duch (język polski)

wyobrażenie ducha (1.1) siedzącego w fotelu

wymowa:

IPA: [dux], AS: [duχ] ​

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) niematerialna postać, często obdarzona nienaturalną siłą lub zdolnościami; zob. też duch (spirytyzm) w Wikipedii

(1.2) dusza ludzka

(1.3) zapał, entuzjazm

(1.4) umysł, myśli ludzkie

(1.5) temperament, usposobienie

(1.6) istota, treść, charakter czegoś

(1.7) st.pol. odwaga

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	duch	duchy
dopełniacz	ducha	duchów
celownik	duchowi	duchom
biernik	ducha	duchy
narzędnik	duchem	duchami
miejscownik	duchu	duchach
wołacz	duchu	duchy

(1.3-7) blm

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	duch
dopełniacz	ducha
celownik	duchowi
biernik	ducha
narzędnik	duchem
miejscownik	duchu
wołacz	duchu

przykłady:

(1.1) Iwona utrzymuje się z wywoływania duchów podczas płatnych seansów spirytystycznych.

(1.3) Nie trać ducha, na pewno wszystko dobrze się skończy.

(1.4) W tej trudnej chwili będę z tobą duchem!

(1.6) Spotkanie odbyło się w duchu pojednania i miłości.

składnia:

kolokacje:

(1.1) zobaczyć ducha • Duch Święty

(1.2) wyzionąć ducha

(1.3) duch walki • tracić / nabierać ducha

(1.5) stan ducha

synonimy:

(1.2) dusza

antonimy:

(1.2,4) ciało

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

(1.1) zjawa, widmo, upiór, zmora, fantom

wyrazy pokrewne:

rzecz. duchak mos, duchacz mos, dusznik m, Dusiołek m, duszyca ż, dusza ż, duchowny m, duchowość ż, duchowieństwo n, duchota ż

przym. duchowy, uduchowiony, duchowny, duchacki, duszny

przysł. duchowo

związki frazeologiczne:

Bogu ducha winien • być nieobecnym duchem • co duch • duch bojowy • duch czasu • iść z duchem czasu • podnieść na duchu / podnosić na duchu • tchnąć ducha (w coś) • tracić ducha / upadać na duchu / upaść na duchu • wyzionąć ducha / oddać ducha / oddać ducha Bogu • w głębi ducha / w skrytości ducha • złamać ducha • żywy duch

etymologia:

prasł. *duxъ < praindoeur. *dʰou̯so- → podmuch, powiew wiatru, tchnienie, od praindoeur. *dʰeu̯s- → prószyć, wiać, parować^[1]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) phantom, ghost, apparition; (1.2) soul; (1.3) spirit; (1.4) mind; (1.5) spirit
• arabski: (1.1) خلد; (1.2) شبح, نفس m, نفس, روح
• baskijski: (1.1) mamu; (1.2) arima
• bułgarski: (1.1) призрак, фантом; (1.2) душа; (1.4) дух
• chiński standardowy: (1.1) uproszcz. 幽灵 / trad. 幽靈 (yōulíng); (1.2) uproszcz. 灵魂 / trad. 靈魂 (línghún), uproszcz. i trad. 精神 (jīngshén); (1.4) uproszcz. 灵魂 / trad. 靈魂 (línghún), uproszcz. i trad. 精神 (jīngshén)
• chorwacki: (1.1) duh; (1.2) duša; (1.4) duh
• czeski: (1.1) přízrak; (1.2) duše; (1.4) duch, duše
• dolnołużycki: (1.1) duch m; (1.6) duch m
• duński: (1.1) spøgelse n, gejst w; (1.3) gejst w; (1.4) ånd w; (1.6) ånd w
• esperanto: (1.1) fantomo; (1.2) animo; (1.3) spirito; (1.4) spirito; (1.5) spirito; (1.6) spirito
• fiński: (1.2) sielu; (1.4) henki
• francuski: (1.1) fantôme m; (1.2) âme ż; (1.4) esprit m
• grenlandzki: (1.1) anersaaq; (1.2) tarnik
• hawajski: (1.1) ʻuhane, ʻula, makani; (1.2) ʻuhane
• hiszpański: (1.1) fantasma; (1.2) alma; (1.4) espíritu
• interlingua: apparition
• islandzki: (1.1) andi m, draugur m; (1.2) sál ż, andi m; (1.4) sál ż, andi m
• japoński: (1.1) 幽霊 (ゆうれい, yūrei); (1.2) 精神 (せいしん, seishin), 魂 (たましい, tamashii), 霊 (れい, rei); (1.4) 精神 (せいしん, seishin), 心 (こころ, kokoro), 魂 (たましい, tamashii)
• jidysz: (1.1) גײַסט m (gajst), רוח m (ruech), שד m (szed), מת m/n (mes); (1.3) מוט m (mut); (1.5) מוט m (mut); (1.7) מוט m (mut)
• kaszubski: (1.1) dëch; (1.2) dësza; (1.4) dëch
• kataloński: (1.1) fantasma; (1.2) ànima; (1.4) esperit
• liwski: (1.1) kǟm, kǟmõz
• łaciński: (1.1) spiritus m
• niderlandzki: (1.1) geest; (1.4) geest
• niemiecki: (1.1) Phantom n, Geist m; (1.2) Geist m, Gemüt n, Seele ż; (1.3) Geist m; (1.6) Geist m; (1.7) Gespenst m
• norweski (bokmål): (1.1) spøkelse n; (1.2) sjel m/ż; (1.4) sjel m/ż
• norweski (nynorsk): (1.1) spøkjelse n, spøkelse n
• nowogrecki: (1.1) πνεύμα n; (1.2) πνεύμα n; (1.3) πνεύμα n; (1.4) πνεύμα n; (1.5) πνεύμα n; (1.6) πνεύμα n
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.3,5)
• portugalski: (1.1) fantasma, aparição; (1.2) alma, espírito; (1.4) alma, espírito
• rosyjski: (1.1) фантом m, привидение n, призрак m; (1.2) душа ż; (1.4) дух m
• rumuński: (1.1) duh n; (1.4) duh n
• sanskryt: (1.1) परेत
• słowacki: (1.1) fantóm, duch; (1.2) duša; (1.4) duch
• staroangielski: (1.1) gāst m; (1.2) gāst m
• szwedzki: (1.1) spöke; (1.2) själ; (1.4) själ; (1.6) anda w
• tuvalu: (1.1) agāga, feao; (1.2) agāga; (1.6) feao
• ukraiński: (1.1) дух m
• węgierski: (1.2) lélek
• wilamowski: (1.1) gȧjst m; (1.2) gȧjst m; (1.6) gȧjst m
• włoski: (1.1) fantasma; (1.2) anima; (1.4) spirito

źródła:

duch (język czeski)

wymowa:

IPA: /dux/

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) duch

(1.2) dusza

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

prasł. *duxъ < praindoeur. *dʰew-

uwagi:

źródła:

duch (język słowacki)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

(1.1) duch

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(2.1) rel. dusza

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(2.1) duša

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. duchovosť ż, duchovnosť ż, duchovný m, duchovenstvo n

przym. duchový, duchovný, duchovenský

przysł. duchovne

związki frazeologiczne:

etymologia:

prasł. *duxъ < praindoeur. *dʰew-

uwagi:

źródła: