fortuna (język polski)

wymowa:

IPA: [fɔrˈtũna], AS: [fortũna], zjawiska fonetyczne: nazal. ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) los, szczególnie ten dobry

(1.2) wielkie bogactwo

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	fortuna	fortuny
dopełniacz	fortuny	fortun
celownik	fortunie	fortunom
biernik	fortunę	fortuny
narzędnik	fortuną	fortunami
miejscownik	fortunie	fortunach
wołacz	fortuno	fortuny

przykłady:

(1.2) Swoją fortunę odziedziczyłem po dziadku.

składnia:

kolokacje:

(1.1) ślepa fortuna • kusić fortunę • fortuna uśmiecha się do kogoś

(1.2) zbić fortunę na czymś • zyskać fortunę

synonimy:

(1.1) szczęście, powodzenie, fart

(1.2) bogactwo, majątek

antonimy:

(1.1) pech, niepowodzenie

(1.2) bieda, ubóstwo

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. fortunat mos, fortunatka ż, fortunarz mos, Fortunat mos, Fortunata ż, Fortuna ż

zdrobn. fortunka ż

czas. fortunić ndk., pofortunić dk.

przym. fortunny

przysł. fortunnie

związki frazeologiczne:

dar fortuny • koło fortuny • fortuna kołem się toczy • kusić fortunę • fortuna na jednym kole, a bieda na dwóch • zrobić fortunę • utopić fortunę • wybraniec fortuny • fortuna toczy się kołem, kto dziś górą, jutro dołem • zmienna fortuna • zob. przysłowia o fortunie

etymologia:

łac. fortuna < łac. fors → los

uwagi:

zob. też fortuna (ujednoznacznienie) w Wikipedii

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) luck, fortune; (1.2) fortune
• bułgarski: (1.1) фортуна ż
• duński: (1.2) formue w
• hiszpański: (1.1) fortuna ż; (1.2) fortuna ż
• interlingua: (1.1) fortuna; (1.2) fortuna
• japoński: (1.2) 財産
• jidysz: (1.2) רײַכקייט ż (rajchkejt)
• kataloński: (1.1) fortuna ż; (1.2) fortuna ż
• łaciński: (1.1) fortuna ż; (1.2) fortuna ż
• nowogrecki: (1.1) τύχη ż; (1.2) τύχη ż
• włoski: (1.1) fortuna ż; (1.2) fior di quattrini, fortuna ż

źródła:

fortuna (język hiszpański)

wymowa:

IPA: [foɾ.ˈtu.na]

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) fortuna, los

(1.2) powodzenie, szczęście

(1.3) majątek

odmiana:

lm fortunas

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) destino, sino

(1.2) suerte, azar, ventura

(1.3) patrimonio, propiedades, dinero

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. afortunado

przysł. afortunadamente

związki frazeologiczne:

por fortuna → na szczęście • probar fortuna → próbować szczęścia • tentar a la fortuna → kusić fortunę • probar fortuna → próbować szczęścia

etymologia:

łac. Fortūna

uwagi:

źródła:

fortuna (interlingua)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) szczęście, fortuna, szansa, los

(1.2) bogactwo, majątek

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.1) le cambio del fortuna → zmiana losu, odmiana losu • capricios del fortuna → kaprysy losu • le rota del fortuna → koło szczęścia • fortuna cec → ślepy los • fortuna adverse → zły los • cercar le fortuna → szukać szczęścia • tentar le fortuna → wyzywać los, kusić los • provar (probar) le fortuna → spróbować szczęścia • esser filio del fortuna → być dzieckiem szczęścia • esser le joco del fortuna → być zabawką losu • qual bon fortuna → co za szczęście • per fortuna → przypadkiem, przypadkowo

(1.2) facer fortuna → robić majątek

synonimy:

accidente, aventura, caso, casualitate, contingentia, destino, eventualitate, hasardo, indetermination, insecuritate, possibilitate, sorte

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

le fortuna es cec → fortuna jest ślepa

etymologia:

uwagi:

źródła:

fortuna (język kataloński)

wymowa:

or. IPA: [furˈtunə]

occ. IPA: [foɾˈtuna]

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) fortuna, szczęście

(1.2) majątek, bogactwo

odmiana:

(1.1-2) lp fortuna; lm fortunes

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

fortuna (język łaciński)

wymowa:

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) szczęście, fortuna

odmiana:

(1.1) fortuna, fortunae

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.1) fortuna adversa → pech

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. fortuno

przym. fortuitus

rzecz. Fortunata ż

związki frazeologiczne:

audaces fortuna iuvat

etymologia:

uwagi:

źródła:

fortuna (język portugalski)

wymowa:

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) powodzenie, szczęście, pomyślność

(1.2) los

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

łac. fortuna -ae^[1]

uwagi:

źródła:

fortuna (język włoski)

wymowa:

IPA: /for.ˈtuː.na/

podział przy przenoszeniu wyrazu: for•tu•na

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) los

(1.2) szczęście

(1.3) majątek, fortuna

odmiana:

(1) lp fortuna; lm fortune

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.2) per fortuna → na szczęście • buona fortuna! → powodzenia!

synonimy:

(1.1) caso, destino, fato, sorte; książk. ventura

(1.2) bazza, colpo, cuccagna; wulg. culo

antonimy:

(1.1) sfortuna, infortunio

(1.2) disdetta, iattura, mala sorte, malasorte, sfortuna, sventura; reg. iella, scarogna; pot. scalogna, sfiga

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. fortunale m, fortunello m, Fortuna ż

zgrub. fortunona ż, fortunaccia ż

czas. fortunare

przym. fortunale, fortunato, fortunoso

przysł. fortunatamente, fortunosamente

związki frazeologiczne:

tentare la fortuna → próbować szczęścia

etymologia:

łac. fortuna < łac. fors → los; źródłosłów dla n.gr. φουρτούνα

uwagi:

źródła: