marzec (język polski)

wymowa:

​, IPA: [ˈmaʒɛʦ̑], AS: [mažec]

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) trzeci miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego)

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	marzec	marce
dopełniacz	marca	marców
celownik	marcowi	marcom
biernik	marzec	marce
narzędnik	marcem	marcami
miejscownik	marcu	marcach
wołacz	marcu	marce

przykłady:

(1.1) Podbiał kwitnie od marca do maja.

składnia:

kolokacje:

(1.1) w marcu • pierwszego / drugiego / trzeciego / … / ostatniego marca • planować / przesunąć na marzec

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. marcowanie n, Marcówka ż

czas. marcować ndk.

przym. marcowy

przysł. marcowo

związki frazeologiczne:

w marcu koty, w kwietniu psy, a dopiero w maju my • kochliwy jak kot w marcu • gdy przyjdzie marzec, umrze niejeden starzec • w marcu jak w garncu • gdy styczeń z zimnem nie chodzi, marzec, kwiecień wychłodzi • kiedy luty puści, to marzec wypiecze • gdy ciepło w lutym, zimno w marcu bywa, długo trwa zima, to jest niewątpliwa • bój się w styczniu wiosny, bo marzec zazdrosny • co marzec wypiecze, to kwiecień wysiecze

zobacz też: przysłowia o miesiącach

etymologia:

śwn. marz^[1] < swn. merzo < łac. Mārtius (mēnsis) → (miesiąc) Marsa^[2], od łac. Mārs → Mars, rzymski bóg wojny

uwagi:

zob. też marzec (ujednoznacznienie) w Wikipedii

zob. też marzec w Wikicytatach

(1.1) wyrażenie w miesiącu marcu to pleonazm i jest niepoprawne; poprawnie: w marcu

(1.1) gdy podajemy datę, używamy wyrazu marzec w dopełniaczu, a nie w mianowniku, np. pierwszy marca, nie pierwszy marzec^[3]

(1.1) zobacz też: styczeń • luty • marzec • kwiecień • maj • czerwiec • lipiec • sierpień • wrzesień • październik • listopad • grudzień

tłumaczenia:

• abazyński: (1.1) гӏапынхъамыз, мартӀ
• abchaski: (1.1) хәажәкыра, хәажәкыр
• adygejski: (1.1) гъэтхапэ
• afrykanerski: (1.1) maart
• albański: (1.1) mars
• angielski: (1.1) March
• arabski: (1.1) مارس, آذار
• asamski: (1.1) মাৰ্চ
• azerski: (1.1) mart
• baskijski: (1.1) martxo
• białoruski: (1.1) сакавік m
• bretoński: (1.1) Meurzh, miz Meurzh
• bułgarski: (1.1) март m
• chiński standardowy: (1.1) 三月
• chorwacki: (1.1) ožujak m
• czeski: (1.1) březen m
• czuwaski: (1.1) пуш
• dolnołużycki: (1.1) měrc m, pózymski m
• duński: (1.1) marts w
• esperanto: (1.1) marto, Marto
• fiński: (1.1) maaliskuu
• francuski: (1.1) mars m
• górnołużycki: (1.1) měrc, nalětnik
• grenlandzki: (1.1) marsi
• gudźarati: (1.1) માર્ચ m (mārca)
• hausa: (1.1) Maris
• hawajski: (1.1) Malaki
• hebrajski: (1.1) מרץ m (merc)
• hiszpański: (1.1) marzo m
• ido: (1.1) marto
• ilokano: (1.1) Marso
• indonezyjski: (1.1) Maret
• interlingua: (1.1) martio
• islandzki: (1.1) mars
• jakucki: (1.1) кулун тутар
• japoński: (1.1) ３月 (さんがつ, sangatsu)
• jidysz: (1.1) מאַרץ m (marc)
• kabylski: (1.1) meɣres
• kaszubski: (1.1) strëmiannik m, strumiannik m, marc m
• kataloński: (1.1) març m
• koreański: (1.1) 삼월
• kornijski: (1.1) Merth m
• Lingua Franca Nova: (1.1) marto
• litewski: (1.1) kovas m
• luksemburski: (1.1) Mäerz
• łaciński: (1.1) Martius m, unor m
• maoryski: (1.1) mäehe
• neo: (1.1) mars
• niderlandzki: (1.1) maart
• niemiecki: (1.1) März m
• norweski (bokmål): (1.1) mars m
• norweski (nynorsk): (1.1) mars m
• novial: (1.1) marte
• nowogrecki: (1.1) Μάρτιος m, Μάρτης m
• ormiański: (1.1) մարտ
• osetyjski: (1.1) мартъи
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• portugalski: (1.1) março
• romániço: (1.1) Martio, Marcio
• rosyjski: (1.1) март m
• rumuński: (1.1) martie
• slovio: (1.1) Marec (Марец)
• słowacki: (1.1) marec m
• szwedzki: (1.1) mars w
• tahitański: (1.1) māti
• tok pisin: (1.1) Mars
• turecki: (1.1) mart
• tuvalu: (1.1) mati
• ukraiński: (1.1) березень m, rzad. przest. марець m
• volapük: (1.1) mäzul, kilul
• võro: (1.1) urbõkuu
• walijski: (1.1) Mawrth
• waloński: (1.1) måss
• węgierski: (1.1) március (marcjusz)
• wietnamski: (1.1) tháng ba; 三月
• wilamowski: (1.1) mieca m, mjēca m, mjeca m
• włoski: (1.1) marzo m

źródła: