spokojnie (język polski)

wymowa:

IPA: [spɔˈkɔjɲɛ], AS: [spokoi ̯ńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• -ni… ​

znaczenia:

przysłówek

(1.1) ze spokojem, w opanowany sposób, bez nadmiernych emocji

(1.2) bez wydarzeń, które mogłyby zakłócić spokój

(1.3) monotonnie, jednostajnie

(1.4) bez problemu, z łatwością, na pewno

wykrzyknik

(2.1) nawoływanie do spokoju

odmiana:

(1.1-4) st. wyższy spokojniej; st. najwyższy najspokojniej

przykłady:

(1.1) Spokojnie wyjął rewolwer, przyłożył sobie do skroni i nacisnął spust.

(1.2) W naturze spokojnie było, cicho, niekiedy tylko listek zwiędły, oderwany od drzewa pierwszym podmuchem jesieni, unosił się w powietrzu sam jeden i smętnie opadał na ziemię.^[1]

(1.2) Czas upływał nam spokojnie i leniwie.

(1.3) Drzewa szumiały spokojnie.

(1.4) Spokojnie zdążysz, masz jeszcze godzinę czasu.

(2.1) Spokojnie! Nic się nie stało!

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) bez pośpiechu, bez nerwów, na zimno, na spokojnie, ostrożnie, pomału, powoli, przezornie, roztropnie, rozważnie, z wolna, z namysłem, z zimną krwią

(1.4) bez problemu, bezproblemowo, gładko, pomyślnie

antonimy:

(1.1) nerwowo, niespokojnie, szybko, pośpiesznie

(1.4) jak po grudzie, niepomyślnie

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pokój mrz, spokojny, spokój m, spokojność ż, spokojnik m, spokojnica ż, uspokojenie n, uspokajanie n, uspokajacz m, uspokoiciel m, uspokoicielka ż, zaspokojenie n, zaspokajanie n, zaspokajacz m

czas. spokoić ndk., uspokoić dk., uspokajać ndk., zaspokoić dk., zaspokajać ndk.

przym. spokojny, spokojniutki, spokojniuteńki, spokojniusieńki, spokojniuchny, uspokajający, uspokojony, zaspokajalny, spokojno

przysł. spokojno, spokojniutko, spokojniuteńko, spokojniuchno, spokojniusieńko, uspokajająco

wykrz. spox, spoko, spoczko

partyk. spoko, spoczko

ims. uspokojony, uspokajający

związki frazeologiczne:

(1.1) na spokojnie • spokojnie jak na wojnie

(1.3) spokojnie jak na wojnie

etymologia:

pol. spokojny + -e

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) coolly, calmly, gently, unhurriedly, mildly, quietly; (1.2) leisurely; (1.3) leisurely; (1.4) easily; (2.1) take it easy
• białoruski: (1.1) спакойна; (1.2) спакойна
• duński: (1.1) roligt; (1.2) roligt; (1.3) roligt; (1.4) roligt; (2.1) rolig nu, ro på, bare rolig
• esperanto: (1.1) pace; (1.2) pace
• francuski: (1.1) paisiblement, calmement
• hiszpański: (1.1) tranquilamente; (1.2) tranquilamente, sosegadamente; (1.3) tranquilamente; (1.4) tranquilamente
• rosyjski: (1.1) спокойно
• slovio: (1.1) spokoinuo (спокоинуо)
• ukraiński: (1.1) спокі́йно, ти́хо

źródła: