skóra (język polski)

ludzka skóra (1.1)
gadzia skóra (1.1)
skóry (1.2)
skóra (1.3) pomarańczy
skóra (1.4)
wymowa:
, IPA: [ˈskura], AS: [skura]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) anat. zewnętrzna powłoka ciała kręgowców; zob. też skóra w Wikipedii
(1.2) surowiec otrzymywany z wyprawionej skóry (1.1) niektórych zwierząt; zob. też skóra (surowiec) w Wikipedii
(1.3) zewnętrzna powłoka owocu, chleba itp.
(1.4) pot. kurtka lub inna część garderoby ze skóry (1.2)
(1.5) przen. o własnym życiu, zdrowiu, bezpieczeństwie[1]
(1.6) slang. zwłoki ludzkie
(1.7) daw. gw. więz. portfel, pugilares[2]
odmiana:
(1.1-7)
przykłady:
(1.1) Włosy porastają prawie całą powierzchnię skóry człowieka.
(1.2) Powinieneś kupić sobie porządne buty ze skóry.
(1.3) Jabłka obrać ze skóry i usunąć gniazda nasienne.
(1.4) Z samochodu wysiadł facet w skórze.
(1.6) Ciało zmarłego w pogotowiu nazywa sięskórą”. Za jedną skórę płaci się dziś 1200-1800 [3].
(1.6) Nazywanie zmarłychskóramipojawiło się w łódzkim pogotowiu już na początku lat dziewięćdziesiątych[4].
składnia:
kolokacje:
(1.1) skóra właściwa, zapalenie skóry • sucha / tłusta skóra
(1.2) odzież / pasek / rękawiczki / torba / buty ze skóry
(1.3) obierać / obrać ze skóry
(1.4) nosić / założyć skórę
(1.5) własna skóra
(1.6) łowca skór
synonimy:
(1.3) skórka
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. naskórek m, skórowanie n, oskórowanie n, skórzak m
zdrobn. skórka ż
czas. skórować ndk., oskórować dk.
przym. skórny, skórzasty, skórzany, skórkowy, podskórny
związki frazeologiczne:
bać się o swoją skórę • być w skórze • czuć coś przez skórę • dać w skórę / dostać w skórę • dbać o własną skórę • dobrać się do skórydoświadczyć na własnej skórze / przekonać się na własnej skórze / poznać na własnej skórzedrogo sprzedać swoją skórę / nie sprzedać tanio swojej skórydrzeć skórę / zdzierać skórę / łupić ze skóry / obdzierać ze skórydzielić skórę na niedźwiedziu • gęsia skóra • mieć cienką skórę / mieć grubą skórę / mieć twardą skórę • mieć diabła za skórą • na wołowej skórze by nie spisał • nie chcieć być w skórze • przetrzepać skórę / wygarbować skórę / wyłoić skórę • ratować własną skórę • skóra cierpnie • skóra, fura i komóra / fura, skóra i komóra • skóra i kości • sztuczna skóra • wejść w czyjąś skóręwilk w owczej skórzewychodzić ze skóry / wyłazić ze skóry • wyskakiwać ze skóry • zajść za skórę / zalać sadła za skórę / zaleźć za skóręzapłacić własną skórą • leżeć jak skóra z diabła • przysłowia: biały z czarną skórą ponad wszystkie konie górą • jeszcze skóra na baranie, a już rzeźnik pije na nię[5] (sic!)
etymologia:
prasł. *skorapowłoka, dosł. to, co się odcina, oddziela, utworzone od praindoeur. *(s)ker-ciąć[6]
por. kora
uwagi:
tłumaczenia:
  • afrykanerski: (1.1) vel; (1.2) leer
  • albański: (1.1) lëkurë ż; (1.2) lëkurë ż
  • ama: (1.1) tono
  • amharski: (1.1) ቆዳ (ḳoda)
  • angielski: (1.1) skin; (1.2) leather, hide; (1.3) crust, rind
  • arabski: (1.1) جلد m (ǧild), بشرة ż (bašra)
  • arumuński: (1.1) cheali ż
  • asturyjski: (1.1) pelleyu m
  • awarski: (1.1) тӏом (ṭom)
  • azerski: (1.1) dəri; (1.2) dəri
  • baskijski: (1.1) azal, larruazal; (1.2) larru; (1.3) azal
  • baszkirski: (1.1) тире (tire)
  • bengalski: (1.1) চামড়া (cāmaṛā), ত্বক (tbôk)
  • białoruski: (1.1) скура ż (skura); (1.2) скура ż (skura)
  • birmański: (1.1) အရေ (a.re)
  • bośniacki: (1.1) koža ż; (1.2) koža ż
  • bretoński: (1.1) kroc'hen m
  • bułgarski: (1.1) кожа ż (koža)
  • buriacki: (1.1) арһан (arhan)
  • cebuano: (1.1) panit
  • chakaski: (1.1) теер (teer)
  • chiński standardowy: (1.1) uproszcz. 皮肤 / trad. 皮膚 (pífū)
  • chorwacki: (1.1) koža ż; (1.2) koža ż; (1.3) kora ż
  • czeczeński: (1.1) цӏока (c̣oka)
  • czeski: (1.1) kůže ż; (1.2) kůže ż; (1.3) kůže ż
  • czuwaski: (1.1) тир (tir)
  • dalmatyński: (1.1) pial ż
  • dolnołużycki: (1.1) kóža ż; (1.2) kóža ż
  • duński: (1.1) hud w, skind n; (1.2) læder n, skind n; (1.3) skræl w, skind n
  • esperanto: (1.1) haŭto; (1.2) ledo, felo
  • estoński: (1.1) nahk; (1.2) nahk
  • farerski: (1.1) húð ż
  • fiński: (1.1) iho
  • francuski: (1.1) peau ż; (1.2) cuir m
  • friulski: (1.1) piel ż
  • fryzyjski: (1.1) fel, hûd
  • gagauski: (1.1) deri
  • galicyjski: (1.1) pel ż
  • górnołużycki: (1.1) koža ż; (1.2) koža ż
  • grenlandzki: (1.1) ameq
  • gruziński: (1.1) კანი (ḳani)
  • guarani: (1.1) api
  • gudźarati: (1.1) ચામડી ż (cāmaḍī)
  • haitański: (1.1) po
  • hawajski: (1.1) ʻili
  • hebrajski: (1.1) עור m (or)
  • hindi: (1.1) त्वचा ż (tvacā)
  • hiszpański: (1.1) piel ż, cuero m; (1.2) piel ż, cuero m; (1.3) piel ż, cuero m
  • ido: (1.1) pelo
  • igbo: (1.1) akpụkpọ
  • indonezyjski: (1.1) kulit; (1.2) kulit
  • irlandzki: (1.1) craiceann m; (1.2) craiceann m; (1.3) craiceann m
  • islandzki: (1.1) húð ż, skinn n; (1.2) leður n (1.3) skurn ż/n, hýði m
  • jaćwieski: (1.1) ados
  • jakucki: (1.1) тирии (tirii)
  • japoński: (1.1) 皮膚 (ひふ, hifu)
  • jidysz: (1.1) הויט ż (hojt)
  • kałmucki: (1.1) арсн (arsn)
  • kannada: (1.1) ಚರ್ಮ (carma)
  • kantoński: (1.1) 皮膚 (pei4 fu1)
  • karaczajsko-bałkarski: (1.1) тери (teri)
  • karakałpacki: (1.1) teri
  • kaszubski: (1.1) skóra ż
  • kataloński: (1.1) pell ż; (1.2) cuir m
  • kazachski: (1.1) тері (teri); (1.2) тері (teri)
  • keczua: (1.1) qara
  • khmerski: (1.1) ស្បែក (sbek)
  • kirgiski: (1.1) тери (teri)
  • koptyjski: (1.1) ⲁⲛⲟⲙ m (anom)
  • koreański: (1.1) 피부 (p’ibu), 살갗 (salgat)
  • kumycki: (1.1) тери (teri)
  • kurmandżi: (1.1) çerm m
