tańczyć (język polski)

para tańczy (1.1) walca

wymowa:

IPA: [ˈtãj̃n͇ʧ̑ɨʨ̑], AS: [tãĩ ̯ṇčyć], zjawiska fonetyczne: nazal.• rozs. artyk. ​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. zatańczyć)

(1.1) choreogr. poruszać się rytmicznie w takt muzyki, wykonywać taniec

(1.2) poruszać się szybko w jakimś rytmie

odmiana:

(1.1-2) koniugacja VIb

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		tańczyć
czas teraźniejszy		tańczę	tańczysz	tańczy	tańczymy	tańczycie	tańczą
czas przeszły	m	tańczyłem	tańczyłeś	tańczył	tańczyliśmy	tańczyliście	tańczyli
	ż	tańczyłam	tańczyłaś	tańczyła	tańczyłyśmy	tańczyłyście	tańczyły
	n	tańczyłom	tańczyłoś	tańczyło
tryb rozkazujący		niech tańczę	tańcz	niech tańczy	tańczmy	tańczcie	niech tańczą
pozostałe formy czas przyszły m będę tańczył, będę tańczyć będziesz tańczył, będziesz tańczyć będzie tańczył, będzie tańczyć będziemy tańczyli, będziemy tańczyć będziecie tańczyli, będziecie tańczyć będą tańczyli, będą tańczyć ż będę tańczyła, będę tańczyć będziesz tańczyła, będziesz tańczyć będzie tańczyła, będzie tańczyć będziemy tańczyły, będziemy tańczyć będziecie tańczyły, będziecie tańczyć będą tańczyły, będą tańczyć n będę tańczyło, będę tańczyć będziesz tańczyło, będziesz tańczyć będzie tańczyło, będzie tańczyć czas zaprzeszły m tańczyłem był tańczyłeś był tańczył był tańczyliśmy byli tańczyliście byli tańczyli byli ż tańczyłam była tańczyłaś była tańczyła była tańczyłyśmy były tańczyłyście były tańczyły były n tańczyłom było tańczyłoś było tańczyło było forma bezosobowa czasu przeszłego tańczono tryb przypuszczający m tańczyłbym, byłbym tańczył tańczyłbyś, byłbyś tańczył tańczyłby, byłby tańczył tańczylibyśmy, bylibyśmy tańczyli tańczylibyście, bylibyście tańczyli tańczyliby, byliby tańczyli ż tańczyłabym, byłabym tańczyła tańczyłabyś, byłabyś tańczyła tańczyłaby, byłaby tańczyła tańczyłybyśmy, byłybyśmy tańczyły tańczyłybyście, byłybyście tańczyły tańczyłyby, byłyby tańczyły n tańczyłobym, byłobym tańczyło tańczyłobyś, byłobyś tańczyło tańczyłoby, byłoby tańczyło imiesłów przymiotnikowy czynny m tańczący, nietańczący ż tańcząca, nietańcząca tańczące, nietańczące n tańczące, nietańczące imiesłów przymiotnikowy bierny m tańczony, nietańczony tańczeni, nietańczeni ż tańczona, nietańczona tańczone, nietańczone n tańczone, nietańczone imiesłów przysłówkowy współczesny tańcząc, nie tańcząc rzeczownik odczasownikowy tańczenie, nietańczenie

przykłady:

(1.1) Chadzam na dansingi, bo lubię tańczyć.

(1.1) Powiedziano mi, żebym tańczyła, żebym zachowywała się tak, jakby nikt na mnie nie patrzył^[1].

(1.2) Przed oczami zaczęły tańczyć jej świetliste plamki.

składnia:

(1.1) tańczyć + B. • nie tańczyć + D.

(1.2) tańczyć na + Ms.

kolokacje:

(1.1) pary / tancerki / tancerze tańczą • tańczyć krakowiaka / kujawiaka / mazura / salsę / sambę / tango • tańczyć na stole / na parkiecie / w balecie • znakomicie tańczyć • uwielbiam tańczyć

(1.2) płomienie / promienie tańczą • tańczyć na powierzchni / na ścianie

synonimy:

(1.1) pląsać; przest. tańcować

(1.2) przest. tańcować

antonimy:

hiperonimy:

(1.2) poruszać się

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. taniec mrz, tancerka ż, tancerz mos, tańczenie n

czas. tańcować ndk., obtańcować dk., przetańczyć dk., wytańczyć dk., zatańczyć dk.

przym. taneczny

przysł. tanecznie

związki frazeologiczne:

tańczyć tak, jak ktoś zagra • tańczyć na wulkanie • tańczyć koło czegoś • tańczyć po łacinie

etymologia:

pol. taniec

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) dance
• arabski: (1.1) رقص (raqaṣa)
• asamski: (1.1) নচা (nosa)
• asturyjski: (1.1) baillar
• baskijski: (1.1) dantzatu, dantza egin, dantzan egin
• białoruski: (1.1) танцаваць (tancavacʹ)
• chorwacki: (1.1) plesati
• czeski: (1.1) tančit, tancovat, plesati
• dolnołużycki: (1.1) rejowaś
• duński: (1.1) danse
• esperanto: (1.1) danci
• estoński: (1.1) tantsima
• fiński: (1.1) tanssia, jorata
• francuski: (1.1) danser
• górnołużycki: (1.1) rejować
• hebrajski: (1.1) רקד (rakád)
• hiszpański: (1.1) bailar, danzar
• ido: (1.1) dansar
• interlingua: (1.1) dansar
• islandzki: (1.1) dansa
• japoński: (1.1) 踊る (おどる, odoru)
• joruba: (1.1) jó
• kabowerdeński: (1.1) bádja
• kataloński: (1.1) ballar, dansar
• kornijski: (1.1) donsya
• litewski: (1.1) šokti
• łaciński: (1.1) salto, tripudio, ballo, balo
• łotewski: (1.1) dejot
• neapolitański: (1.1) abballà
• niderlandzki: (1.1) dansen
• niemiecki: (1.1) tanzen
• nowogrecki: (1.1) χορεύω (chorévo)
• ormiański: (1.1) պարել (parel)
• portugalski: (1.1) dançar, bailar
• rosyjski: (1.1) танцевать (tancevatʹ), плясать (plâsatʹ)
• rumuński: (1.1) dansa
• slovio: (1.1) tancit (танцит)
• słowacki: (1.1) tancovať
• słoweński: (1.1) plesati
• starogrecki: (1.1) ὀρχέομαι (orkhéomai), χορεύω (khoreúō), βαλλίζω (ballízō)
• szwedzki: (1.1) dansa
• tahitański: (1.1) ʻori
• tetum: (1.1) dansa
• turecki: (1.1) dans etmek
• tuvalu: (1.1) haka, mako
• tybetański: (1.1) འཆམ ('cham)
• ukraiński: (1.1) танцювати (tancûvati)
• węgierski: (1.1) táncol
• wilamowski: (1.1) tanca
• włoski: (1.1) ballare

źródła: