opalić (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ɔˈpalʲiʨ̑], AS: [opalʹić], zjawiska fonetyczne: zmięk.
-
- znaczenia:
czasownik przechodni dokonany (ndk. opalać)
- (1.1) ogrzać pomieszczenie za pomocą spalania materiałów takich jak węgiel, koks, drewno
- (1.2) poddać powierzchnię czegoś działaniu płomienia w celu usunięcia zbędnych pęczków, włosków, zabezpieczenia przed snuciem
- (1.3) przypalić fragment odzieży, włosów
- (1.4) poddać naskórek działaniu promieni słonecznych
- (1.5) o słońcu: nadać czemuś brązowy kolor
- (1.6) pot. wypalić komuś papierosy
czasownik zwrotny dokonany opalić się (ndk. opalać się)
- (2.1) poddać siebie działaniu promieni słonecznych, w celu uzyskania ciemnego koloru skóry
- odmiana:
- (1.1-6) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik opalić czas przyszły prosty opalę opalisz opali opalimy opalicie opalą czas przeszły m opaliłem opaliłeś opalił opaliliśmy opaliliście opalili ż opaliłam opaliłaś opaliła opaliłyśmy opaliłyście opaliły n opaliłom opaliłoś opaliło tryb rozkazujący niech opalę opal niech opali opalmy opalcie niech opalą pozostałe formy czas zaprzeszły m opaliłem był opaliłeś był opalił był opaliliśmy byli opaliliście byli opalili byli ż opaliłam była opaliłaś była opaliła była opaliłyśmy były opaliłyście były opaliły były n opaliłom było opaliłoś było opaliło było forma bezosobowa czasu przeszłego opalono tryb przypuszczający m opaliłbym,
byłbym opaliłopaliłbyś,
byłbyś opaliłopaliłby,
byłby opaliłopalilibyśmy,
bylibyśmy opaliliopalilibyście,
bylibyście opaliliopaliliby,
byliby opaliliż opaliłabym,
byłabym opaliłaopaliłabyś,
byłabyś opaliłaopaliłaby,
byłaby opaliłaopaliłybyśmy,
byłybyśmy opaliłyopaliłybyście,
byłybyście opaliłyopaliłyby,
byłyby opaliłyn opaliłobym,
byłobym opaliłoopaliłobyś,
byłobyś opaliłoopaliłoby,
byłoby opaliłoimiesłów przymiotnikowy przeszły m opalony, nieopalony opaleni, nieopaleni ż opalona, nieopalona opalone, nieopalone n opalone, nieopalone imiesłów przysłówkowy uprzedni opaliwszy rzeczownik odczasownikowy opalenie, nieopalenie - (2.1) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik opalić się czas przyszły prosty opalę się opalisz się opali się opalimy się opalicie się opalą się czas przeszły m opaliłem się opaliłeś się opalił się opaliliśmy się opaliliście się opalili się ż opaliłam się opaliłaś się opaliła się opaliłyśmy się opaliłyście się opaliły się n opaliłom się opaliłoś się opaliło się tryb rozkazujący niech się opalę opal się niech się opali opalmy się opalcie się niech się opalą pozostałe formy czas zaprzeszły m opaliłem się był opaliłeś się był opalił się był opaliliśmy się byli opaliliście się byli opalili się byli ż opaliłam się była opaliłaś się była opaliła się była opaliłyśmy się były opaliłyście się były opaliły się były n opaliłom się było opaliłoś się było opaliło się było forma bezosobowa czasu przeszłego opalono się tryb przypuszczający m opaliłbym się,
byłbym się opaliłopaliłbyś się,
byłbyś się opaliłopaliłby się,
byłby się opaliłopalilibyśmy się,
bylibyśmy się opaliliopalilibyście się,
bylibyście się opaliliopaliliby się,
byliby się opaliliż opaliłabym się,
byłabym się opaliłaopaliłabyś się,
byłabyś się opaliłaopaliłaby się,
byłaby się opaliłaopaliłybyśmy się,
byłybyśmy się opaliłyopaliłybyście się,
byłybyście się opaliłyopaliłyby się,
byłyby się opaliłyn opaliłobym się,
byłobym się opaliłoopaliłobyś się,
byłobyś się opaliłoopaliłoby się,
byłoby się opaliłoimiesłów przysłówkowy uprzedni opaliwszy się rzeczownik odczasownikowy opalenie się, nieopalenie się - przykłady:
- (1.1) W podróży nie było mi zimno, bo wagon, w którym jechałam, dobrze był opalony […].[1]
- (1.2) Opaliłaś kurę po obdarciu jej z piór?
- (1.3) Opaliła sobie chustkę i trochę włosów.[2]
- (1.4) Opaliłam plecy na czerwono i teraz mnie pieką.
- (1.5) Gorący powiew z Teksasu opalił i pokrył złotawym odblaskiem bladą jej twarzyczkę.[3]
- (1.6) Byłem na piwie z Michałem, opalił mnie z wszystkich papierosów.
- (2.1) Wygląda chłopak jak bernardyński prowincjał, zmężniał, opalił się, utył.[4]
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. opalanie, opalenie, opał, opalenizna
- czas. opalać, palić
- przym. opałowy, palny, opalony
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: opalać
- źródła:
- ↑ E. Orzeszkowa: Listy do Józefa Sikorskiego
- ↑ B. Prus: Na wakacjach
- ↑ H. Sienkiewicz: Za chlebem
- ↑ B. Prus: Lalka
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.