kij (język polski)

kij (1.1)

kije (1.2)

kije (1.3)

kije (1.5)

nalewanie piwa z kija (1.7)

wymowa:

IPA: [cij], AS: [ḱii ̯], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) długi patyk; zob. też kij w Wikipedii

(1.2) długi i cienki trzonek od jakiegoś narzędzia

(1.3) sport. długi przyrząd sportowy do uderzania

(1.4) reg. pozn. piętro

(1.5) pot. wędka

(1.6) daw. długi kielich^[1]

(1.7) pot. rodzaj kranika służącego do nalewania alkoholu, głównie piwa, z beczki

odmiana:

(1.1-5)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kij	kije
dopełniacz	kija	kijów
celownik	kijowi	kijom
biernik	kij	kije
narzędnik	kijem	kijami
miejscownik	kiju	kijach
wołacz	kiju	kije

przykłady:

(1.1) Na nogach buty z cholewami, w ręku kij i zawiniątko^[2].

(1.2) Złamał mi się kij od szczotki. Muszę kupić nowy.

(1.3) Zgodnie z regułami gry w golfa, w torbie golfowej można mieć maksymalnie czternaście kijów^[3].

(1.4) Pomieszkuję na trzecim kiju.

(1.5) Urok wędkowania polega na rywalizacji, ale nie z kolegami po kiju, a z rybą właśnie^[4].

(1.7) Piwo z kija to nic innego jak po prostu piwo nalewane z dystrybutora / nalewaka, czyli piwo beczkowe – kijem określany jest kranik, który zakładany jest na beczkę^[5].

(1.7) Butelkowany cydr można już kupić w niemal każdym supermarkecie. Coraz więcej lokali gastronomicznych decyduje się także na sprzedaż tego trunku z kija^[6].

składnia:

kolokacje:

(1.1) przegonić / pogonić kijem • oganiać się kijem • rzucić (psu) kij • bić / okładać kijem

(1.2) kij od miotły / szczotki / mopa / grabi / motyki

(1.3) kij golfowy / hokejowy / bilardowy / bejsbolowy / do krykieta • uderzyć kijem piłkę / piłeczkę / krążek / bilę

(1.5) kolega po kiju • moczyć kija / kije

(1.7) cydr / piwo / prosecco / wino z kija

synonimy:

(1.1) patyk, badyl

(1.2) trzonek, stylisko, drążek

(1.4) piętro, kondygnacja, etaż

(1.7) nalewak

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. kijanka ż, kijarka ż

zdrobn. kijek m, kijaszek m

przym. kijowy, kijkowy

przysł. kijowo

związki frazeologiczne:

bez kija nie podchodź • cuda na kiju • jakby kij połknął • kij-samobij • kij w oko • metoda kija i marchewki • nie kijem, to pałką • nie w kij dmuchał • strzelać z kija • włożyć kij w mrowisko • włożyć kij w szprychy • wziąć we dwa kije • zawracać kijem Wisłę • związać w kij • zobacz też: przysłowia o kiju

etymologia:

(1.1-2) Wyraz ogólnosłowiański: rosyjski „кий” (kij) i „ки́я” (kija) n → „kij bilardowy”, dialektalne północnorosyjskie i syberyjskie → „drewniany młot, stępor”, ukraińskie „кий” (kyj), białoruskie „кій” (kij) → „kij, pałka”, cerkiewno-słowiańskie redakcji ruskiej „кыи” (kyi) → „młot, pałka”, bułgarskie „кияк” (kijak) → „pałka do gry na bębnie”, chorwackoserbskie „ки̏ја̑к” → „pałka”, słoweńskie „kîj”, czeskie i słowackie „kyj”, dolnołużyckie i górnołużyckie „kij”. Wyraz należący do zgodności bałto-słowiańskich: litewskie „kū́jis” → „młotek”, „kū́gis” → „młot”, „kū́ja” → „szczudło”, łotewskie „kũja” → „kij, pałka”, pruskie „kugis” ts.^[7] Według Aleksandra Brücknera od „kucia” czyli „bicia”, stąd dawne „kijować” → „bić”^[8].

uwagi:

• zob. też kij w Wikipedii
• zob. też kij w Wikicytatach

tłumaczenia:

(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: piętro

(1.5) zobacz listę tłumaczeń w haśle: wędka

• angielski: (1.1) stick
• arabski: (1.1) عصا, هراوة
• białoruski: (1.1) палка ż, кій m
• dolnołużycki: (1.1) kij m
• duński: (1.1) stok w
• esperanto: (1.1) bastono
• francuski: (1.1) bâton m; (1.3) (bejsbolowy) batte ż
• górnołużycki: (1.1) kij m
• grenlandzki: (1.1) ajaappiaq
• hiszpański: (1.1) palo m, vara ż; (1.2) mango m; (1.3) palo m, (bejsbolowy) bate m
• islandzki: (1.1) stafur m, prik n
• japoński: (1.1) 棒 (ぼう, bō); (1.3) (bejsbolowy) バット (batto), (bilardowy) キュー (kyū), (golfowy) クラブ (kurabu), (hokejowy) スティック (sutikku)
• jidysz: (1.1) דרוק m (druk)
• kaszubski: (1.1) czij
• kataloński: (1.1) pal m
• niderlandzki: (1.1) stok m
• niemiecki: (1.1) Stock m
• nowogrecki: (1.1) ξύλο n
• ormiański: (1.1) փայտ
• rosyjski: (1.1) палка ż; (1.3) кий m, клюшка ż
• sanskryt: (1.1) दण्ड
• szwedzki: (1.1) stav w
• tuvalu: (1.1) lakau, kaumea
• ukraiński: (1.1) кий m
• wilamowski: (1.1) śtakia
• wolof: (1.1) bant

źródła:

kij (język maya)

kij (1.1)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) agawa

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła: