serce (język polski)
serce (1.1)
.jpg.webp)
serce (1.5)
serce (1.6)
król serce (1.8)
- wymowa:
- IPA: [ˈsɛrʦ̑ɛ], AS: [serce]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) anat. u ludzi i wielu zwierząt: organ (mięsień), którego praca powoduje przepływ krwi w organizmie; zob. też serce w Wikipedii
- (1.2) przen. pot. współczucie, pozytywne cechy wobec innych, ludzi i zwierząt
- (1.3) przen. zapał, chęć robienia czegoś jak najlepiej
- (1.4) przen. pot. miejsce, gdzie są czyjeś uczucia, często miłości
- (1.5) część dzwonu, która uderza w jego ściany i powoduje dźwięk
- (1.6) przedmiot przypominający serce (1.1) będący symbolem miłości
- (1.7) przen. centrum, najważniejsza część czegoś
- (1.8) karc. jeden z kolorów w kartach
- odmiana:
- (1.1-8)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik serce serca dopełniacz serca serc celownik sercu sercom biernik serce serca narzędnik sercem sercami miejscownik sercu sercach wołacz serce serca - przykłady:
- (1.1) Płazy mają tylko jedną komorę serca.
- (1.2) Zmarły ksiądz miał wiele serca dla bezdomnych dzieci.
- (1.3) Nasi piłkarze nie mają serca do gry.
- (1.4) Informacja o śmierci papieża napełniła bólem serca wielu osób.
- (1.5) Stary dzwon przetopiono na armaty, a serce oddano do muzeum.
- (1.7) W samym sercu miasta czytam to na twojej twarzy, / W samym sercu miasta coś się nam przydarzy[1].
- (1.8) Grasz w serca czy wino?
- składnia:
- (1.2) serce dla + D.
- (1.3) serce do + D.
- kolokacje:
- (1.1) zawał serca • serce pracuje / pompuje krew / bije / boli / … • rytm serca • komora / przedsionek serca • migotanie przedsionków / komór serca • serce przebite strzałą
- (1.2) być bez serca, nie mieć serca
- (1.3) wkładać w coś wiele / mało / … serca
- synonimy:
- (1.1) pot. pikawa, st.pol. sirce, st.pol. sierce
- (1.4) wątroba
- (1.5) bijak, język
- (1.8) kier, czerwień, herc
- antonimy:
- (1.8) wino, żołądź, dzwonek
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. serdeczność ż, sercowiec m
- przym. sercowy, wewnątrzsercowy, serdeczny, sercowaty, st.pol. sierdeczny
- przysł. sercowo, serdecznie, st.pol. sirdecznie
- związki frazeologiczne:
- głos serca • gołębie serce • kamień spadł z serca • leżeć na sercu • lwie serce • mieć serce z kamienia • nie mieć Boga w sercu • otworzyć swoje serce • serce lgnie do kogoś • serce się kraje • serce krwawi • serce się rwie do kogoś • serce zamiera z trwogi • sercem być przy kimś • śmiać się z całego serca • z całego serca • z drżeniem serca • z ręką na sercu • złamać serce • serca kupić nie można
- etymologia:
- st.pol. sierce < st.pol. sirce < st.pol. sirdce < prasł. sŕ̥dьce[2]
- wyraz ogólnosłowiański; por. czes. srdce, ros. сердце, ukr. се́рце < prasł. *sŕdъce < prasł. *sŕdъ (por. litew. širdis) < praindoeur. *k'erd- → środek, wnętrze, serce (skąd także niem. Herz, st.ang. heorte, łac. cor, cordis)[3]
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Części ciała
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) hart
- alabama: (1.1) chonoska
- albański: (1.1) zemër ż
- amharski: (1.1) ልብ
- angielski: (1.1) heart; (1.5) clapper; (1.8) hearts
- arabski: (1.1) قلب m (qalb), فؤاد m (fuʾād); (1.2) قلب m (qalb), فؤاد m (fuʾād); (1.7) قلب m (qalb), فؤاد m (fuʾād), لب m (lubb)
- aramejski: (1.1) ܠܸܒܵܐ
- baskijski: (1.1) bihotz; (1.2) bihotz, bihotzondo; (1.5) mihi; (1.6) bihotz
- białoruski: (1.1) сэрца n
- bułgarski: (1.1) сърце n
- chiński standardowy: (1.1) uproszcz. 心脏 / trad. 心臟 (xīnzàng)
- chorwacki: (1.1) srce n; (1.2) srce n; (1.3) srce n; (1.4) srce n
- czeski: (1.1) srdce n
- czuwaski: (1.1) чӗре
- dolnołużycki: (1.1) wutšoba ż
- duński: (1.1) hjerte n; (1.4) hjerte n; (1.6) hjerte n; (1.7) hjerte n; (1.8) hjerter w
- dzongkha: (1.4) ཐུགས
- esperanto: (1.1) koro; (1.4) koro; (1.7) koro
- estoński: (1.1) süda
- eweński: (1.1) мевун
- farerski: (1.1) hjarta n; (1.2) hjarta n
- fenicki: (1.1) 𐤋𐤁
- fiński: (1.1) sydän
- francuski: (1.1) cœur m
- franko-prowansalski: (1.1) côr m
- górnołużycki: (1.1) wutroba ż
- grenlandzki: (1.1) uummat
- hebrajski: (1.1) לב m (lew)
- hindi: (1.1) हृदय
- hiszpański: (1.1) corazón m; (1.5) badajo m
- ido: (1.1) kordio; (1.2) kordio; (1.4) kordio
- ilokano: (1.1) puso
- irlandzki: (1.1) croí, chroí
- islandzki: (1.1) hjarta n; (1.2) hjarta n
- japoński: (1.1) 心臓 (しんぞう, shinzō); (1.4) 心 (こころ, kokoro); (1.6) ハート (hāto); (1.7) 中心 (ちゅうしん, chūshin)
- jidysz: (1.1) האַרץ n (harc)
- kaszubski: (1.1) serce n
- kataloński: (1.1) cor m
- kazachski: (1.1) жүрек
- koreański: (1.1) 심장 (simjang)
- laotański: (1.1) ກະມະລະ (kámālā)
- litewski: (1.1) širdis ż
- łaciński: (1.1) cor m; (1.4) cor m
- łotewski: (1.1) sirds
- macedoński: (1.1) срце n
- mistek yosondúa: (1.1) añu
- mohawk: (1.1) awè:ri
- niderlandzki: (1.1) hart n
- niemiecki: (1.1) Herz n
- nowogrecki: (1.1) καρδιά ż
- ormiański: (1.1) սիրտ
- osetyjski: (1.1) зӕрдӕ
- pali: (1.1) hadaya n
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
- rosyjski: (1.1) сердце n; (1.4) сердце n; (1.5) язык m
- rumuński: (1.1) inimă ż
- sanskryt: (1.1) हृदय n (hṛ́daya), त्रस m (trasa), रजसानु m (rajasānu)
- słowacki: (1.1) srdce n
- staroegipski: (1.1)
(ỉb); (1.4) (ỉb) - starogrecki: (1.1) καρδία ż (kardiā)
- suahili: (1.1) moyo
- szwedzki: (1.1) hjärta n; (1.2) hjärta n; (1.3) hjärta n; (1.4) hjärta n; (1.6) hjärta n; (1.7) hjärta n
- tadżycki: (1.1) дил (dil)
- tajski: (1.4) หฤทัย
- tamilski: (1.1) இருதயம் (irutayam)
- tatarski: (1.1) yöräk; (1.2) yöräk
- turecki: (1.1) kalp, yürek
- tuvalu: (1.1) fatu; (1.6) loto
- tybetański: (1.1) སྙིང༌; (1.4) ཐུགས
- ukraiński: (1.1) серце n; (1.2) серце n; (1.3) серце n; (1.4) серце n; (1.5) серце n; (1.6) серце n
- umbundu: (1.1) utima
- wilamowski: (1.1) hac n, hacc n, haoc n
- włoski: (1.1) cuore m; (1.2) cuore m; (1.3) cuore m; (1.4) cuore m; (1.5) battaglio m; (1.6) cuore m; (1.7) cuore m
- wolof: (1.1) xol
- zazaki: (1.1) zerrî ż
- źródła:
- ↑ Andrzej Sikorowski, Piosenka o mojej ulicy, piosenka grupy .
- ↑ Witold Taszycki, Dwa staropolskie wyrazy – mółwić i sierce, „Poradnik Językowy” nr 7/1954, s. 18.
- ↑ Hasło „serce” w: Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2, s. 366.
serce (język kaszubski)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) anat. serce
- odmiana:
- przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.