gromada (język polski)

gromada (1.1)

gromada (1.4)

wymowa:

IPA: [ɡrɔ̃ˈmada], AS: [grõmada], zjawiska fonetyczne: nazal. ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zbiorowisko przedmiotów, zwierząt czy ludzi, zwykle dość liczne

(1.2) biol. kategoria systematyczna w botanice niższa rangą od królestwa, wyższa od klasy; zob. też gromada (biologia) w Wikipedii

(1.3) biol. kategoria systematyczna w zoologii niższa rangą od typu, wyższa od rzędu; zob. też gromada (biologia) w Wikipedii

(1.4) astr. skupienie gwiazd różnego pochodzenia obserwowane na niewielkiej przestrzeni nieba; zob. też gromada gwiazd w Wikipedii

(1.5) adm. dawna jednostka podziału terytorialnego w Polsce i zaborze rosyjskim; potocznie również jej administracja; zob. też gromada (podział administracyjny) w Wikipedii

(1.6) hist. określenie używane w nazwach organizacji polonijnych Wielkiej Emigracji w XIX w., po klęsce powstania listopadowego

odmiana:

(1.1-6)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	gromada	gromady
dopełniacz	gromady	gromad
celownik	gromadzie	gromadom
biernik	gromadę	gromady
narzędnik	gromadą	gromadami
miejscownik	gromadzie	gromadach
wołacz	gromado	gromady

przykłady:

(1.1) Była nas cała gromada na obozie w Karpaczu.

(1.3) Wszystkie minogi przynależą do gromady cefalaspidokształtnych.

(1.4) Mgławicy Merope należy szukać w gromadzie Plejad.

(1.5) Dziadek pojechał do gromady po kwit na węgiel.

składnia:

kolokacje:

(1.1) być w gromadzie • zbierać się w gromadę • występować w gromadzie

(1.2) należeć do gromady • być klasyfikowanym / klasyfikować w gromadzie

(1.3) należeć do gromady • być klasyfikowanym / klasyfikować w gromadzie

(1.4) należeć do gromady • być obserwowanym / znajdować się w gromadzie • gromada otwarta / kulista

(1.5) należeć / przynależeć do gromady • znajdować się w gromadzie (na terenie gromady)

(1.6) Gromady Ludu Polskiego • Gromada Ludu Polskiego Grudziąż • Gromada Humań • Gromada Rewolucyjna Ludu • Gromada Rewolucyjna Londyn

synonimy:

(1.1) grupa, rzesza, wspólnota, mrowie, tłum, zbiegowisko; o zwierzętach stado, tabun, ławica, rój; pot. kupa; książk. hurma; przest. ciżba, ćma; pejor. zgraja, banda, horda, czereda, gawiedź, hałastra, daw. grumada

antonimy:

(1.1) garstka, pojedynczy osobnik, pojedyncza sztuka

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. gromadzenie n, zgromadzenie n, ogrom m, nagromadzenie n, gromadnik m, gromadnictwo n, grumada ż

zdrobn. gromadka ż

czas. gromadzić ndk., zgromadzić dk., nagromadzić dk.

przym. gromadny, gromadzki, gromadniczy

przysł. gromadnie, gromadniczo

związki frazeologiczne:

gromada galaktyk • gromada zuchowa • gromada psów – śmierć zajęcza • człowiek przepada, żyje gromada • lepsza na Konrada głodnych wilków gromada, niźli chłop w koszuli • w październiku kawek gromada, słotne dni nam zapowiada • przy tym prawo, z kim gromada

etymologia:

prasł. *gromada

uwagi:

zob. też gromada w Wikipedii

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) group, troop, huddle, bunch; (1.2) division, phylum; (1.3) class; (1.4) cluster; (1.5) district
• esperanto: (1.1) aro (1.2) filumo; (1.3) klaso
• francuski: (1.1) groupe m; bande ż
• hiszpański: (1.1) conjunto m
• łaciński: (1.1) grex; (1.2) divisio; (1.3) classis
• ukraiński: (1.1) громада ż

źródła: