czerwiec (język polski)
- wymowa:
- , IPA: [ˈʧ̑ɛrvʲjɛʦ̑], AS: [červʹi ̯ec], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) szósty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego); zob. też czerwiec w Wikipedii
- (1.2) bot. roślina z rodziny goździkowatych; zob. też czerwiec (roślina) w Wikipedii
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (2.1) ent. owad z nadrodziny pluskwiaków; zob. też czerwce w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czerwiec czerwce dopełniacz czerwca czerwców celownik czerwcowi czerwcom biernik czerwiec czerwce narzędnik czerwcem czerwcami miejscownik czerwcu czerwcach wołacz czerwcu czerwce - (2.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czerwiec czerwce dopełniacz czerwca czerwców celownik czerwcowi czerwcom biernik czerwca[1] czerwce narzędnik czerwcem czerwcami miejscownik czerwcu czerwcach wołacz czerwcu czerwce - przykłady:
- (1.1) W czerwcu kończy się rok szkolny.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) w czerwcu • drugi czerwca • drugiego czerwca
- (2.1) czerwiec polski • czerwiec kaktusowy
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. czerwcówka ż
- przym. czerwcowy
- związki frazeologiczne:
- zob. też: przysłowia o miesiącach
- etymologia:
- od słowa czerw oznaczającego robaka, a to od prasłowiańskiego *čŕvь oznaczającego larwę owadów[2]; inne, dawne nazwy szóstego miesiąca w roku to, za Taszyckim[3]: ugornik, zok, czyrwień, czyrwiec
- uwagi:
- (1.1) niepoprawne jest wyrażenie „w miesiącu czerwcu”; poprawnie „w czerwcu”
- (1.1) gdy podajemy datę, używamy wyrazu „czerwiec” w dopełniaczu, a nie w mianowniku, np. „pierwszy czerwca”, nie „pierwszy czerwiec”[4].
- zob. też czerwiec w Wikicytatach
- zobacz też: styczeń • luty • marzec • kwiecień • maj • czerwiec • lipiec • sierpień • wrzesień • październik • listopad • grudzień
- tłumaczenia:
- abazyński: (1.1) июнь
- abchaski: (1.1) рашәара
- adygejski: (1.1) мэкъуогъу
- albański: (1.1) qershor
- angielski: (1.1) June
- arabski: (1.1) يونيو (yúnyu), حزيران
- baskijski: (1.1) ekain
- białoruski: (1.1) чэрвень m; (2.1) чарвец m, кашаніль ż
- birmański: (1.1) ဇွန် (zun)
- bretoński: (1.1) Mezheven, miz Mezheven
- bułgarski: (1.1) юни m
- chiński standardowy: (1.1) uproszcz. i trad. 六月 (liùyuè)
- chorwacki: (1.1) lipanj m
- czeski: (1.1) červen m
- czuwaski: (1.1) ҫӗртме
- dolnołużycki: (1.1) junij m, smažki
- duński: (1.1) juni w
- esperanto: (1.1) junio
- estoński: (1.1) juuni; (1.2) kaderohi; (2.1) kilptäi
- farerski: (1.1) juni
- fiński: (1.1) kesäkuu
- francuski: (1.1) juin m
- fryzyjski: (1.1) juny, simmermoanne
- górnołużycki: (1.1) junij, smažnik
- grenlandzki: (1.1) juuni
- hawajski: (1.1) Iune
- hebrajski: (1.1) יוני m (juni)
- hindi: (1.1) जून (jūn)
- hiszpański: (1.1) junio
- ilokano: (1.1) Hunio
- indonezyjski: (1.1) juni
- interlingua: (1.1) junio
- islandzki: (1.1) júní
- jakucki: (1.1) бэс ыйа
- japoński: (1.1) 六月 (ろくがつ, rokugatsu)
- jidysz: (1.1) יוני m (juni)
- kabylski: (1.1) yunyu
- kaszubski: (1.1) czerwińc m
- kataloński: (1.1) juny m
- koreański: (1.1) 유월 (yuwŏl)
- liguryjski: (1.1) zùgno m
- litewski: (1.1) birželis m
- łaciński: (1.1) Iunius m
- łotewski: (1.1) jūnijs
- maltański: (1.1) Ġunju
- mandżurski: (1.1) (ninggun biya)
- maoryski: (1.1) hune
- niderlandzki: (1.1) juni
- niemiecki: (1.1) Juni m; (2.1) Schildlaus ż
- norweski (bokmål): (1.1) juni m
- nowogrecki: (1.1) Ιούνιος, Ιούνης
- ormiański: (1.1) հունիս
- osetyjski: (1.1) июнь
- perski: (1.1) ژوئن (žu’n)
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1) ,
- portugalski: (1.1) junho
- rosyjski: (1.1) ию́нь m
- rumuński: (1.1) iunie
- serbski: (1.1) јун
- slovio: (1.1) Juni (Йуни)
- słowacki: (1.1) jún m
- staroangielski: (1.1) ærra liþa m
- szwedzki: (1.1) juni w
- tahitański: (1.1) tiunu
- turecki: (1.1) haziran
- tuvalu: (1.1) iuni
- ukraiński: (1.1) червень m
- węgierski: (1.1) június
- wilamowski: (1.1) ćerwiec m
- włoski: (1.1) giugno m
- źródła:
- ↑ Hasło „czerwiec” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
- ↑ Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, s. 96.
- ↑ rozdział XXIII, Nazwy miesięcy w: Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. Witold Taszycki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976, s. 136-137.
- ↑ Jan Miodek, Sienkiewicza 30, mieszkania 5, w: Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie, Wrocław 1987.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.