nosić (język polski)

oni noszą (1.1) paczki

one noszą (1.2) czerwone stroje

wymowa:

​, IPA: [ˈnɔɕiʨ̑], AS: [nośić], zjawiska fonetyczne: zmięk.

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) fizycznie trzymając zmieniać położenie zewnętrznego obiektu

(1.2) o ubraniu, okularach, znakach, itd mieć na sobie

czasownik zwrotny niedokonany nosić się (dk. brak)

(2.1) ubierać się w jakiś sposób

(2.2) być noszonym (1.2) jako ubranie

(2.3) poruszać się, zachowywać się w jakiś sposób

(2.4) dążyć do czegoś

odmiana:

(1.1-2) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		nosić
czas teraźniejszy		noszę	nosisz	nosi	nosimy	nosicie	noszą
czas przeszły	m	nosiłem	nosiłeś	nosił	nosiliśmy	nosiliście	nosili
	ż	nosiłam	nosiłaś	nosiła	nosiłyśmy	nosiłyście	nosiły
	n	nosiłom	nosiłoś	nosiło
tryb rozkazujący		niech noszę	noś	niech nosi	nośmy	noście	niech noszą
pozostałe formy czas przyszły m będę nosił, będę nosić będziesz nosił, będziesz nosić będzie nosił, będzie nosić będziemy nosili, będziemy nosić będziecie nosili, będziecie nosić będą nosili, będą nosić ż będę nosiła, będę nosić będziesz nosiła, będziesz nosić będzie nosiła, będzie nosić będziemy nosiły, będziemy nosić będziecie nosiły, będziecie nosić będą nosiły, będą nosić n będę nosiło, będę nosić będziesz nosiło, będziesz nosić będzie nosiło, będzie nosić czas zaprzeszły m nosiłem był nosiłeś był nosił był nosiliśmy byli nosiliście byli nosili byli ż nosiłam była nosiłaś była nosiła była nosiłyśmy były nosiłyście były nosiły były n nosiłom było nosiłoś było nosiło było forma bezosobowa czasu przeszłego noszono tryb przypuszczający m nosiłbym, byłbym nosił nosiłbyś, byłbyś nosił nosiłby, byłby nosił nosilibyśmy, bylibyśmy nosili nosilibyście, bylibyście nosili nosiliby, byliby nosili ż nosiłabym, byłabym nosiła nosiłabyś, byłabyś nosiła nosiłaby, byłaby nosiła nosiłybyśmy, byłybyśmy nosiły nosiłybyście, byłybyście nosiły nosiłyby, byłyby nosiły n nosiłobym, byłobym nosiło nosiłobyś, byłobyś nosiło nosiłoby, byłoby nosiło imiesłów przymiotnikowy czynny m noszący, nienoszący ż nosząca, nienosząca noszące, nienoszące n noszące, nienoszące imiesłów przymiotnikowy bierny m noszony, nienoszony noszeni, nienoszeni ż noszona, nienoszona noszone, nienoszone n noszone, nienoszone imiesłów przysłówkowy współczesny nosząc, nie nosząc rzeczownik odczasownikowy noszenie, nienoszenie

