polski (język polski)

polska (1.1) flaga
Język polski należy do gru­py języków zachodniosło­wiańskich, stanowiących część rodziny języków indo­europejskich. Ocenia się, że jest on językiem ojczystym około 44 milionów ludzi na świecie – mieszkańców Pol­ski oraz Polaków zamiesz­kałych za granicą.
polski (2.1)
wymowa:
IPA: [ˈpɔlsʲci], AS: [polsʹḱi], zjawiska fonetyczne: zmięk.,
znaczenia:

przymiotnik relacyjny

(1.1) odnoszący się do Polski lub Polaków
(1.2) odnoszący się do polszczyzny
(1.3) st.pol. polny[1]

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(2.1) jęz. zachodniosłowiański język używany przez Polaków; zob. też język polski w Wikipedii
(2.2) pot. eduk. przedmiot szkolny język polski; zob. język polski
(2.3) pot. eduk. godzina lekcyjna zajęć z języka polskiego; zob. język polski
odmiana:
(1.1-2)
(2.1-2) blm,
(2.3)
przykłady:
(1.1) Uroki polskiego krajobrazu: wysokie góry o nagich szczytach i łagodne wzgórza porośnięte lasami, malownicze wyżyny, rozległe równiny i szerokie doliny, duże i małe jeziora, nadmorskie plaże zasypane złocistym piaskiem (…)[2]
(1.1) Polscy piłkarze po raz kolejny wygrali z Anglią.
(1.2) Polski tekst jest zwykle nieco dłuższy niż jego angielski odpowiednik.
(1.2) W Polsce zwykle mówi się po polsku.
(2.3) Dziś miałam dwa polskie, jedną matmę i angielski.
składnia:
kolokacje:
(1.1) narodowość polska • obywatelstwo polskie • wpływy polskie • murzyn polski
(1.2) mówić / mawiać / rozmawiać / gadać / dogadywać / dukać / pisać / pisywać / czytać po polsku
(1.3) czarnopolski • krasnopolski
synonimy:
(1.1) st.pol. lacki, żart. poet. sarmacki
(2.1) język polski, polszczyzna
(2.2) język polski, pot. polak
antonimy:
hiperonimy:
(2.1) zachodniosłowiański
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. antypolskość ż, odpolszczenie n, Polak mos, polak mrz/mzw, Polaczek mos, polaczek mos, Polka ż, Polanin m, Polska ż, polskość ż, polszczenie n, polszczyzna ż, spolszczanie n, spolszczenie n, wypolszczanie n
czas. odpolszczyć dk., polszczyć ndk., spolszczać ndk., spolszczyć dk., wypolszczać ndk.
przym. antypolski, spolszczony, polskawy
przysł. polsko
skr. pol.
związki frazeologiczne:
słoń a sprawa polskatłumaczyć z polskiego na naszeprzysłowie: polski most, niemiecki post, włoskie nabożeństwo, to wszystko błazeństwo
etymologia:
pol. pole + -ski
uwagi:
  1. forma celownika: „polskiemu” z wyjątkiem związku „po polsku” (chyba że w znaczeniu ironicznym – por. po polsku po polskiemu)
tłumaczenia:
źródła:
  1. Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 131.
  2. Róża Krzywobłocka-Laurow, Droższe od złota, Warszawa 1974, s. 8.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.