pompa (język polski)

pompy (1.1)
pompa (1.2)
wymowa:
IPA: [ˈpɔ̃mpa], AS: [põmpa], zjawiska fonetyczne: nazal.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) mech. maszyna do wymuszania przepływu cieczy lub gazu; zob. też pompa w Wikipedii
(1.2) pot. żart. silny, ulewny deszcz
(1.3) książk. iron. przesadny przepych[1]
(1.4) iron. bardzo wystawne przyjęcie, uroczystość
odmiana:
(1.1-4)
przykłady:
(1.1) Ponieważ nie działały pompy, w naszym mieszkaniu nie było wody przez cztery godziny.
(1.2) Takiej pompy dawno nie było! Przemokliśmy do suchej nitki!
(1.3) Raut na cześć króla przygotowano z wielką pompą.
składnia:
kolokacje:
(1.1) pompa wodna / paliwowa / ręczna / elektryczna / gazowa • pompa infuzyjna • stacja pomp • pompa wirowa • pompa wyporowa • pompa kawitacyjna • pompa dyfuzyjna • pompa próżniowa • pompa ciepła / pompa cieplna • pompa insulinowa • pompa zęzowa
(1.2) daw. gw. więz. pod pompą → na deszczu[2]
(1.3) robić coś z pompą
synonimy:
(1.1) gw. (Górny Śląsk) plómpa
(1.3) przepych
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1.1)
rzecz. pompiarz mos, pompier mos, pompierstwo n, pumpy lm nmos, pompowanie n
zdrobn. pompka ż
czas. pompować ndk., napompować dk., wypompować dk.
przym. pompowy, pompierski
(1.3)
rzecz. pompatyczność ż, pompier mos
czas. pompatyczyć ndk.
przym. pompatyczny
przysł. pompatycznie
związki frazeologiczne:
z pompą
etymologia:
(1.1) niem.[3]; franc. pompe < wł. pompa[4]
(1.3) łac. pompa < gr. πομπή[5]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Wielki słownik języka polskiego PWN, red. Stanisław Dubisz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018, ISBN 978–83–01–19910–4.
  2. Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski” nr 10/1913, s. 298.
  3. Halina Rybicka, Losy wyrazów w języku polskim, PWN, Warszawa 1976, s. 8.
  4. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „pompa I” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  5. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „pompa II” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

pompa (interlingua)

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pompa, uroczystość
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) pompa funebreuroczysty pogrzeb
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

pompa (język łaciński)

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) uroczysty obchód, procesja[1]
(1.2) orszak, zastęp
(1.3) okazałość, przepych
(1.4) kondukt żałobny
odmiana:
(1) pomp|a, ~ae (deklinacja I)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. pompo
rzecz. pompalitas ż, pompositas ż
przym. pompaticus, pompatilis, pompatus, pomposus, pompulentus
przysł. pompatice, pompose
związki frazeologiczne:
etymologia:
gr. πομπή < gr. πέμπω
uwagi:
źródła:
  1. Alojzy Jougan, Słownik kościelny łacińsko-polski, wydanie V, Wydawnictwo Diecezjalne, Sandomierz 2013, ISBN 978-83-257-0542-8, s. 517.

pompa (slovio)

zapisy w ortografiach alternatywnych:
помпа
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pompa
odmiana:
(1.1) lm pompas
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

pompa (język słowacki)

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) książk. przepych, pompa, wystawność[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. pompéznosť ż
przym. pompézny
przysł. pompézne
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. Hasło „pompa” w: Krátky slovník slovenského jazyka, J. Kačala – M. Pisárčiková – M. Považaj (red.), Veda, Bratysława 2004, ISBN 80-224-0750-X.

pompa (język turecki)

wymowa:
IPA: [pompa]
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pompa
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz turecki, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

pompa (język węgierski)

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pompa, wystawność
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) fényűzés, luxus
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. pompázik
przym. pompás
przysł. pompásan
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

pompa (język włoski)

wymowa:
IPA: /ˈpom.pa/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) wystawna uroczystość, ceremonie, pompa
(1.2) przepych, pompa
(1.3) przen. popisywanie się
(1.4) mech. pompa
(1.5) pot. stacja benzynowa

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 3. os. lp, tryb oznajmujący czasu teraźniejszego (presente indicativo) od: pompare
(2.2) 2. os. lp, tryb rozkazujący (imperativo) od: pompare
odmiana:
(1.1-5) lp pompa; lm pompe
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) pompe funebriuroczystości pogrzebowe
(1.2) in pompa magna → z wielką pompą
(1.3) fare pompa di erudizionepopisywać się erudycją
(1.4) pompa di calorepompa ciepła
synonimy:
(1.2) fasto, lusso, magnificenza, sfarzo
(1.3) esibizione, grandigia, ostentazione, sfoggio, vanto
(1.5) distributore
antonimy:
(1.2) modestia, semplicità
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1.1-3)
rzecz. pomposità ż
czas. pompeggiare, pompeggiarsi
przym. pomposo
przysł. pomposamente
(1.4-5)
rzecz. pompaggio m, pompata ż, pompetta ż, pompiere m, pompista m ż
czas. pompare
przym. pompato, pompieristico
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-3) łac. pompa < gr. πομπή < gr. πέμπω
(1.4-5) franc. pompe
uwagi:
źródła:
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.