schodzić (język polski)

marynarz schodzi (1.1) po trapie

wymowa:

​, IPA: [ˈsxɔʥ̑iʨ̑], AS: [sχoʒ́ić], zjawiska fonetyczne: zmięk.

​

znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zejść)

(1.1) iść w dół

(1.2) obniżać wartość, cenę

(1.3) ustępować miejsce

(1.4) umierać

(1.5) pot. o towarze: być kupowanym, sprzedawać się, zwykle szybko

(1.6) karc. wyrzucać lewy w rozgrywce karcianej

(1.7) o dniach, latach: upływać

(1.8) opuścić miejsce produkcji

(1.9) o terenie: ciągnąć się w dół

(1.10) odpaść

(1.11) przybywać grupowo w dane miejsce

czasownik przechodni dokonany

(2.1) pot. zużywać odzież lub obuwie w wyniku długotrwałego użytkowania

czasownik zwrotny niedokonany schodzić się

(3.1) przybywać grupowo w dane miejsce

(3.2) o drogach, liniach, rurach itp.: łączyć się, skupiać się, przecinać się

czasownik zwrotny dokonany schodzić się

(4.1) męczyć się długim chodzeniem

odmiana:

(1.1-6) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		schodzić
czas teraźniejszy		schodzę	schodzisz	schodzi	schodzimy	schodzicie	schodzą
czas przeszły	m	schodziłem	schodziłeś	schodził	schodziliśmy	schodziliście	schodzili
	ż	schodziłam	schodziłaś	schodziła	schodziłyśmy	schodziłyście	schodziły
	n	schodziłom	schodziłoś	schodziło
tryb rozkazujący		niech schodzę	schodź	niech schodzi	schodźmy	schodźcie	niech schodzą
pozostałe formy czas przyszły m będę schodził, będę schodzić będziesz schodził, będziesz schodzić będzie schodził, będzie schodzić będziemy schodzili, będziemy schodzić będziecie schodzili, będziecie schodzić będą schodzili, będą schodzić ż będę schodziła, będę schodzić będziesz schodziła, będziesz schodzić będzie schodziła, będzie schodzić będziemy schodziły, będziemy schodzić będziecie schodziły, będziecie schodzić będą schodziły, będą schodzić n będę schodziło, będę schodzić będziesz schodziło, będziesz schodzić będzie schodziło, będzie schodzić czas zaprzeszły m schodziłem był schodziłeś był schodził był schodziliśmy byli schodziliście byli schodzili byli ż schodziłam była schodziłaś była schodziła była schodziłyśmy były schodziłyście były schodziły były n schodziłom było schodziłoś było schodziło było forma bezosobowa czasu przeszłego schodzono tryb przypuszczający m schodziłbym, byłbym schodził schodziłbyś, byłbyś schodził schodziłby, byłby schodził schodzilibyśmy, bylibyśmy schodzili schodzilibyście, bylibyście schodzili schodziliby, byliby schodzili ż schodziłabym, byłabym schodziła schodziłabyś, byłabyś schodziła schodziłaby, byłaby schodziła schodziłybyśmy, byłybyśmy schodziły schodziłybyście, byłybyście schodziły schodziłyby, byłyby schodziły n schodziłobym, byłobym schodziło schodziłobyś, byłobyś schodziło schodziłoby, byłoby schodziło imiesłów przymiotnikowy czynny m schodzący, nieschodzący ż schodząca, nieschodząca schodzące, nieschodzące n schodzące, nieschodzące imiesłów przysłówkowy współczesny schodząc, nie schodząc rzeczownik odczasownikowy schodzenie, nieschodzenie

(2.1) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		schodzić
czas przyszły prosty		schodzę	schodzisz	schodzi	schodzimy	schodzicie	schodzą
czas przeszły	m	schodziłem	schodziłeś	schodził	schodziliśmy	schodziliście	schodzili
	ż	schodziłam	schodziłaś	schodziła	schodziłyśmy	schodziłyście	schodziły
	n	schodziłom	schodziłoś	schodziło
tryb rozkazujący		niech schodzę	schodź	niech schodzi	schodźmy	schodźcie	niech schodzą
pozostałe formy czas zaprzeszły m schodziłem był schodziłeś był schodził był schodziliśmy byli schodziliście byli schodzili byli ż schodziłam była schodziłaś była schodziła była schodziłyśmy były schodziłyście były schodziły były n schodziłom było schodziłoś było schodziło było forma bezosobowa czasu przeszłego schodzono tryb przypuszczający m schodziłbym, byłbym schodził schodziłbyś, byłbyś schodził schodziłby, byłby schodził schodzilibyśmy, bylibyśmy schodzili schodzilibyście, bylibyście schodzili schodziliby, byliby schodzili ż schodziłabym, byłabym schodziła schodziłabyś, byłabyś schodziła schodziłaby, byłaby schodziła schodziłybyśmy, byłybyśmy schodziły schodziłybyście, byłybyście schodziły schodziłyby, byłyby schodziły n schodziłobym, byłobym schodziło schodziłobyś, byłobyś schodziło schodziłoby, byłoby schodziło imiesłów przymiotnikowy przeszły m schodzony, nieschodzony schodzeni, nieschodzeni ż schodzona, nieschodzona schodzone, nieschodzone n schodzone, nieschodzone imiesłów przysłówkowy uprzedni schodziwszy rzeczownik odczasownikowy schodzenie, nieschodzenie

(3.1-2) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		schodzić się
czas teraźniejszy		schodzę się	schodzisz się	schodzi się	schodzimy się	schodzicie się	schodzą się
czas przeszły	m	schodziłem się	schodziłeś się	schodził się	schodziliśmy się	schodziliście się	schodzili się
	ż	schodziłam się	schodziłaś się	schodziła się	schodziłyśmy się	schodziłyście się	schodziły się
	n	schodziłom się	schodziłoś się	schodziło się
tryb rozkazujący		niech się schodzę	schodź się	niech się schodzi	schodźmy się	schodźcie się	niech się schodzą
pozostałe formy czas przyszły m będę się schodził, będę się schodzić będziesz się schodził, będziesz się schodzić będzie się schodził, będzie się schodzić będziemy się schodzili, będziemy się schodzić będziecie się schodzili, będziecie się schodzić będą się schodzili, będą się schodzić ż będę się schodziła, będę się schodzić będziesz się schodziła, będziesz się schodzić będzie się schodziła, będzie się schodzić będziemy się schodziły, będziemy się schodzić będziecie się schodziły, będziecie się schodzić będą się schodziły, będą się schodzić n będę się schodziło, będę się schodzić będziesz się schodziło, będziesz się schodzić będzie się schodziło, będzie się schodzić czas zaprzeszły m schodziłem się był schodziłeś się był schodził się był schodziliśmy się byli schodziliście się byli schodzili się byli ż schodziłam się była schodziłaś się była schodziła się była schodziłyśmy się były schodziłyście się były schodziły się były n schodziłom się było schodziłoś się było schodziło się było forma bezosobowa czasu przeszłego schodzono się tryb przypuszczający m schodziłbym się, byłbym się schodził schodziłbyś się, byłbyś się schodził schodziłby się, byłby się schodził schodzilibyśmy się, bylibyśmy się schodzili schodzilibyście się, bylibyście się schodzili schodziliby się, byliby się schodzili ż schodziłabym się, byłabym się schodziła schodziłabyś się, byłabyś się schodziła schodziłaby się, byłaby się schodziła schodziłybyśmy się, byłybyśmy się schodziły schodziłybyście się, byłybyście się schodziły schodziłyby się, byłyby się schodziły n schodziłobym się, byłobym się schodziło schodziłobyś się, byłobyś się schodziło schodziłoby się, byłoby się schodziło imiesłów przymiotnikowy czynny m schodzący się, nieschodzący się ż schodząca się, nieschodząca się schodzące się, nieschodzące się n schodzące się, nieschodzące się imiesłów przysłówkowy współczesny schodząc się, nie schodząc się rzeczownik odczasownikowy schodzenie się, nieschodzenie się

(4.1) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		schodzić się
czas przyszły prosty		schodzę się	schodzisz się	schodzi się	schodzimy się	schodzicie się	schodzą się
czas przeszły	m	schodziłem się	schodziłeś się	schodził się	schodziliśmy się	schodziliście się	schodzili się
	ż	schodziłam się	schodziłaś się	schodziła się	schodziłyśmy się	schodziłyście się	schodziły się
	n	schodziłom się	schodziłoś się	schodziło się
tryb rozkazujący		niech się schodzę	schodź się	niech się schodzi	schodźmy się	schodźcie się	niech się schodzą
pozostałe formy czas zaprzeszły m schodziłem się był schodziłeś się był schodził się był schodziliśmy się byli schodziliście się byli schodzili się byli ż schodziłam się była schodziłaś się była schodziła się była schodziłyśmy się były schodziłyście się były schodziły się były n schodziłom się było schodziłoś się było schodziło się było forma bezosobowa czasu przeszłego schodzono się tryb przypuszczający m schodziłbym się, byłbym się schodził schodziłbyś się, byłbyś się schodził schodziłby się, byłby się schodził schodzilibyśmy się, bylibyśmy się schodzili schodzilibyście się, bylibyście się schodzili schodziliby się, byliby się schodzili ż schodziłabym się, byłabym się schodziła schodziłabyś się, byłabyś się schodziła schodziłaby się, byłaby się schodziła schodziłybyśmy się, byłybyśmy się schodziły schodziłybyście się, byłybyście się schodziły schodziłyby się, byłyby się schodziły n schodziłobym się, byłobym się schodziło schodziłobyś się, byłobyś się schodziło schodziłoby się, byłoby się schodziło imiesłów przysłówkowy uprzedni schodziwszy się rzeczownik odczasownikowy schodzenie się, nieschodzenie się

przykłady:

(1.1) Schodziła wolno, tren sukni ciągnął się za nią po szerokich marmurowych stopniach…^[1]

(1.2) W negocjacjach postanowił nie schodzić z ceny bardziej niż o 10%.

(1.3) Pokrywa śnieżna pojawia się już w listopadzie i schodzi w marcu.

(1.5) Kominiarki schodziły na pniu!

(1.6) As już schodził, więc ten król jest biorący.

(1.7) Tak jej dzień za dniem schodził.

(1.8) Szacuje się, że z pras zeszło ponad 30 tysięcy inkunabułów.

(1.9) To Klementyna założyła za domem, w parku schodzącym tarasami w dół, grabowe szpalery na francuską modłę^[2].

(1.10) Pomidory blanszować kilka minut we wrzątku, aby lepiej schodziła z nich skórka.

(1.11) Na ten popielec zjeżdżali się i schodzili do kościołów wszyscy katolickiego wyznania, panowie nawet najwięksi nigdy go nie opuszczali^[3].

(3.1) Kobiety schodziły się na plotki przy studni.

(3.1) W sobotę i niedzielę schodzą się goście.

(3.2) Tutaj schodzą się dwa rurociągi.

(4.1) Schodziłem się na tej wycieczce i teraz bolą mnie nogi.

składnia:

(1.6) schodzić z + D.

(2.1) schodzić + B.

kolokacje:

(1.6) schodzić z pików / kierów / asów / waletów / blotek / …

synonimy:

(1.1) gw. (Górny Śląsk) ślazować

(1.2) maleć

(1.3) ustępować

antonimy:

(1.1) wchodzić

(1.2) rosnąć

(1.3) zajmować

(1.4) rodzić się

(1.5) zalegać

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. schodzenie n, schody nmos, schodki nmos, schodek m, schodnia ż, zejście n

czas. naschodzić się, zejść dk.

przym. schodzony, schodkowy, schodowy, schodkowaty

przysł. schodkowo, schodowato

związki frazeologiczne:

schodzić na drugi plan • schodzić na psy • schodzić z oczu • przysłowie kiedy luty schodzi, człek po wodzie brodzi

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: umierać

• albański: (1.1) zbres
• angielski: (1.1) come down, walk down, descend, come out, get down; (1.3) move over
• chiński standardowy: (1.1) 下 (xià)
• esperanto: (1.1) malsupreniri, descendi, subeniri
• łaciński: (1.1) descendo

źródła: