odbywać (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ɔdˈbɨvaʨ̑], AS: [odbyvać]
- znaczenia:
czasownik przechodni (dk. odbyć)
- (1.1) robić coś lub brać udział w wykonywaniu czegoś; uczestniczyć w czymś
- (1.2) gw. (Śląsk Cieszyński) zootechn. karmić i poić bydło[1]
- (1.3) st.pol. praw. odrzucać roszczenia powoda[2]
- (1.4) daw. pozbywać się, oddawać
- (1.5) daw. wydalać z organizmu
- (1.6) daw. rodzić
- (1.7) daw. odstępować za pieniądze, sprzedawać
- (1.8) daw. wydawać, trwonić (o majątku, pieniądzach)
- (1.9) daw. praw. unieważniać, oddalać, odwoływać, umarzać
- (1.10) daw. załatwiać, odprawiać
czasownik zwrotny odbywać się (dk. odbyć się)
- (2.1) mieć miejsce, dziać się, dokonywać się
- odmiana:
- (1.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik odbywać czas teraźniejszy odbywam odbywasz odbywa odbywamy odbywacie odbywają czas przeszły m odbywałem odbywałeś odbywał odbywaliśmy odbywaliście odbywali ż odbywałam odbywałaś odbywała odbywałyśmy odbywałyście odbywały n odbywałom odbywałoś odbywało tryb rozkazujący niech odbywam odbywaj niech odbywa odbywajmy odbywajcie niech odbywają pozostałe formy czas przyszły m będę odbywał,
będę odbywaćbędziesz odbywał,
będziesz odbywaćbędzie odbywał,
będzie odbywaćbędziemy odbywali,
będziemy odbywaćbędziecie odbywali,
będziecie odbywaćbędą odbywali,
będą odbywaćż będę odbywała,
będę odbywaćbędziesz odbywała,
będziesz odbywaćbędzie odbywała,
będzie odbywaćbędziemy odbywały,
będziemy odbywaćbędziecie odbywały,
będziecie odbywaćbędą odbywały,
będą odbywaćn będę odbywało,
będę odbywaćbędziesz odbywało,
będziesz odbywaćbędzie odbywało,
będzie odbywaćczas zaprzeszły m odbywałem był odbywałeś był odbywał był odbywaliśmy byli odbywaliście byli odbywali byli ż odbywałam była odbywałaś była odbywała była odbywałyśmy były odbywałyście były odbywały były n odbywałom było odbywałoś było odbywało było forma bezosobowa czasu przeszłego odbywano tryb przypuszczający m odbywałbym,
byłbym odbywałodbywałbyś,
byłbyś odbywałodbywałby,
byłby odbywałodbywalibyśmy,
bylibyśmy odbywaliodbywalibyście,
bylibyście odbywaliodbywaliby,
byliby odbywaliż odbywałabym,
byłabym odbywałaodbywałabyś,
byłabyś odbywałaodbywałaby,
byłaby odbywałaodbywałybyśmy,
byłybyśmy odbywałyodbywałybyście,
byłybyście odbywałyodbywałyby,
byłyby odbywałyn odbywałobym,
byłobym odbywałoodbywałobyś,
byłobyś odbywałoodbywałoby,
byłoby odbywałoimiesłów przymiotnikowy czynny m odbywający, nieodbywający ż odbywająca, nieodbywająca odbywające, nieodbywające n odbywające, nieodbywające imiesłów przymiotnikowy bierny m odbywany, nieodbywany odbywani, nieodbywani ż odbywana, nieodbywana odbywane, nieodbywane n odbywane, nieodbywane imiesłów przysłówkowy współczesny odbywając, nie odbywając rzeczownik odczasownikowy odbywanie, nieodbywanie - (2.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik odbywać się czas teraźniejszy odbywam się odbywasz się odbywa się odbywamy się odbywacie się odbywają się czas przeszły m odbywałem się odbywałeś się odbywał się odbywaliśmy się odbywaliście się odbywali się ż odbywałam się odbywałaś się odbywała się odbywałyśmy się odbywałyście się odbywały się n odbywałom się odbywałoś się odbywało się tryb rozkazujący niech się odbywam odbywaj się niech się odbywa odbywajmy się odbywajcie się niech się odbywają pozostałe formy czas przyszły m będę się odbywał,
będę się odbywaćbędziesz się odbywał,
będziesz się odbywaćbędzie się odbywał,
będzie się odbywaćbędziemy się odbywali,
będziemy się odbywaćbędziecie się odbywali,
będziecie się odbywaćbędą się odbywali,
będą się odbywaćż będę się odbywała,
będę się odbywaćbędziesz się odbywała,
będziesz się odbywaćbędzie się odbywała,
będzie się odbywaćbędziemy się odbywały,
będziemy się odbywaćbędziecie się odbywały,
będziecie się odbywaćbędą się odbywały,
będą się odbywaćn będę się odbywało,
będę się odbywaćbędziesz się odbywało,
będziesz się odbywaćbędzie się odbywało,
będzie się odbywaćczas zaprzeszły m odbywałem się był odbywałeś się był odbywał się był odbywaliśmy się byli odbywaliście się byli odbywali się byli ż odbywałam się była odbywałaś się była odbywała się była odbywałyśmy się były odbywałyście się były odbywały się były n odbywałom się było odbywałoś się było odbywało się było forma bezosobowa czasu przeszłego odbywano się tryb przypuszczający m odbywałbym się,
byłbym się odbywałodbywałbyś się,
byłbyś się odbywałodbywałby się,
byłby się odbywałodbywalibyśmy się,
bylibyśmy się odbywaliodbywalibyście się,
bylibyście się odbywaliodbywaliby się,
byliby się odbywaliż odbywałabym się,
byłabym się odbywałaodbywałabyś się,
byłabyś się odbywałaodbywałaby się,
byłaby się odbywałaodbywałybyśmy się,
byłybyśmy się odbywałyodbywałybyście się,
byłybyście się odbywałyodbywałyby się,
byłyby się odbywałyn odbywałobym się,
byłobym się odbywałoodbywałobyś się,
byłobyś się odbywałoodbywałoby się,
byłoby się odbywałoimiesłów przymiotnikowy czynny m odbywający się, nieodbywający się ż odbywająca się, nieodbywająca się odbywające się, nieodbywające się n odbywające się, nieodbywające się imiesłów przysłówkowy współczesny odbywając się, nie odbywając się rzeczownik odczasownikowy odbywanie się, nieodbywanie się - przykłady:
- (1.1) (…) a w krótkich przerwach Miecio z miną bohatera, który odbył zwycięską kampanię, opowiadał matce swoje egzaminowe przygody[3].
- (1.1) Całą podróż aż do Lyonu odbył jak najspokojniej (…)[4]
- (1.7) Na targu nieznajomym towaru odbywa.
- (1.8) (…) bo to radzi przepijają, co ojcowie zbiorą, zwłaszcza u zamożystych. Bo mu lekko przyszło, iż na to nie robił, lekko też odbywa.
- (2.1) Tylko trzy razy pani Borowiczowa zaprowadziła jedynaka z hotelu, na południowe lekcje do profesora, już bowiem czwartego dnia odbył się pierwszy egzamin z języka rosyjskiego[5].
- składnia:
- (1.1) odbywać + B.
- kolokacje:
- (1.1) odbywać służbę wojskową / praktyki / studia / kurację
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. odbywanie n, odbycie n, bycie n, bywalec mos
- czas. odbyć dk.
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) do, rozmowę: have; (2.1) take place
- białoruski: (1.1) адбываць
- chiński standardowy: (2.1) 举行 (jǔxíng)
- czeski: (1.1) absolvovat
- duński: (2.1) foregå
- esperanto: (2.1) okazi
- francuski: (1.1) faire; (2.1) se tenir, avoir lieu
- jidysz: (2.1) זײַן (zajn)
- łaciński: (1.1) possideo, sum; (2.1) fio, accido
- niderlandzki: (1.1) hebben, maken; (2.1) plaatsvinden, plaatshebben
- niemiecki: (2.1) stattfinden
- rosyjski: (1.1) участвовать; (2.1) случаться
- włoski: (1.1) fare, svolgere, compiere; (2.1) svolgersi, avvenire
- źródła:
- (1.4-1.6) Hasło „odbywać” w: Stanisław Bąk, Maria Renata Mayenowa, Franciszek Pepłowski i in., Słownik polszczyzny XVI wieku, PAN, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1966–.
- ↑ Słowniczek trudniejszych wyrazów gwarowych, w: Alina Kopoczek, Śpiewnik Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn 1988, str. 375-380.
- ↑ Hasło „odbywać” w: Słownik staropolski, red. Stanisław Urbańczyk, Instytut Języka Polskiego PAN, 1953-2014.
- ↑ A. Dygasiński: As.
- ↑ J. Potocki: Rękopis znaleziony w Saragossie
- ↑ S. Żeromski: Syzyfowe prace.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.