składać (język polski)

dziecko składa (1.2) coś z klocków
kobieta składa (1.3) ubrania
żołnierz składa (1.4) przysięgę
drukarz składa (1.5) publikację
marynarze składają (1.6) kwiaty
ktoś składa (1.6) podpis
wymowa:
(1.1-6) IPA: [ˈskwadaʨ̑], AS: [sku̯adać]
(2.1-6) składać się
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) gromadzić coś, zbierać
(1.2) budować coś z elementów, łączyć w jedną całość dwie lub więcej części
(1.3) zginać, załamywać coś, robiąc to mniejszym
(1.4) przekazywać coś komuś w formie ustnej lub pisemnej
(1.5) druk. przygotowywać tekst do druku, łącząc, zestawiając różne litery i wyrazy
(1.6) umieszczać w określonym miejscu

czasownik zwrotny składać się

(2.1) mieć coś za swoje części
(2.2) ofiarować, kupować, zbierać coś w kilka osób w taki sposób, że każda z tych osób daje tylko część, uczestniczyć w składce
(2.3) być zdolnym do złożenia
(2.4) przybierać pozycję do wykonania czynności
(2.5) stawać się przyczyną czegoś
(2.6) pot. w odniesieniu do jakichś okoliczności: mieć jakiś przebieg
odmiana:
(1.1-6) koniugacja I
(2.1-6) koniugacja I
przykłady:
(1.1) Muszę składać grosz do grosza, aby kupić jej prezent.
(1.2) Od wczoraj uparcie składa model samolotu.
(1.3) Składam teraz namiot do pokrowca.
(1.4) Składałem mu życzenia zaraz po przyjściu na jego imieniny.
(1.4) Składam podanie do urzędu z prośbą o rozpatrzenie skargi.
(1.5) Właśnie składam komputerowo szkolną gazetę.
(1.6) Oficjalna delegacja rządowa składa wieniec przy grobie nieznanego żołnierza.
(2.1) Silnik składa się z gaźnika, tłoków, wału, chłodnicy i wielu innych elementów
(2.2) Pracownicy złożyli się na wspólny prezent dla swojego szefa.
(2.3) Wersalka po awarii już nie chce się składać.
(2.4) Pluton egzekucyjny długo składał się do strzału.
składnia:
(2.1) składać się z + D.
(2.2) składać się na + B.
(2.4) składać się do + D.
kolokacje:
(1.1) składać pieniądze • składać coś na stos
(1.2) składać klocki / domek z kart • składać układ elektroniczny / komputer / samochód / rower
(1.3) składać papier / kartkę / ubranie
(1.4) składać życzenia / gratulacje / kondolencje / raport / meldunek / hołd / wyrazy szacunku / wyrazy ubolewania
(1.5) składać gazetę / broszurę / książkę / publikację
(1.6) składać kwiaty / wieniec / wiązankę
(2.1) składać się z części
(2.2) składać się na prezent / mieszkanie / wino / …
(2.3) składać się teleskopowo / do pudła / do futerału / … • składać się łatwo / trudno / wygodnie / …
(2.4) składać się do strzału / ciosu / ataku / lotu / biegu
(2.6) dobrze / źle / tak się składa
synonimy:
(2.1) zawierać, obejmować
(2.2) zrzucać się, zbierać
antonimy:
(2.2) rozdawać
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. składak m, składka ż, skład m, składarka ż, składanie n, składnik m, składowa ż, składanka ż, składnia ż, składnica ż
czas. kłaść, układać, wykładać
przym. składowy, składany, składkowy, składny, rozkładany, złożony, układny
związki frazeologiczne:
składać grosz do grosza • na Agnieszkę mróz, składaj chłopie wóz • składać coś na ołtarzu czegoś
etymologia:
zob. kłaść[1]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „składać” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.