ssać (język polski)

chłopiec ssie (1.1) napój
małpka ssie (1.2) mleko
dziewczynka ssie (1.3) lizak
niemowlę ssie (1.4) palce
pompa ssie (1.5) wodę ze stawu
wymowa:
IPA: [sːaʨ̑], AS: [•sać], zjawiska fonetyczne: gemin.
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) pić wyciągając z czegoś płyn ustami
(1.2) o niemowlętach i młodych zwierzętach pić mleko z piersi matki
(1.3) powolne spożywanie twardego i rozpuszczalnego pod wpływem śliny pokarmu
(1.4) trzymać w ustach coś niejadalnego i obracać językiem
(1.5) odprowadzać płyn (gaz i ciecz) lub drobne przedmioty za pomocą podciśnienia
(1.6) eufem. grub. robić fellatio, mieć stosunek oralny[1]
odmiana:
(1.1-6) koniugacja IX: w czasie teraźniejszym: ssę (a nie ssię ani ssam), ssiesz, ssie, ssiemy, ssiecie, ssą; w trybie rozkazującym: ssij
przykłady:
(1.1) Moje dzieci wolą ssać skondensowane kakao z tubki niż je rozpuszczać w szklance wody.
(1.2) Kubuś, gdy ssie, to zawsze zamyka oczka.
(1.2) Gdy Margot stanik swój rozpinała, / By miał kotek, biedactwo, co ssać / Biegła nas, biegła nas cała zgraja, / By popa-pa-pa-pa-pa-patrzeć[2]
(1.3) Tomek lubi ssać landrynki.
(1.4) Niektóre przedszkolaki mają zły nawyk ssania kciuka.
(1.5) Odkurzacz zawsze z jednej strony ssie, a z drugiej dmucha.
(1.6) Skoro ona mi nie chce ssać, to nasze życie erotyczne na tym traci.[3]
składnia:
(1.6) ssać + C. (komuś)
kolokacje:
synonimy:
(1.1-4) pot. środ. cyckać; daw. sysać; gw. (Śląsk Cieszyński) muldać
(1.3) ciumkać
(1.5) zasysać
(1.6) wulg. robić loda
antonimy:
(1.1) (1.5) dmuchać
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. ssanie n, ssak m, ssawka ż, ssawa ż, przyssawka ż, ssacz m, ssaczka ż, osesek m; daw. sys m, sysak m, sysałka ż, sysadło n, sysanie n, syseczka ż, sysołek m[4]
czas. wysysać / wyssać, odessać / odsysać, zasysać / zassać, przyssać / przyssać; daw. sysać[4]
przym. ssący, ssaczy, wyssany, przyssany, odessany
przysł. ssąco
związki frazeologiczne:
pokorne cielę dwie matki ssie • wyssać z mlekiem matki
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Hasło „"ssać"” w: Jacek Lewinson, Słownik seksualizmów polskich, Książka i Wiedza, Warszawa 1999, ISBN 83-05-13032-0.
  2. Georges Brassens Dzielna Margot, tłumaczenie Filip Łobodziński
  3. z Internetu
  4. 1 2 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VI: S-Ś, Warszawa 1900–1927, s. 545.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.