Ziemia (język polski)
- wymowa:
- , IPA: [ˈʑɛ̃mʲja], AS: [źẽmʹi ̯a], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• i → j
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
- (1.1) astr. trzecia pod względem oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego; zob. też Ziemia w Wikipedii
- (1.2) mit. gr. rzad. zob. Gaja
- (1.3) mit. rzym. rzad. zob. Terra, Tellus
- odmiana:
- (1.1-3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik Ziemia Ziemie[1] dopełniacz Ziemi Ziem celownik Ziemi Ziemiom biernik Ziemię Ziemie narzędnik Ziemią Ziemiami miejscownik Ziemi Ziemiach wołacz Ziemio Ziemie - przykłady:
- (1.1) Stwierdzenie, że Ziemia jest jedną z planet obiegających Słońce, było odkryciem Mikołaja Kopernika[2].
- (1.1) Ruch obrotowy Ziemi powoduje zjawisko dnia i nocy, a ruch obiegowy Ziemi wokół Słońca wywołuje pory roku.
- (1.1) Ziemię obiegają liczne satelity sztuczne i jeden satelita naturalny, zwany Księżycem.
- (1.1) Do najważniejszych nauk o Ziemi należą: geografia, geologia, geofizyka i geodezja.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) planeta Ziemia • globus / model Ziemi • antroposfera / atmosfera / biosfera / fitosfera / hydrosfera / kriosfera / litosfera / magnetosfera (pole magnetyczne) / pedosfera / zoosfera Ziemi • fauna / flora Ziemi • roślinność Ziemi • strefy klimatyczne / strefy roślinności Ziemi • bogactwo naturalne / bogactwo mineralne Ziemi • ruch obiegowy / ruch obrotowy (ruch wirowy) Ziemi • oś obrotu / orbita Ziemi • obieg Ziemi dookoła (wokół) Słońca • północny biegun / południowy biegun Ziemi • dzieje / historia / wiek Ziemi • informacje o / nauki o Ziemi • życie na Ziemi
- synonimy:
- (1.1) glob, kula ziemska, świat; peryfr. książk. błękitna planeta, Błękitna Planeta; symbol. 🜨
- (1.2) Gaja
- (1.3) Terra, Tellus
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. ziemiaństwo n, ziemia ż, Ziemianin mos, Ziemianka ż, ziemiańskość ż, ziemianka ż, ziemianin mos
- przym. ziemski
- przysł. ziemiańsko
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- zob. też Ziemia (ujednoznacznienie) w Wikipedii
- zob. też Ziemia w Wikicytatach
- (1.1) Tylko jako termin astronomiczny piszemy wielką literą, w pozostałych przypadkach – małą literą[3][4][5].
- (1.1) por. ziemia; zobacz też: Merkury • Wenus • Mars • Jowisz • Saturn • Uran • Neptun • Indeks:Polski - Astronomia • Indeks:Polski - Indeks terminów astronomicznych
- (1.2) por. Gaja; zobacz też: Indeks:Polski - Mitologia grecka
- (1.3) por. Terra • Tellus; zobacz też: Indeks:Polski - Mitologia rzymska
- tłumaczenia:
- albański: (1.1) Toka ż
- angielski: (1.1) Earth
- arabski: (1.1) أرض ż, الأرض ż
- aragoński: (1.1) Tierra
- baskijski: (1.1) Lurra
- białoruski: (1.1) Зямля ż
- bośniacki: (1.1) Zemlja ż
- bułgarski: (1.1) Земя ż
- chiński standardowy: (1.1) 地球 (dìqiú)
- chorwacki: (1.1) Zemlja ż
- czeski: (1.1) Země ż
- duński: (1.1) Jorden w
- esperanto: (1.1) Tero
- estoński: (1.1) Maa
- fiński: (1.1) Maa
- francuski: (1.1) Terre ż
- gudźarati: (1.1) પૃથ્વી ż (pr̥thvī)
- hawajski: (1.1) Honua
- hindi: (1.1) पृथ्वी (pŕthvī) ż
- hiszpański: (1.1) Tierra ż
- inuktitut: (1.1) ᓄᓇ (nuna)
- islandzki: (1.1) Jörðin
- japoński: (1.1) 地球 (ちきゅう, chikyū)
- jidysz: (1.1) ערד ż (erd)
- kataloński: (1.1) Terra ż
- koreański: (1.1) 지구
- litewski: (1.1) Žemė ż
- łaciński: (1.1) Terra
- łotewski: (1.1) Zeme ż
- macedoński: (1.1) Земја ż
- nepalski: (1.1) पृथ्वी
- niemiecki: (1.1) Erde ż
- nowogrecki: (1.1) Γη ż
- perski: (1.1) زمین
- portugalski: (1.1) Terra ż
- rosyjski: (1.1) Земля ż
- rumuński: (1.1) Pământ n
- sanskryt: (1.1) पृथ्वी ż
- serbski: (1.1) Земља (Zemlja) ż
- slovio: (1.1) Zemla (Земла)
- słowacki: (1.1) Zem ż
- słoweński: (1.1) Zemlja ż
- słowiński: (1.1) zìe̯mjă
- suahili: (1.1) Dunia
- szwedzki: (1.1) Jorden w, jorden w
- turecki: (1.1) Dünya
- ukraiński: (1.1) Земля ż
- volapük: (1.1) Tal
- węgierski: (1.1) Föld
- wietnamski: (1.1) Trái Đất, Địa Cầu, Quả Đất
- wilamowski: (1.1) Ad ż, Ād ż
- włoski: (1.1) Terra ż
- źródła:
- ↑ Hasło „Ziemia” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ pod red. Włodzimierza Zonny, Kopernik, astronomia, astronautyka. Przewodnik encyklopedyczny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973, s. 327.
- ↑ Porada „ziemia i księżyc” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Porada „ziemia czy Ziemia, słońce czy Słońce?” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Hasło „ziemia” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.