odcinać (język polski)

mężczyzna odcina (1.1) kawałek deski

wymowa:

IPA: [ɔtʲˈʨ̑ĩnaʨ̑], AS: [otʹćĩnać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• nazal. ​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. odciąć)

(1.1) tnąc, oddzielać coś od jakiejś całości^[1]

(1.2) tnąc, uwalniać coś lub kogoś

(1.3) przerywać dopływ czegoś^[1]

(1.4) przen. uniemożliwiać komuś osiągnięcie czegoś^[1]

(1.5) przen. uniemożliwiać kontakt z kimś lub z czymś^[1]

czasownik zwrotny niedokonany odcinać się (dk. odciąć się)

(2.1) tnąc coś, uwalniać siebie samego^[2]

(2.2) przen. zrywać z czymś lub z kimś^[2]

(2.3) przen. zajmować odrębne stanowisko w jakiejś sprawie lub nie brać w czymś udziału^[2]

(2.4) przen. trafnie i szybko odpowiadać na postawiony zarzut, na krytykę itp.^[2]

(2.5) przen. wyraźnie zarysować się na jakimś tle^[2]

odmiana:

(1.1-5) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		odcinać
czas teraźniejszy		odcinam	odcinasz	odcina	odcinamy	odcinacie	odcinają
czas przeszły	m	odcinałem	odcinałeś	odcinał	odcinaliśmy	odcinaliście	odcinali
	ż	odcinałam	odcinałaś	odcinała	odcinałyśmy	odcinałyście	odcinały
	n	odcinałom	odcinałoś	odcinało
tryb rozkazujący		niech odcinam	odcinaj	niech odcina	odcinajmy	odcinajcie	niech odcinają
pozostałe formy czas przyszły m będę odcinał, będę odcinać będziesz odcinał, będziesz odcinać będzie odcinał, będzie odcinać będziemy odcinali, będziemy odcinać będziecie odcinali, będziecie odcinać będą odcinali, będą odcinać ż będę odcinała, będę odcinać będziesz odcinała, będziesz odcinać będzie odcinała, będzie odcinać będziemy odcinały, będziemy odcinać będziecie odcinały, będziecie odcinać będą odcinały, będą odcinać n będę odcinało, będę odcinać będziesz odcinało, będziesz odcinać będzie odcinało, będzie odcinać czas zaprzeszły m odcinałem był odcinałeś był odcinał był odcinaliśmy byli odcinaliście byli odcinali byli ż odcinałam była odcinałaś była odcinała była odcinałyśmy były odcinałyście były odcinały były n odcinałom było odcinałoś było odcinało było forma bezosobowa czasu przeszłego odcinano tryb przypuszczający m odcinałbym, byłbym odcinał odcinałbyś, byłbyś odcinał odcinałby, byłby odcinał odcinalibyśmy, bylibyśmy odcinali odcinalibyście, bylibyście odcinali odcinaliby, byliby odcinali ż odcinałabym, byłabym odcinała odcinałabyś, byłabyś odcinała odcinałaby, byłaby odcinała odcinałybyśmy, byłybyśmy odcinały odcinałybyście, byłybyście odcinały odcinałyby, byłyby odcinały n odcinałobym, byłobym odcinało odcinałobyś, byłobyś odcinało odcinałoby, byłoby odcinało imiesłów przymiotnikowy czynny m odcinający, nieodcinający ż odcinająca, nieodcinająca odcinające, nieodcinające n odcinające, nieodcinające imiesłów przymiotnikowy bierny m odcinany, nieodcinany odcinani, nieodcinani ż odcinana, nieodcinana odcinane, nieodcinane n odcinane, nieodcinane imiesłów przysłówkowy współczesny odcinając, nie odcinając rzeczownik odczasownikowy odcinanie, nieodcinanie

(2.1-5) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		odcinać się
czas teraźniejszy		odcinam się	odcinasz się	odcina się	odcinamy się	odcinacie się	odcinają się
czas przeszły	m	odcinałem się	odcinałeś się	odcinał się	odcinaliśmy się	odcinaliście się	odcinali się
	ż	odcinałam się	odcinałaś się	odcinała się	odcinałyśmy się	odcinałyście się	odcinały się
	n	odcinałom się	odcinałoś się	odcinało się
tryb rozkazujący		niech się odcinam	odcinaj się	niech się odcina	odcinajmy się	odcinajcie się	niech się odcinają
pozostałe formy czas przyszły m będę się odcinał, będę się odcinać będziesz się odcinał, będziesz się odcinać będzie się odcinał, będzie się odcinać będziemy się odcinali, będziemy się odcinać będziecie się odcinali, będziecie się odcinać będą się odcinali, będą się odcinać ż będę się odcinała, będę się odcinać będziesz się odcinała, będziesz się odcinać będzie się odcinała, będzie się odcinać będziemy się odcinały, będziemy się odcinać będziecie się odcinały, będziecie się odcinać będą się odcinały, będą się odcinać n będę się odcinało, będę się odcinać będziesz się odcinało, będziesz się odcinać będzie się odcinało, będzie się odcinać czas zaprzeszły m odcinałem się był odcinałeś się był odcinał się był odcinaliśmy się byli odcinaliście się byli odcinali się byli ż odcinałam się była odcinałaś się była odcinała się była odcinałyśmy się były odcinałyście się były odcinały się były n odcinałom się było odcinałoś się było odcinało się było forma bezosobowa czasu przeszłego odcinano się tryb przypuszczający m odcinałbym się, byłbym się odcinał odcinałbyś się, byłbyś się odcinał odcinałby się, byłby się odcinał odcinalibyśmy się, bylibyśmy się odcinali odcinalibyście się, bylibyście się odcinali odcinaliby się, byliby się odcinali ż odcinałabym się, byłabym się odcinała odcinałabyś się, byłabyś się odcinała odcinałaby się, byłaby się odcinała odcinałybyśmy się, byłybyśmy się odcinały odcinałybyście się, byłybyście się odcinały odcinałyby się, byłyby się odcinały n odcinałobym się, byłobym się odcinało odcinałobyś się, byłobyś się odcinało odcinałoby się, byłoby się odcinało imiesłów przymiotnikowy czynny m odcinający się, nieodcinający się ż odcinająca się, nieodcinająca się odcinające się, nieodcinające się n odcinające się, nieodcinające się imiesłów przymiotnikowy bierny m odcinany, nieodcinany odcinani, nieodcinani ż odcinana, nieodcinana odcinane, nieodcinane n odcinane, nieodcinane imiesłów przysłówkowy współczesny odcinając się, nie odcinając się rzeczownik odczasownikowy odcinanie się, nieodcinanie się

przykłady:

(2.5) Przedwczesna siwizna na skroniach jasnym srebrem odcina się od ciemnej twarzy^[3].

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. odcięcie n, odcinanie n, cięcie n, odcinek m

czas. odciąć, ciąć ndk.

przym. odcinkowy

przysł. odcinkowo

związki frazeologiczne:

odcinać kupony

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) cut off; (1.2) cut off; (2.2) dissociate, disassociate; (2.4) retort; (2.5) stand out
• esperanto: (1.1) trunki
• jidysz: (1.1) אָפּהאַקן (ophakn)
• niemiecki: (1.1) abschneiden
• ukraiński: (1.1) одріза́ти
• włoski: (1.1) recidere, tagliare

źródła: