genocyd (język polski)
- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) rzad. nauk. działania polegające na celowym wyniszczaniu całych narodów lub ich części (grup etnicznych / religijnych / rasowych) poprzez zabójstwa jak i tworzenie warunków życia obliczonych na fizyczne wyniszczenie
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik genocyd genocydy dopełniacz genocydu genocydów celownik genocydowi genocydom biernik genocyd genocydy narzędnik genocydem genocydami miejscownik genocydzie genocydach wołacz genocydzie genocydy - przykłady:
- (1.1) Zatrudniono go w dziale prawnym Departamentu Wojny. W wydanej w 1944 roku książce zaproponował zupełnie nowy termin: genocyd (ang. genocide) od greckiego słowa genos – „rasa”, „plemię” i łacińskiego caedere – „zabijać”. W języku polskim przyjął się w formie „ludobójstwo”[1].
- (1.1) Jak wskazują badacze genocydu, bardzo ważnym elementem definicji jest intencja ludobójcza. Nie chodzi bowiem o masowe zabijanie (np. w wyniku działań wojennych) albo o masową umieralność (np. w wyniku głodu) spowodowaną nieudolnością władz. Aby mówić o ludobójstwie, trzeba wykazać, że sprawca podjął działania mające na celu świadomą eksterminację określonej grupy[2].
- (1.1) Można, rzecz jasna, doszukiwać się niekompletności stworzonego przez łódzkiego badacza katalogu przerażających masowych zbrodni i postulować jego poszerzenie na przykład o stalinowskie ludobójstwo na Ukrainie, rzeź wołyńską, zbrodnie Czerwonych Khmerów, masakry w Rwandzie (te genocydy są w książce jedynie wzmiankowane), ale nie odbiera to znaczenia tej imponującej swoim zakresem monografii[3].
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- (1.1) ludobójstwo
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- powstanie terminu wiązane jest z Rafałem Lemkinem; gr. γένος (génos) + łac. caedo
- por. ang. genocide, franc. génocide
- uwagi:
- (1.1) termin w przeciwieństwie do formy synonimicznej praktycznie niespotykany słownikowo i zazwyczaj nie stosowany w aktach prawnych lecz często obecny w publikacjach, głównie o charakterze naukowym
- tłumaczenia:
- (1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: ludobójstwo
- źródła:
- ↑ Krzysztof Matys, Rafał Lemkin w: www.podroze.krzysztofmatys.pl, 2015.
- ↑ Beata Machul-Telus, Urszula Markowska-Manista, Lech M. Nijakowski, Krwawy cień genocydu, część druga: Ludobójstwa – pamięć, dyskurs, edukacja, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2017.
- ↑ Tatiana Czerska, Zapomniane, przemilczane, przeoczone; Inne zagłady i ich literackie reprezentacje w ujęciu Arkadiusza Morawca w: Narracje o Zagładzie (6), Instytut Literatury i Nowych Mediów, Uniwersytet Szczeciński, 2020, s. 409-425.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.