czekolada (język polski)

różne rodzaje czekolady (1.2)
trzy czekolady (1.3)
czekolada (1.4)
wymowa:
, IPA: [ˌʧ̑ɛkɔˈlada], AS: ekolada], zjawiska fonetyczne: akc. pob.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) spoż. cuk. półprodukt cukierniczy sporządzany z kakao, cukru i tłuszczu; zob. też czekolada w Wikipedii
(1.2) spoż. cuk. tabliczka czekolady (1.1)
(1.3) spoż. kulin. słodki, gęsty i gorący napój z kakao i śmietanki; zob. też czekolada pitna w Wikipedii
(1.4) kolor taki jak typowej czekolady (1.1)
odmiana:
(1.1)
(1.2-4)
przykłady:
(1.1) Na niedzielny deser mama zrobiła sernik wiedeński z czekoladą i rodzynkami.
(1.2) Krzyś jest strasznym łakomczuchem, zjada całą czekoladę na raz.
(1.3) Po powrocie z sanek rozgrzaliśmy się kubkiem czekolady.
(1.4) Ten kolor na tapicerce to bardziej czekolada niż mahoń.
składnia:
kolokacje:
(1.1) jeść / jadać czekoladę • nie jadać czekolady • czekolada z orzechami / rodzynkami / bakaliamiciemna / gorzka / mleczna / nadziewana / biała / deserowa czekolada • tabliczka czekoladykawałek / cząstka czekolady • czekolada w wiórkach / w proszku / w granulkach / w kawałkach / w tabliczkach / w polewiepolewa / nadzienie z czekolady • deser / ciasto / ciastko / batonik / cukierek / słodycze / wyrób z czekolady (z czekoladą) • uwielbiać czekoladę • lubić / nie lubić czekolady • przepadać za czekoladą • coś w czekoladzie • czekolada kosmetycznatwarda / miękka / roztopiona / płynna czekolada • owoce / wafle / cukierki w czekoladzie • tort oblany / przekładany czekoladą
(1.2) kupić / wziąć / jeść / zjeść / ugryźć / podzielić czekoladę • objadać się / opychać się czekoladą • częstować czekoladą • czekolada wedlowska / holenderska / szwajcarska / belgijskaproducent / fabrykant / wytwórca / produkcja / fabryka / wytwórnia czekolady (czekolad)
(1.3) pić / pijać / wypić / wypijać / nalewać / nalać / rozlać / rozlewać czekoladę • łyżeczka / filiżanka / kubek / dzbanek czekolady • gorąca / ciepła / zimna / wystygła czekolada • uwielbiać czekoladę • lubić / nie lubić czekolady • przepadać za czekoladą • pijalnia czekolady
(1.4) opalić się na czekoladę • pomalować / przemalować na czekoladę
synonimy:
(1.1) czekolada twarda; gw. (Górny Śląsk) szekulada
(1.2) tabliczka czekolady; gw. (Górny Śląsk) szekulada
(1.3) czekolada pitna, czekolada na gorąco
(1.4) ciepły brąz
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. czekoladnik m, czekoladniczka ż, czekoladziarka ż, czekoladnictwo m, czekoladowiec m, czekoladziarnia ż, czekoladownia ż
zdrobn. czekoladka
czas. poczekoladować
przym. czekoladowy
przysł. czekoladowo
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-3) pol. czokolada[1] < wł. cioccolata, hiszp. chocolate[2] < nah. xocolatl ← nah. xocolli + atlgorzki + woda, pierwotnie jako określenie napoju przygotowanego z kakaowca
(1.1-3) Do j. polskiego wyraz mógł trafić za pośrednictwem niem.[3].
(1.4) od (1.1)
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Zapytania i odpowiedzi, „Poradnik Językowy” nr 5/1905, s. 71.
  2. publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  3. Maciej E. Halbański, Leksykon sztuki kulinarnej, wydanie III, Wydawnictwo „Watra”, Warszawa 1987, s. 39.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.