wydawać (język polski)

kucharz wydaje (1.6) obiad

wymowa:

IPA: [vɨˈdavaʨ̑], AS: [vydavać] ​

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) wydatkować pieniądze w celu zakupu czegoś

(1.2) oddawać pieniądze jako resztę

(1.3) nakazywać coś w zdecydowanej formie (np. polecenie, wyrok itp.)

(1.4) ujawniać kogoś lub czyjąś działalność w złej intencji, zdradzać kogoś

(1.5) publikować coś

(1.6) przekazywać coś komuś

(1.7) sprawić, aby córka poślubiła kogoś

(1.8) obwieszczać, ustanawiać coś publicznie (np. uchwałę, zarządzenie itp.)

(1.9) wydzielać coś, wydobywać z siebie

czasownik zwrotny wydawać się

(2.1) sprawiać jakieś wrażenie, przedstawiać się w jakiś sposób

(2.2) mieć jakieś wrażenie, sądzić coś

(2.3) wychodzić na jaw, zostawać ujawnionym

(2.4) zdradzać się z czymś

(2.5) wstępować w związek małżeński z mężczyzną, wychodzić za mąż

odmiana:

(1.1-8) koniugacja IX

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		wydawać
czas teraźniejszy		wydaję	wydajesz	wydaje	wydajemy	wydajecie	wydają
czas przeszły	m	wydawałem	wydawałeś	wydawał	wydawaliśmy	wydawaliście	wydawali
	ż	wydawałam	wydawałaś	wydawała	wydawałyśmy	wydawałyście	wydawały
	n	wydawałom	wydawałoś	wydawało
tryb rozkazujący		niech wydaję	wydawaj	niech wydaje	wydawajmy	wydawajcie	niech wydają
pozostałe formy czas przyszły m będę wydawał, będę wydawać będziesz wydawał, będziesz wydawać będzie wydawał, będzie wydawać będziemy wydawali, będziemy wydawać będziecie wydawali, będziecie wydawać będą wydawali, będą wydawać ż będę wydawała, będę wydawać będziesz wydawała, będziesz wydawać będzie wydawała, będzie wydawać będziemy wydawały, będziemy wydawać będziecie wydawały, będziecie wydawać będą wydawały, będą wydawać n będę wydawało, będę wydawać będziesz wydawało, będziesz wydawać będzie wydawało, będzie wydawać czas zaprzeszły m wydawałem był wydawałeś był wydawał był wydawaliśmy byli wydawaliście byli wydawali byli ż wydawałam była wydawałaś była wydawała była wydawałyśmy były wydawałyście były wydawały były n wydawałom było wydawałoś było wydawało było forma bezosobowa czasu przeszłego wydawano tryb przypuszczający m wydawałbym, byłbym wydawał wydawałbyś, byłbyś wydawał wydawałby, byłby wydawał wydawalibyśmy, bylibyśmy wydawali wydawalibyście, bylibyście wydawali wydawaliby, byliby wydawali ż wydawałabym, byłabym wydawała wydawałabyś, byłabyś wydawała wydawałaby, byłaby wydawała wydawałybyśmy, byłybyśmy wydawały wydawałybyście, byłybyście wydawały wydawałyby, byłyby wydawały n wydawałobym, byłobym wydawało wydawałobyś, byłobyś wydawało wydawałoby, byłoby wydawało imiesłów przymiotnikowy czynny m wydający, niewydający ż wydająca, niewydająca wydające, niewydające n wydające, niewydające imiesłów przymiotnikowy bierny m wydawany, niewydawany wydawani, niewydawani ż wydawana, niewydawana wydawane, niewydawane n wydawane, niewydawane imiesłów przysłówkowy współczesny wydając, nie wydając rzeczownik odczasownikowy wydawanie, niewydawanie

przykłady:

(1.1) Wydawała nasze pieniądze, nie pytając się o nasze zdanie.

(1.2) Zawsze wydaje mi resztę co do grosza.

(1.3) Dowódca wydawał rozkazy, a żołnierze je wykonywali.

(1.4) W czasie wojny wydawał wrogom nawet swoich najbliższych przyjaciół.

(1.5) Moje książki są wydawane w wielu krajach.

(1.6) Wydał mu towar na podstawie zlecenia.

(1.7) Rodzice chcą ją wydać za bogatego człowieka.

(1.8) Minister wydał rozporządzenia wykonawcze do ustawy.

(2.1) Wydawał się być dobrym człowiekiem.

(2.1) Nic nie jest takie, jakie się wydaje^[1].

(2.2) Wydawało mi się, że widzę ducha.

(2.2) Coś mi się wydaje, coś mi się wydaje,
że polubisz kiedyś mnie.
Coś mi się wydaje, coś mi się wydaje,
że nie było by nam źle, razem.^[2]

składnia:

(1.1) wydawać na + B.

(1.3-8) wydawać + B.

(2.1) wydawać się być + N.

(2.5) wydawać się za + B.

kolokacje:

(1.7) wydawać za mąż

(1.8) wydawać osąd

(1.9) wydawać dźwięk

synonimy:

(2.5) gw. (Górny Śląsk) wydować sie

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wydatek m, wydawnictwo n, wydawca m, wydawczyni ż, wydawka ż, wydatkowość ż, wydatkowanie n, wydawanie n, wydanie n

czas. wydatkować ndk., wydać dk.

przym. wydawniczy, wydatkowy

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) spend; (1.5) publish; (2.1) seem, appear
• arabski: (1.5) نشر (našara)
• azerski: (1.1) xərcləmək; (2.1) görünmək
• baskijski: (1.1) gastatu, xahutu, irion, irazi; (1.5) argitaratu; (2.1) irudi, eman
• chiński standardowy: (1.5) 出来 (chūlái), 发 (fā); (1.6) 发 (fā); (1.8) 出来 (chūlái), 发 (fā); (1.9) 发 (fā); (2.1) 好像 (hǎoxiàng); (2.3) 出来 (chūlái)
• czeski: (1.1) utrácet
• duński: (1.5) offentliggøre; (1.6) udlevere
• esperanto: (1.1) elspezi; (1.5) eldoni; (2.1) ŝajni
• hiszpański: (1.1) gastar; (1.2) dar; (1.3) mandar, ordenar; (1.4) denunciar, delatar; (1.5) publicar, editar; (1.6) entregar, expedir; (1.7) casar; (1.8) promulgar, pronunciar; (2.1) parecer
• interlingua: (1.1) erogar
• japoński: (1.5) 出版する (しゅっぱんする, shuppan suru)
• jidysz: (1.5) דרוקן (drukn); (2.1) אויסזען (ojszen)
• kaszubski: (1.5) wëdawac
• łaciński: (1.1) expendo
• niderlandzki: (1.1) besteden, uitgeven; (1.5) uitgeven
• niemiecki: (1.1) ausgeben; (1.2) herausgeben; (1.3) befehlen; (1.4) verraten; (1.5) verlegen, auflegen, veröffentlichen; (1.7) verheiraten wollen; (2.1) scheinen
• rosyjski: (1.1) тратить, расходовать; (1.2) давать сдачу; (1.3) выдавать; (1.4) предавать, выдавать; (1.5) издавать, выпускать на свет; (1.6) выдавать; (1.7) выдавать; (1.8) выдавать; (1.9) издавать; (2.1) казаться
• slovio: (1.5) izdat (издат)
• szwedzki: (1.1) spendera, ge ut; (1.2) ge växel; (1.3) utfärda, avge; (1.4) avslöja, yppa, röja, förråda; (1.5) ge ut, utge, publicera; (1.6) dela ut, utdela, lämna ut, utlämna; (1.7) gifta bort; (1.8) utfärda, kungöra, proklamera; (1.9) avge, ge ifrån sig; (2.1) förefalla, verka, se ut, te sig, framstå, synas, tyckas; (2.2) tycka sig, tyckas någon, förefalla någon; (2.3) visa sig, avslöjas, avslöja sig, yppas, yppa sig; (2.4) avslöja sig, yppa sig, röja sig, förråda sig; (2.5) gifta sig
• ukraiński: (1.1) витрачати; (1.3) видавати; (1.4) видавати; (1.5) видавати, випускати в світ; (1.6) видавати; (1.7) видавати; (1.8) видавати
• włoski: (1.1) sborsare, spendere; (1.9) emettere; (2.1) apparire, parere, sembrare

źródła: