1.1-3) jørð n
• fenicki: (1) 𐤀𐤓𐤑
• francuski: (1.1) terre ż, sol m
• górnołużycki: (1.1) zemja ż; (1.4) zemja ż
• grenlandzki: (1.1) nunarsuaq
• gudźarati: (1.1) જમીન ż (jamīna)
• hawajski: (1.1) honua; (1.4) honua
• hiszpański: (1.1) suelo m, tierra ż
• islandzki: (1.1) jörð ż; (1.2) jörð ż; (1.3) jörð ż; (1.4) land n
• jaćwieski: (1.1) zem
• kakczikel: (1.1) ulef
• karaimski: (1.1) йэр; (1.3) йэр; (1.4) йэр
• kaszubski: (1.1) zemia ż; (1.4) zemia ż,
• kataloński: (1.1) terra ż, sòl m
• kazachski: (1.1) жер; (1.2) жер; (1.3) топырақ, жер; (1.4) жер
• liwski: (1.1) zēm
• łaciński: (1.1) humus; (1.3) terra; (1.4) terra
• łotewski: (1.1) zeme
• niderlandzki: (1.3) aarde m ż, bodem m
• niemiecki: (1.1) Boden m; (1.2) Grundstück n; (1.3) Erde ż; (1.4) Boden m
• ormiański: (1.4) երկիր, աշխարհ
• portugalski: (1.1) terreno m; (1.4) terra ż
• rosyjski: (1.1) земля ż; (1.2) земля ż; (1.3) земля ż; (1.4) земля ż
• słowiński: (1.3) zìe̯mjă; (1.4) zìe̯mjă
• staroirlandzki: (1.1) tír
• tuvalu: (1.1) atupaipai, kele, laukele; (1.3) atupaipai; (1.4) fenua
• tybetański: (1.4) ས
• ukraiński: (1.1) земля ż; (1.2) земля ż; (1.3) земля ż; (1.4) земля ż
• węgierski: (1.1) föld; (1.2) föld; (1.3) föld; (1.4) föld
• wilamowski: (1.3) ad ż, ād ż, aood ż
• włoski: (1.1) terra ż, suolo m; (1.3) terra ż, terreno m; (1.4) terra ż; (1.5) terra ż

źródła: