zachowywać (język polski)

wymowa:

​, IPA: [ˌzaxɔˈvɨvaʨ̑], AS: [zaχovyvać], zjawiska fonetyczne: akc. pob.

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) pozostawiać coś w niezmienionej postaci; w niezmienionym stanie

(1.2) być ciągle w posiadaniu czegoś (także w pamięci)

(1.3) ochraniać coś przed czymś lub przed kimś

(1.4) o tajemnicy: nie wyjawiać

czasownik zwrotny zachowywać się

(2.1) postępować w jakiś sposób

odmiana:

(1.1-4) koniugacja VIIIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		zachowywać
czas teraźniejszy		zachowuję	zachowujesz	zachowuje	zachowujemy	zachowujecie	zachowują
czas przeszły	m	zachowywałem	zachowywałeś	zachowywał	zachowywaliśmy	zachowywaliście	zachowywali
	ż	zachowywałam	zachowywałaś	zachowywała	zachowywałyśmy	zachowywałyście	zachowywały
	n	zachowywałom	zachowywałoś	zachowywało
tryb rozkazujący		niech zachowuję	zachowuj	niech zachowuje	zachowujmy	zachowujcie	niech zachowują
pozostałe formy czas przyszły m będę zachowywał, będę zachowywać będziesz zachowywał, będziesz zachowywać będzie zachowywał, będzie zachowywać będziemy zachowywali, będziemy zachowywać będziecie zachowywali, będziecie zachowywać będą zachowywali, będą zachowywać ż będę zachowywała, będę zachowywać będziesz zachowywała, będziesz zachowywać będzie zachowywała, będzie zachowywać będziemy zachowywały, będziemy zachowywać będziecie zachowywały, będziecie zachowywać będą zachowywały, będą zachowywać n będę zachowywało, będę zachowywać będziesz zachowywało, będziesz zachowywać będzie zachowywało, będzie zachowywać czas zaprzeszły m zachowywałem był zachowywałeś był zachowywał był zachowywaliśmy byli zachowywaliście byli zachowywali byli ż zachowywałam była zachowywałaś była zachowywała była zachowywałyśmy były zachowywałyście były zachowywały były n zachowywałom było zachowywałoś było zachowywało było forma bezosobowa czasu przeszłego zachowywano tryb przypuszczający m zachowywałbym, byłbym zachowywał zachowywałbyś, byłbyś zachowywał zachowywałby, byłby zachowywał zachowywalibyśmy, bylibyśmy zachowywali zachowywalibyście, bylibyście zachowywali zachowywaliby, byliby zachowywali ż zachowywałabym, byłabym zachowywała zachowywałabyś, byłabyś zachowywała zachowywałaby, byłaby zachowywała zachowywałybyśmy, byłybyśmy zachowywały zachowywałybyście, byłybyście zachowywały zachowywałyby, byłyby zachowywały n zachowywałobym, byłobym zachowywało zachowywałobyś, byłobyś zachowywało zachowywałoby, byłoby zachowywało imiesłów przymiotnikowy czynny m zachowujący, niezachowujący ż zachowująca, niezachowująca zachowujące, niezachowujące n zachowujące, niezachowujące imiesłów przymiotnikowy bierny m zachowywany, niezachowywany zachowywani, niezachowywani ż zachowywana, niezachowywana zachowywane, niezachowywane n zachowywane, niezachowywane imiesłów przysłówkowy współczesny zachowując, nie zachowując rzeczownik odczasownikowy zachowywanie, niezachowywanie

(2.1) koniugacja VIIIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		zachowywać się
czas teraźniejszy		zachowuję się	zachowujesz się	zachowuje się	zachowujemy się	zachowujecie się	zachowują się
czas przeszły	m	zachowywałem się	zachowywałeś się	zachowywał się	zachowywaliśmy się	zachowywaliście się	zachowywali się
	ż	zachowywałam się	zachowywałaś się	zachowywała się	zachowywałyśmy się	zachowywałyście się	zachowywały się
	n	zachowywałom się	zachowywałoś się	zachowywało się
tryb rozkazujący		niech się zachowuję	zachowuj się	niech się zachowuje	zachowujmy się	zachowujcie się	niech się zachowują
pozostałe formy czas przyszły m będę się zachowywał, będę się zachowywać będziesz się zachowywał, będziesz się zachowywać będzie się zachowywał, będzie się zachowywać będziemy się zachowywali, będziemy się zachowywać będziecie się zachowywali, będziecie się zachowywać będą się zachowywali, będą się zachowywać ż będę się zachowywała, będę się zachowywać będziesz się zachowywała, będziesz się zachowywać będzie się zachowywała, będzie się zachowywać będziemy się zachowywały, będziemy się zachowywać będziecie się zachowywały, będziecie się zachowywać będą się zachowywały, będą się zachowywać n będę się zachowywało, będę się zachowywać będziesz się zachowywało, będziesz się zachowywać będzie się zachowywało, będzie się zachowywać czas zaprzeszły m zachowywałem się był zachowywałeś się był zachowywał się był zachowywaliśmy się byli zachowywaliście się byli zachowywali się byli ż zachowywałam się była zachowywałaś się była zachowywała się była zachowywałyśmy się były zachowywałyście się były zachowywały się były n zachowywałom się było zachowywałoś się było zachowywało się było forma bezosobowa czasu przeszłego zachowywano się tryb przypuszczający m zachowywałbym się, byłbym się zachowywał zachowywałbyś się, byłbyś się zachowywał zachowywałby się, byłby się zachowywał zachowywalibyśmy się, bylibyśmy się zachowywali zachowywalibyście się, bylibyście się zachowywali zachowywaliby się, byliby się zachowywali ż zachowywałabym się, byłabym się zachowywała zachowywałabyś się, byłabyś się zachowywała zachowywałaby się, byłaby się zachowywała zachowywałybyśmy się, byłybyśmy się zachowywały zachowywałybyście się, byłybyście się zachowywały zachowywałyby się, byłyby się zachowywały n zachowywałobym się, byłobym się zachowywało zachowywałobyś się, byłobyś się zachowywało zachowywałoby się, byłoby się zachowywało imiesłów przymiotnikowy czynny m zachowujący się, niezachowujący się ż zachowująca się, niezachowująca się zachowujące się, niezachowujące się n zachowujące się, niezachowujące się imiesłów przysłówkowy współczesny zachowując się, nie zachowując się rzeczownik odczasownikowy zachowywanie się, niezachowywanie się

przykłady:

(1.1) Ta bazylika zachowuje interesujące pozostałości z czasów renesansu.

(1.1) Magda, dzięki codziennym ćwiczeniom, zachowuje ładną sylwetkę.

(1.2) Zachowuję każdy list od swojej matki.

(1.2) Każdy człowiek zachowuje w pamięci ważne wydarzenia ze swojego życia.

(1.2) W lodówce warzywa dłużej zachowują świeżość.

(1.4) Prawo prasowe nakazuje dziennikarzom zachowywać źródła informacji w tajemnicy.

(2.1) Spotkałem się z doświadczonym prezenterem, który powiedział mi, jak się zachowywać przed kamerą.

(2.1) Nie wiedziałem, jak się powinienem zachować w takiej sytuacji.

składnia:

kolokacje:

(1.1) zachowywać równowagę / spokój • coś zachowywało się w dobrym stanie

(1.2) zachowywać w pamięci / na pamiątkę / od zapomnienia • zachowywać coś dla siebie

(2.1) zachowywać się hałaśliwie / naturalnie / nienaturalnie / cicho / prostacko / niekulturalnie / grzecznie / przyzwoicie itp.

synonimy:

(1.1) konserwować, utrzymywać, zostawiać

(1.2) przetrzymywać, przechowywać

(1.4) dochowywać

(2.1) sprawować się, prowadzić się

antonimy:

(1.1) zmieniać

(1.4) rozgłaszać, rozpowiadać

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. zachowawca mos, zachowek mrz, zachowywanie n, zachowanie

przym. zachowawczy

związki frazeologiczne:

zachować zimną krew

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) preserve; (1.2) keep; (1.3) preserve; (2.1) behave
• arabski: (1.1) ثبت;‎ (1.3) حفظ;‎ (2.1) تصرف
• bułgarski: (1.1) пазя, съхранявам; (1.2) пазя; (1.3) пазя; (1.4) пазя; (2.1) държа се, постъпвам, подхождам
• czeski: (2.1) chovat se
• duński: (1.1) bevare; (1.2) beholde; (1.4) bevare, holde, gemme; (2.1) opføre sig
• esperanto: (2.1) konduti
• galicyjski: (1.3) preservar
• hawajski: (2.1) hana
• jidysz: (1.1) האַלטן (haltn); (1.2) האַלטן (haltn), לאָזן בײַ זיך (lozn baj zich); (1.4) האַלטן (haltn); (2.1) האַלטן זיך (haltn zich), פֿאַרהאַלטן זיך (farhaltn zich), באַגיין זיך (bagejn zich)
• kataloński: (1.3) preservar
• niderlandzki: (1.3) bewaren; (2.1) zich gedragen
• niemiecki: (1.1) bewahren, erhalten; (1.2) bewahren; (2.1) sich benehmen, sich verhalten
• nowogrecki: (2.1) φέρομαι, συμπεριφέρομαι
• portugalski: (1.3) preservar
• rosyjski: (1.1) сохраня́ть; (1.2) сохраня́ть, храни́ть, бере́чь; (1.3) храни́ть, оберега́ть; (1.4) сохраня́ть, храни́ть, бере́чь; (2.1) вести́ себя́
• szwedzki: (1.1) bevara, bibehålla, vidmakthålla; (1.2) behålla, ha kvar; (2.1) uppföra sig, bete sig, bära sig åt, uppträda
• ukraiński: (1.1) зберігати; (2.1) поводитись
• włoski: (1.1) conservare; (1.3) preservare

źródła: