wolność (język polski)
- wymowa:
- , IPA: [ˈvɔlnɔɕʨ̑], AS: [volność]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) filoz. wolna wola, możliwość samodzielnego podejmowania decyzji, brak przymusu
- (1.2) polit. niezależność państwowa
- (1.3) więz. pozostawanie poza więzieniem
- (1.4) praw. prawo obywatelskie
- odmiana:
- (1.1-3)
przypadek liczba pojedyncza mianownik wolność dopełniacz wolności celownik wolności biernik wolność narzędnik wolnością miejscownik wolności wołacz wolności - (1.4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik wolność wolności dopełniacz wolności wolności celownik wolności wolnościom biernik wolność wolności narzędnik wolnością wolnościami miejscownik wolności wolnościach wołacz wolności wolności - przykłady:
- (1.1) Każdy człowiek ma prawo do wolności myśli, sumienia i religii[1].
- (1.2) Żołnierze walczyli o wolność Polski.
- (1.3) Rok temu morderca wyszedł na wolność.
- (1.4) Sejm zniósł wolności szlacheckie.
- (1.4) Wskazuje się, że stan wyjątkowy to przejściowa sytuacja, w której instytucje państwowe są postawione w zagrożonej pozycji, przez co czują się upoważnione do derogacji, czyli zawieszenia pewnych zasad, co wiąże się z ograniczeniem praw i wolności człowieka[2].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) wolność wyboru • panuje wolność • wolność słowa / sumienia / wyznania / prasy / zgromadzeń • wolność osobista / polityczna
- (1.3) wyjść / wydostać się na wolność • tracić / utracić / odzyskiwać / odzyskać wolność
- (1.4) wolności obywatelskie / szlacheckie
- synonimy:
- (1.1) niezależność, swoboda
- (1.2) niepodległość, niezależność, autonomia, niezawisłość
- (1.4) swoboda, prawo, przywilej
- antonimy:
- (1.1) niewola, zniewolenie
- (1.3) uwięzienie
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- przym. wolny, wolnościowy
- tem. słow. wolno-
- rzecz. powolniak mzw/mos
- związki frazeologiczne:
- za wolność waszą i naszą[3]
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) vryheid
- albański: (1.1) liri ż
- angielski: (1.1) freedom, liberty; (1.2) independence, freedom, liberty; (1.4) liberty
- arabski: (1.1) حرية ż
- aragoński: (1.1) libertà ż
- aramejski: (1.1) ܚܝܼܪܘܼܬܵܐ
- asturyjski: (1.1) llibertá ż
- azerski: (1.1) azadlıq
- baskijski: (1.1) askatasun, libertate; (1.2) independentzia, askatasun
- białoruski: (1.1) свабода ż (swaboda)
- boloński: (1.1) libartè ż
- bretoński: (1.1) frankiz ż
- bułgarski: (1.1) свобода ż
- chiński standardowy: (1.1) 自由 (zìyóu)
- chorwacki: (1.1) sloboda ż
- czeski: (1.1) svoboda ż, volnost ż
- dolnołużycki: (1.1) lichota ż
- dungański: (1.1) зыю (zɨi͡u)
- duński: (1.1) frihed w; (1.2) uafhængighed w
- dzongkha: (1.1) ཐར་གྲོལ
- esperanto: (1.1) libereco, libero; (1.2) libereco, libero; (1.3) libereco, libero; (1.4) libereco, libero
- farerski: (1.1) frælsi n
- fiński: (1.1) vapaus
- francuski: (1.1) liberté ż; (1.2) liberté ż; (1.3) liberté ż; (1.4) liberté ż
- franko-prowansalski: (1.1) libèrtât ż
- friulski: (1.1) libertât ż
- galicyjski: (1.1) liberdade ż
- górnołużycki: (1.1) swoboda ż
- grenlandzki: (1.1) kiffaanngissuseq
- gruziński: (1.1) თავისუფლება (tavisupleba)
- guarani: (1.1) tekosã’ỹ
- gudźarati: (1.1) સ્વતંત્રતા ż (svatantratā); (1.2) સ્વતંત્રતા ż (svatantratā)
- haitański: (1.1) libète
- hakka: (1.1) 自由 (chhṳ-yù)
- hebrajski: (1.1) דרור m (dror)
- hiligaynon: (1.1) kahilwayan
- hindi: (1.1) स्वतंत्रता ż (svatantratā); (1.2) स्वतंत्रता ż (svatantratā)
- hiszpański: (1.1) libertad ż
- ido: (1.1) libereso
- indonezyjski: (1.1) kebebasan
- interlingua: (1.1) libertate
- irlandzki: (1.1) saoirse ż
- islandzki: (1.1) frelsi n
- jakucki: (1.1) көҥүл (köŋül)
- japoński: (1.1) 自由 (じいう, jiyū)
- jawajski: (1.1) kamardikan
- jidysz: (1.1) פֿרײַהייט ż (frajhejt)
- kabylski: (1.1) tilelli
- kantoński: (1.1) 自由 (zi6 jau4)
- karaczajsko-bałkarski: (1.1) эркинлик (erkinlik)
- kaszubski: (1.1) wòlnota ż
- kataloński: (1.1) llibertat ż
- khmerski: (1.1) សេរីភាព (seirəyphiəp)
- kirgiski: (1.1) азаттык (azattıq)
- koreański: (1.1) 자유 (jayu)
- kornijski: (1.1) rydhses m
- korsykański: (1.1) libertà ż
- kumycki: (1.1) азатлыкъ (azatlıq)
- ladino: (1.1) alforria ż
- ladyński: (1.1) lidëza ż
- litewski: (1.1) laisvė ż
- luksemburski: (1.1) Fräiheet ż
- łaciński: (1.1) libertas ż
- łotewski: (1.1) brīvība ż
- macedoński: (1.1) слобода ż (sloboda)
- malajski: (1.1) kebebasan, merdeka
- malgaski: (1.1) fahafahana
- maltański: (1.1) ħelsien m
- manx: (1.1) seyrsnys m
- marathi: (1.1) स्वातंत्र्य ż (svātantrya); (1.2) स्वातंत्र्य ż (svātantrya)
- minnan: (1.1) 自由 (chū-iû)
- mongolski: (1.1) эрх чөлөө (erkh chölöö)
- neapolitański: (1.1) libbertà ż
- nepalski: (1.1) स्वतन्त्रता (svatantratā)
- niderlandzki: (1.1) vrijheid ż
- niemiecki: (1.1) Freiheit ż; (1.2) Freiheit ż; (1.3) Freiheit ż; (1.4) Freiheit ż
- norweski (bokmål): (1.1) frihet m/ż; (1.2) frihet m/ż; (1.3) frihet m/ż; (1.4) frihet m/ż
- norweski (nynorsk): (1.1) fridom m; (1.2) fridom m; (1.3) fridom m; (1.4) fridom m
- nowogrecki: (1.1) ελευθερία ż (elefthería)
- ormiański: (1.1) ազատութիւն, ազատություն
- papiamento: (1.1) libertat
- perski: (1.1) آزادی (âzâdi)
- piemoncki: (1.1) libertà ż
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
- portugalski: (1.1) liberdade ż
- północnolapoński: (1.1) friddjavuohta
- prowansalski: (1.1) libertat ż
- rosyjski: (1.1) свобода ż, воля ż; (1.2) свобода ż, воля ż; (1.3) свобода ż, воля ż; (1.4) свобода ż, воля ż
- rumuński: (1.1) libertate ż
- sanskryt: (1.1) अदिति ż
- serbski: (1.1) слобода (sloboda) ż
- slovio: (1.1) svobod (свобод), volnost (волност)
- słowacki: (1.1) sloboda ż, voľnosť ż
- słoweński: (1.1) svoboda ż
- somalijski: (1.1) xorriyad ż
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) свобода / ⱄⰲⱁⰱⱁⰴⰰ ż (svoboda)
- starogrecki: (1.1) ἐλευθερία ż (eleutheríā)
- staronordyjski: (1.1) frelsi n
- staroruski: (1.1) свобода ż (svoboda)
- suahili: (1.1) uhuru
- sundajski: (1.1) kabebasan
- sycylijski: (1.1) libbirtà ż
- szkocki gaelicki: (1.1) saorsa ż
- szwedzki: (1.1) frihet w; (1.2) frihet w; (1.3) frihet w; (1.4) frihet w
- tadżycki: (1.1) озодй (ozodj)
- tagalski: (1.1) kalayaan
- tajski: (1.1) อิสรภาพ (ìt-sà-rà-pâap)
- tamilski: (1.1) சுதந்திரம் (cutantiram)
- tatarski: (1.1) irek / ирек
- telugu: (1.1) స్వతంత్రము (svatantramu)
- tswana: (1.1) kgololesego
- turecki: (1.1) özgürlük
- turkmeński: (1.1) azatlyk
- tybetański: (1.1) ཐར་གྲོལ
- udmurcki: (1.1) эрик (erik)
- ujgurski: (1.1) ئەركىنلىك (erkinlik)
- ukraiński: (1.1) воля, свобода ż; (1.2) воля, свобода ż; (1.3) воля, свобода ż; (1.4) воля, свобода ż
- urdu: (1.1) آزادی ż (āzādī)
- uzbecki: (1.1) ozodlik
- wenecki: (1.1) łibartà ż
- węgierski: (1.1) szabadság
- wietnamski: (1.1) tự do
- wilamowski: (1.1) fraeihaeit ż, frajhajt ż, frȧjhȧjt ż; (1.2) fraeihaeit ż, frajhajt ż, frȧjhȧjt ż; (1.3) fraeihaeit ż, frajhajt ż, frȧjhȧjt ż; (1.4) fraeihaeit ż, frajhajt ż, frȧjhȧjt ż
- włoski: (1.1) libertà ż; (1.2) libertà ż, indipendenza ż; (1.3) libertà ż; (1.4) libertà ż
- xhosa: (1.1) inkululeko klasa 9/10
- zulu: (1.1) inkululeko klasa 9/10
- źródła:
- ↑ Powszechna Deklaracja Praw Człowieka.
- ↑ Robert Krzysztof Tabaszewski, Człowiek - jego prawa i odpowiedzialność, str. 65-66.
- ↑ Wojciech Chlebda, Stereotyp jako jedność języka, myślenia i działania w: Język a kultura, t. 12, Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne pod red. J. Anusiewicza, J. Bartmińskiego, Wrocław 1998, s. 38.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.