  • laotański: (1.1) ຫນັງ (nang), ຜິວຫນັງ (phiu nang)
  • litewski: (1.1) oda ż
  • luksemburski: (1.1) Haut ż
  • łaciński: (1.1) cutis ż; (1.2) corium n
  • łotewski: (1.1) āda ż; (1.2) āda ż
  • macedoński: (1.1) кожа ż (koža)
  • malajalam: (1.1) തൊലി (toli)
  • malajski: (1.1) kulit; (1.2) kulit
  • maltański: (1.1) ġilda ż; (1.2) ġilda ż
  • manx: (1.1) crackan m
  • maoryski: (1.1) kiri
  • marathi: (1.1) त्वचा (tvacā)
  • mongolski: (1.1) арьс (arʹs)
  • nepalski: (1.1) छाला (chālā)
  • niderlandzki: (1.1) huid m ż; (1.2) leer n, leder n
  • niemiecki: (1.1) Haut ż; (1.2) Leder n, Fell n, Pelz m; (1.3) Hülle ż, Schale ż
  • norweski (bokmål): (1.1) hud m/ż
  • norweski (nynorsk): (1.1) hud ż, skinn n
  • nowogrecki: (1.1) δέρμα n (dérma), πετσί n; (1.2) δέρμα n, πετσί n; (1.3) φλούδα ż; (1.4) πετσινό n
  • ormiański: (1.1) մաշկ (mašk)
  • pali: (1.1) taca m, camma n
  • pendżabski: (1.1) ਚਮੜੀ (camaṛī)
  • perski: (1.1) پوست (pust)
  • południowoałtajski: (1.1) тере (tere)
  • portugalski: (1.1) pele ż
  • romansz: (1.1) pel ż
  • romski: (1.1) morchi ż, morti ż, maski ż
  • rosyjski: (1.1) кожа ż; (1.2) кожа ż; (1.3) шкурка ż, кожица ż, кожура ż
  • rumuński: (1.1) piele ż
  • samoański: (1.1) paʻu
  • sanskryt: (1.1) चर्मन् n (carman)
  • serbski: (1.1) кожа ż (koža)
  • słowacki: (1.1) koža ż
  • słoweński: (1.1) koža ż
  • somalijski: (1.1) maqaar; (1.2) maqaar
  • sranan tongo: (1.1) buba
  • starogrecki: (1.1) δέρμα n (dérma)
  • suahili: (1.1) ngozi; (1.2) ngozi
  • sundajski: (1.1) kulit
  • sycylijski: (1.1) peddi ż
  • szkocki gaelicki: (1.1) craiceann m
  • szorski: (1.1) тере (tere)
  • szwedzki: (1.1) hud w, skinn n; (1.2) läder n, skinn n; (1.3) skal n
  • tadżycki: (1.1) пӯст (pūst)
  • tagalski: (1.1) balat; (1.2) balat
  • tajski: (1.1) ผิวหนัง (pǐu-nǎng), หนัง (nǎng)
  • tamilski: (1.1) தோல் (tōl)
  • telugu: (1.1) చర్మము (carmamu)
  • tok pisin: (1.1) skin
  • turecki: (1.1) cilt, deri
  • turkmeński: (1.1) deri
  • ujgurski: (1.1) تېرە (tëre)
  • ukraiński: (1.1) шкіра ż (škira); (1.2) шкіра ż (škira)
  • urdu: (1.1) توچا ż (tvacā)
  • uzbecki: (1.1) teri
  • volapük: (1.1) skin
  • walijski: (1.1) croen m
  • waloński: (1.1) pea ż
  • wenecki: (1.1) pełe ż
  • węgierski: (1.1) bőr; (1.2) bőr
  • wietnamski: (1.1) da; (1.2) da
  • wilamowski: (1.1) haut ż; (1.2) łader n, łāder n, łaoder n, fał n, fāł n, pełc m
  • włoski: (1.1) pelle ż; (1.2) pelle ż; (1.3) buccia (owoców) ż, crosta (chleba) ż
  • wolof: (1.1) der
  • zulu: (1.1) isikhumba
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „skóra” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski” nr 10/1913, s. 298.
  3. wyborcza.pl
  4. Makabryczny słownik „łowców skór”
  5. Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 4/1951, s. 5.
  6. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „skóra” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.