(2.1-4) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		nosić się
czas teraźniejszy		noszę się	nosisz się	nosi się	nosimy się	nosicie się	noszą się
czas przeszły	m	nosiłem się	nosiłeś się	nosił się	nosiliśmy się	nosiliście się	nosili się
	ż	nosiłam się	nosiłaś się	nosiła się	nosiłyśmy się	nosiłyście się	nosiły się
	n	nosiłom się	nosiłoś się	nosiło się
tryb rozkazujący		niech się noszę	noś się	niech się nosi	nośmy się	noście się	niech się noszą
pozostałe formy czas przyszły m będę się nosił, będę się nosić będziesz się nosił, będziesz się nosić będzie się nosił, będzie się nosić będziemy się nosili, będziemy się nosić będziecie się nosili, będziecie się nosić będą się nosili, będą się nosić ż będę się nosiła, będę się nosić będziesz się nosiła, będziesz się nosić będzie się nosiła, będzie się nosić będziemy się nosiły, będziemy się nosić będziecie się nosiły, będziecie się nosić będą się nosiły, będą się nosić n będę się nosiło, będę się nosić będziesz się nosiło, będziesz się nosić będzie się nosiło, będzie się nosić czas zaprzeszły m nosiłem się był nosiłeś się był nosił się był nosiliśmy się byli nosiliście się byli nosili się byli ż nosiłam się była nosiłaś się była nosiła się była nosiłyśmy się były nosiłyście się były nosiły się były n nosiłom się było nosiłoś się było nosiło się było forma bezosobowa czasu przeszłego noszono się tryb przypuszczający m nosiłbym się, byłbym się nosił nosiłbyś się, byłbyś się nosił nosiłby się, byłby się nosił nosilibyśmy się, bylibyśmy się nosili nosilibyście się, bylibyście się nosili nosiliby się, byliby się nosili ż nosiłabym się, byłabym się nosiła nosiłabyś się, byłabyś się nosiła nosiłaby się, byłaby się nosiła nosiłybyśmy się, byłybyśmy się nosiły nosiłybyście się, byłybyście się nosiły nosiłyby się, byłyby się nosiły n nosiłobym się, byłobym się nosiło nosiłobyś się, byłobyś się nosiło nosiłoby się, byłoby się nosiło imiesłów przymiotnikowy czynny m noszący się, nienoszący się ż nosząca się, nienosząca się noszące się, nienoszące się n noszące się, nienoszące się imiesłów przymiotnikowy bierny m noszony, nienoszony noszeni, nienoszeni ż noszona, nienoszona noszone, nienoszone n noszone, nienoszone imiesłów przysłówkowy współczesny nosząc się, nie nosząc się rzeczownik odczasownikowy noszenie się, nienoszenie się

przykłady:

(1.1) Bagażowy cały dzień nosi ciężkie walizki.

(1.2) Zuzanna od dziecka nosi okulary.

(2.1) Nosił się z cudzoziemska, który strój z podróży odbywanych wraz z Bogusławem przywiózł […] ^[1]

(2.2) Ten płaszcz dobrze się nosi.

(2.3) Latem nosił się zając zamaszyście – brakło mu tylko, że tak powiem, fajki w zębach i czapki na ucho.^[2]

(2.4) Wyznawał teraz koledze, iż tam w Krakowie nosił się z myślą o samobójstwie.^[3]

składnia:

(1.1-2) nosić + B.

kolokacje:

(2.4) nosić się z zamiarem / z myślą

synonimy:

antonimy:

(1.1) upuszczać

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. nosze nmos, nosiciel m, donosiciel m, donoszenie n, noszenie n, przynoszenie n, wynoszenie n, nios mrz, podniesienie n, nośnik mrz, nosiłki nmos, wzniesienie n, noszowy mos, nosidełko n

czas. znosić, wznosić, nieść ndk., przenosić ndk., unosić ndk., donieść dk.

przym. donośny, noszowy

związki frazeologiczne:

nosić na rękach • nosić się jak paw z ogonem • nosić spodnie • nosić żal w sercu • przysłowie nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.1) aandra
• angielski: (1.1) carry; (1.2) wear
• arabski: (1.2) لبس
• baskijski: (1.1) eraman, eroan; (1.2) eraman; (2.1) jantzi
• białoruski: (1.1) насіць; (1.2) насіць
• chiński standardowy: (1.1) 背 (bèi), 带 (dài); (1.2) 穿 (chuān), 带 (dài)
• chorwacki: (1.1) nositi; (1.2) nositi
• czeski: (1.1) nosit; (1.2) nosit
• dolnołużycki: (1.1) nosyś; (1.2) nosyś
• duński: (1.1) bære; (1.2) have på
• esperanto: (1.1) porti; (1.2) porti
• francuski: (1.1) porter; (1.2) endoser, porter
• hawajski: (1.2) komo lole
• hiszpański: (1.1) llevar, portar; (1.2) llevar; (2.1) vestir
• łaciński: (1.1) porto
• niderlandzki: (1.1) dragen; (1.2) dragen
• niemiecki: (1.1) tragen; (1.2) tragen
• rosyjski: (1.1) носить; (1.2) носить
• staroangielski: (1.1) ferian
• ukraiński: (1.1) носити; (1.2) носити
• wilamowski: (1.1) truön, tröen, triöen

źródła: