wstęp (język polski)

wymowa:

IPA: [fstɛ̃mp], AS: [fstẽmp], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• nazal.• asynch. ę  ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) wejście dokądś

(1.2) prawo wejścia dokądś

(1.3) początek jakiejś czynności

(1.4) w tytułach książek i nazwach wykładów: podstawowe zagadnienia

(1.5) początkowa część utworu literackiego lub muzycznego

(1.6) początkowy, wydzielony fragment książki, opisujący cel, historię jej powstania i wprowadzający w treść

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	wstęp
dopełniacz	wstępu
celownik	wstępowi
biernik	wstęp
narzędnik	wstępem
miejscownik	wstępie
wołacz	wstępie

(1.3-6) ^[1]

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wstęp	wstępy
dopełniacz	wstępu	wstępów
celownik	wstępowi	wstępom
biernik	wstęp	wstępy
narzędnik	wstępem	wstępami
miejscownik	wstępie	wstępach
wołacz	wstępie	wstępy

przykłady:

(1.1) Wstęp tylko za okazaniem zaproszenia.

(1.2) Od czasu, gdy rozbiłem lampę, nie mam wstępu do tego klubu.

(1.3) Na wstępie podam zarys problemu.

(1.4) W końcu zaliczyłem wstęp do teorii obwodów!

(1.5) We wstępie Iliady znajduje się inwokacja do Muzy.

(1.5) We wstępie słychać delikatny fortepian i towarzyszącą mu gitarę.

(1.6) We wstępie tłumacz opisał trudności, jakich nastręczało oddanie w tłumaczeniu gier słownych oryginału.

składnia:

(1.1-2,4) wstęp do D.

(1.5) wstęp D.

(1.6) wstęp (do) D.

kolokacje:

(1.1) nieupoważnionym wstęp wzbroniony • niezatrudnionym wstęp wzbroniony • zakaz wstępu

(1.2) karta wstępu • wstęp płatny

(1.3) na wstępie

(1.5-6) we wstępie

(1.6) wstęp autora • wstęp tłumacza • wstęp wydawcy

synonimy:

(1.1) wejście

(1.2) prawo wejścia

(1.3) początek

(1.4) wprowadzenie, prolegomena, propedeutyka, podstawy

(1.5) preludium, przygrywka, uwertura, prolog, preambuła, introdukcja

(1.6) przedmowa, wprowadzenie, zapowiedź, przedsłowie, prolegomena

antonimy:

(1.3,5) koniec, zakończenie

(1.5) finał

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wstępniak m, wstępny m, wstępowanie n, wstąpienie n

czas. wstępować ndk., wstąpić dk.

przym. wstępny

przysł. wstępnie

związki frazeologiczne:

(1.1) wstęp wolny

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) admittance; (1.2) admittance; (1.3) prelude; (1.4) introduction; (1.5) prelude, prologue; (1.6) preface
• arabski: (1.5-6) مقدمة ż, فاتحة ż
• chiński standardowy: (1.1) 进入 (jìnrù); (1.2) 门票 (ménpiào), 进入 (jìnrù); (1.6) 介绍 (jièshào)
• esperanto: (1.5) prologo
• hiszpański: (1.1) entrada ż; (1.2) acceso m; (1.3) principio m, inicio m, comienzo m; (1.4) introducción ż, prefacio m, prólogo m; (1.5) preludio m, introducción ż; (1.6) prólogo m, preámbulo m, introducción ż
• kaszubski: (1.5) wstãp m
• niderlandzki: (1.1) toegang m; (1.4) inleiding ż
• nowogrecki: (1.1) είσοδος ż; (1.2) είσοδος ż; (1.3) εισαγωγή ż; (1.4) εισαγωγή ż; (1.5) εισαγωγή ż; (1.6) εισαγωγή ż
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1-6)
• rosyjski: (1.1) вход m, проход m, вступление n; (1.2) доступ m; (1.4) введение m (1.6) вступление n, введение n
• sanskryt: (1.5) आमुख
• szwedzki: (1.2) inträde n
• wilamowski: (1.1) ȧjntryjt m, ȧjntrejt m; (1.2) ȧjntryjt m, ȧjntrejt m

źródła: