Pluton (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ˈplutɔ̃n], AS: [plutõn], zjawiska fonetyczne: nazal.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
- (1.1) mit. gr. przydomek Hadesa jako boga podziemnego bogactwa (m.in. kruszców, płodnego ziarna), plonów i urodzaju; zob. też Hades w Wikipedii
- (1.2) mit. rzym. bóg świata zmarłych, utożsamiany z greckim Hadesem; zob. też Pluton (mitologia rzymska) w Wikipedii
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
- (2.1) astr. planeta karłowata o numerze katalogowym 134340, należąca do Pasa Kuipera, do 2006 r. zaliczana do planet Układu Słonecznego; zob. też (134340) Pluton w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik Pluton Plutonowie dopełniacz Plutona Plutonów celownik Plutonowi Plutonom biernik Plutona Plutonów narzędnik Plutonem Plutonami miejscownik Plutonie Plutonach wołacz Plutonie Plutonowie depr. M. i W. lm: (te) Plutony[1] - (2.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik Pluton Plutony dopełniacz Plutona Plutonów celownik Plutonowi Plutonom biernik Plutona[2][3] Plutony narzędnik Plutonem Plutonami miejscownik Plutonie Plutonach wołacz Plutonie Plutony - przykłady:
- (1.1) Pluton stał się jednym z bóstw urodzaju, które sprawia, że ziarno rzucone na ziemię, nie marnieje, lecz rozwija się czerpiąc soki z wnętrza gleby[4].
- (1.2) Trzydzieści lat temu uciekło z tej groty kilku niewolników skazanych za bunt na ukrzyżowanie. Rzymianie nie odnaleźli przejścia, a kapłani wyjaśnili, że porwał ich Pluton[5].
- (2.1) Pluton porusza się w obszarze poza orbitą Neptuna.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.2) bóg Pluton • boski / groźny / ponury Pluton • atrybut / figurka / kult / posąg / przedstawienie / świątynia / wizerunek Plutona • ku czci / na cześć Plutona • oddawać cześć / poświęcony / składać ofiary Plutonowi • czcić Plutona
- (2.1) planeta karłowata Pluton • atmosfera / gęstość / księżyce / masa / średnica Plutona
- synonimy:
- (1.2) Dis, Dis Pater, Pluto, Hades
- (2.1) symbol. ⯓, ♇
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. plutonik mos/mrz, pluton mrz, plutonizm mrz, plutoniczność ż, plutonowość ż, plutonit mrz, plutonek mrz, plutoid mrz, Plutos mos, plutonowy mos
- przym. Plutonowy, plutonowy, plutoniczny
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1) gr. Πλούτων (Pluton)[6] < gr. πλοῦτος (plutos)[6] → bogactwo
- (1.2) łac. Pluto
- (2.1) od (1.2)
- uwagi:
- zob. też Pluton w Wikipedii
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Mitologia grecka
- (1.2) por. Dis • Dis Pater • Hades; zobacz też: Indeks:Polski - Mitologia rzymska
- (2.1) zobacz też: Ceres • Haumea • Makemake • Eris • Indeks:Polski - Astronomia • Indeks:Polski - Indeks terminów astronomicznych
- tłumaczenia:
- angielski: (1.2) Pluto; (2.1) Pluto
- arabski: (2.1) بلوتو
- baskijski: (2.1) Pluton
- bułgarski: (1.2) Плутон m; (2.1) Плутон m
- czeski: (1.1) Pluto m; (1.2) Pluto m; (2.1) Pluto m
- duński: (2.1) Pluto
- francuski: (1.2) Pluton m; (2.1) Pluton m
- hiszpański: (2.1) Plutón
- islandzki: (1.2) Plútó m
- kaszubski: (2.1) Pluton m
- kataloński: (2.1) Plutó
- koreański: (1.1) 명왕성 (冥王星, myŏngwangsŏng)
- łaciński: (1.2) Pluto m; (2.1) Pluto m
- niemiecki: (1.2) Pluto m, Pluton m; (2.1) Pluto m
- nowogrecki: (1.2) Πλούτωνας m; (2.1) Πλούτωνας m
- rosyjski: (1.1) Плутон m; (1.2) Плутон m; (2.1) Плутон m
- słowacki: (1.1) Pluto m; (1.2) Pluto m; (2.1) Pluto m, Plutón m
- starogrecki: (1.1) Πλούτων m; (1.2) Πλούτων m
- szwedzki: (1.2) Pluto w; (2.1) Pluto w
- turecki: (2.1) Plüton
- włoski: (1.2) Plutone m; (2.1) Plutone m
- źródła:
- ↑ Hasło „Pluton” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Hasło „Pluton” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Porada „nazwy planet” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Jan Parandowski, Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Czytelnik, Warszawa 1972, s. 174.
- ↑ Uczniowie Spartakusa, Halina Rudnicka, 1996 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- 1 2 Hasło „pluton” w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.
Pluton (język baskijski)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, nazwa własna
- (1.1) astr. Pluton
- odmiana:
- przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- przym. plutondar
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Baskijski - Astronomia
- źródła:
Pluton (język francuski)
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
Pluton (język kaszubski)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- (1.1) Pluton
- odmiana:
- przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.