obierać (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ɔˈbʲjɛraʨ̑], AS: [obʹi ̯erać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. obrać)
- (1.1) usuwać wierzchnią, zewnętrzną warstwę: łupinę, łuski, skórę lub skorupę itp.
- (1.2) zdejmować, oddzielać lub obrywać, oczyszczając coś z czegoś
- (1.3) pot. pozbawiać kogoś czegoś
- (1.4) wybierać sobie coś najodpowiedniejszego spośród różnych możliwości
- (1.5) wybierać kogoś na stanowisko, funkcję drogą głosowania
- (1.6) gw. (Bukowina) zrywać owoce z drzew[1]
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
- (3.1) pot. rzad. podchodzić ropą[2]
czasownik zwrotny niedokonany obierać się (dk. obrać się)
- (4.1) daw. ofiarować się, poświęcać się[2]
- (4.2) daw. zaopatrywać się w coś, nabierać wiele czegoś; obławiać się[2]
czasownik zwrotny niedokonany obierać się (dk. brak)
- (5.1) pot. podchodzić ropą[2][3]
- odmiana:
- (1.1-5, 2.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik obierać czas teraźniejszy obieram obierasz obiera obieramy obieracie obierają czas przeszły m obierałem obierałeś obierał obieraliśmy obieraliście obierali ż obierałam obierałaś obierała obierałyśmy obierałyście obierały n obierałom obierałoś obierało tryb rozkazujący niech obieram obieraj niech obiera obierajmy obierajcie niech obierają pozostałe formy czas przyszły m będę obierał,
będę obieraćbędziesz obierał,
będziesz obieraćbędzie obierał,
będzie obieraćbędziemy obierali,
będziemy obieraćbędziecie obierali,
będziecie obieraćbędą obierali,
będą obieraćż będę obierała,
będę obieraćbędziesz obierała,
będziesz obieraćbędzie obierała,
będzie obieraćbędziemy obierały,
będziemy obieraćbędziecie obierały,
będziecie obieraćbędą obierały,
będą obieraćn będę obierało,
będę obieraćbędziesz obierało,
będziesz obieraćbędzie obierało,
będzie obieraćczas zaprzeszły m obierałem był obierałeś był obierał był obieraliśmy byli obieraliście byli obierali byli ż obierałam była obierałaś była obierała była obierałyśmy były obierałyście były obierały były n obierałom było obierałoś było obierało było forma bezosobowa czasu przeszłego obierano tryb przypuszczający m obierałbym,
byłbym obierałobierałbyś,
byłbyś obierałobierałby,
byłby obierałobieralibyśmy,
bylibyśmy obieraliobieralibyście,
bylibyście obieraliobieraliby,
byliby obieraliż obierałabym,
byłabym obierałaobierałabyś,
byłabyś obierałaobierałaby,
byłaby obierałaobierałybyśmy,
byłybyśmy obierałyobierałybyście,
byłybyście obierałyobierałyby,
byłyby obierałyn obierałobym,
byłobym obierałoobierałobyś,
byłobyś obierałoobierałoby,
byłoby obierałoimiesłów przymiotnikowy czynny m obierający, nieobierający ż obierająca, nieobierająca obierające, nieobierające n obierające, nieobierające imiesłów przymiotnikowy bierny m obierany, nieobierany obierani, nieobierani ż obierana, nieobierana obierane, nieobierane n obierane, nieobierane imiesłów przysłówkowy współczesny obierając, nie obierając rzeczownik odczasownikowy obieranie, nieobieranie - (3.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik obierać czas teraźniejszy obieram obierasz obiera obieramy obieracie obierają czas przeszły m obierałem obierałeś obierał obieraliśmy obieraliście obierali ż obierałam obierałaś obierała obierałyśmy obierałyście obierały n obierałom obierałoś obierało tryb rozkazujący niech obieram obieraj niech obiera obierajmy obierajcie niech obierają pozostałe formy czas przyszły m będę obierał,
będę obieraćbędziesz obierał,
będziesz obieraćbędzie obierał,
będzie obieraćbędziemy obierali,
będziemy obieraćbędziecie obierali,
będziecie obieraćbędą obierali,
będą obieraćż będę obierała,
będę obieraćbędziesz obierała,
będziesz obieraćbędzie obierała,
będzie obieraćbędziemy obierały,
będziemy obieraćbędziecie obierały,
będziecie obieraćbędą obierały,
będą obieraćn będę obierało,
będę obieraćbędziesz obierało,
będziesz obieraćbędzie obierało,
będzie obieraćczas zaprzeszły m obierałem był obierałeś był obierał był obieraliśmy byli obieraliście byli obierali byli ż obierałam była obierałaś była obierała była obierałyśmy były obierałyście były obierały były n obierałom było obierałoś było obierało było forma bezosobowa czasu przeszłego obierano tryb przypuszczający m obierałbym,
byłbym obierałobierałbyś,
byłbyś obierałobierałby,
byłby obierałobieralibyśmy,
bylibyśmy obieraliobieralibyście,
bylibyście obieraliobieraliby,
byliby obieraliż obierałabym,
byłabym obierałaobierałabyś,
byłabyś obierałaobierałaby,
byłaby obierałaobierałybyśmy,
byłybyśmy obierałyobierałybyście,
byłybyście obierałyobierałyby,
byłyby obierałyn obierałobym,
byłobym obierałoobierałobyś,
byłobyś obierałoobierałoby,
byłoby obierałoimiesłów przymiotnikowy czynny m obierający, nieobierający ż obierająca, nieobierająca obierające, nieobierające n obierające, nieobierające imiesłów przysłówkowy współczesny obierając, nie obierając rzeczownik odczasownikowy obieranie, nieobieranie - (4.1-2, 5.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik obierać się czas teraźniejszy obieram się obierasz się obiera się obieramy się obieracie się obierają się czas przeszły m obierałem się obierałeś się obierał się obieraliśmy się obieraliście się obierali się ż obierałam się obierałaś się obierała się obierałyśmy się obierałyście się obierały się n obierałom się obierałoś się obierało się tryb rozkazujący niech się obieram obieraj się niech się obiera obierajmy się obierajcie się niech się obierają pozostałe formy czas przyszły m będę się obierał,
będę się obieraćbędziesz się obierał,
będziesz się obieraćbędzie się obierał,
będzie się obieraćbędziemy się obierali,
będziemy się obieraćbędziecie się obierali,
będziecie się obieraćbędą się obierali,
będą się obieraćż będę się obierała,
będę się obieraćbędziesz się obierała,
będziesz się obieraćbędzie się obierała,
będzie się obieraćbędziemy się obierały,
będziemy się obieraćbędziecie się obierały,
będziecie się obieraćbędą się obierały,
będą się obieraćn będę się obierało,
będę się obieraćbędziesz się obierało,
będziesz się obieraćbędzie się obierało,
będzie się obieraćczas zaprzeszły m obierałem się był obierałeś się był obierał się był obieraliśmy się byli obieraliście się byli obierali się byli ż obierałam się była obierałaś się była obierała się była obierałyśmy się były obierałyście się były obierały się były n obierałom się było obierałoś się było obierało się było forma bezosobowa czasu przeszłego obierano się tryb przypuszczający m obierałbym się,
byłbym się obierałobierałbyś się,
byłbyś się obierałobierałby się,
byłby się obierałobieralibyśmy się,
bylibyśmy się obieraliobieralibyście się,
bylibyście się obieraliobieraliby się,
byliby się obieraliż obierałabym się,
byłabym się obierałaobierałabyś się,
byłabyś się obierałaobierałaby się,
byłaby się obierałaobierałybyśmy się,
byłybyśmy się obierałyobierałybyście się,
byłybyście się obierałyobierałyby się,
byłyby się obierałyn obierałobym się,
byłobym się obierałoobierałobyś się,
byłobyś się obierałoobierałoby się,
byłoby się obierałoimiesłów przymiotnikowy czynny m obierający się, nieobierający się ż obierająca się, nieobierająca się obierające się, nieobierające się n obierające się, nieobierające się imiesłów przysłówkowy współczesny obierając się, nie obierając się rzeczownik odczasownikowy obieranie się, nieobieranie się - przykłady:
- (1.1) Kucharka obierała ziemniaki w sposób całkowicie mechaniczny, zupełnie nie myśląc o tym, co robi.
- (1.1) Pokazał im też dużego dzięcioła, który kuł w spróchniałą gałąź, aby wystraszyć robaki, a później wiewiórkę, która siedząc na szczycie sosny obierała młode szyszki.[4]
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) obierać jabłko, pomarańczę, marchew, ziemniaki
- synonimy:
- (1.1) zrzynać, skrawać, obdzierać, obłupywać, okrawać, łuskać
- (1.2) zbierać
- (1.3) okradać, obrabowywać, obdzierać
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. obieralnia ż, obierak m, obieraczka ż, obierka ż, obieranie n, obranie n
- czas. obrać dk.
- związki frazeologiczne:
- starszy brat mięso kraje, a młodszy obiera • obierać ogóra
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- (2.1) zobacz listę tłumaczeń w hasłach: bić, okładać
- (4.1) zobacz listę tłumaczeń w hasłach: poświęcać się, ofiarować się
- (4.2) zobacz listę tłumaczeń w hasłach: zaopatrywać się, obławiać się
- angielski: (1.1) peel, skin, hull, pare; (1.5) choose
- arabski: (1.1) بشر, قشر
- białoruski: (1.1) абіраць, ачышчаць
- czeski: (1.1) loupat
- duński: (1.1) pille, skrælle
- esperanto: (1.1) senŝeligi
- francuski: (1.1) écailler; (1.5) prendre, élire
- hiszpański: (1.1) pelar, mondar; (1.3) dejar limpio; (1.4) elegir, escoger; (1.5) elegir
- interlingua: (1.1) pellar
- litewski: (1.1) lukštenti, lupti, skusti, skutinėti
- liwski: (1.1) gūoŗštõ
- niemiecki: (1.1) schälen; (1.5) wählen, erkiesen
- rosyjski: (1.1) чистить
- szwedzki: (1.1) skala; (1.5) utse
- ukraiński: (1.1) чистити
- wilamowski: (1.1) śyła, siyła
- włoski: (1.1) mondare
- źródła:
- ↑ Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 149; dostęp: 26 listopada 2018.
- 1 2 3 4 5 Hasło „obierać” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Hasło „obierać się” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Bolesław Prus Anielka
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.