żyd (język polski)
- wymowa:
- , IPA: [ʒɨt], AS: [žyt], zjawiska fonetyczne: wygł.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (2.1) przest. w gwarze uczniowskiej i skrybów kleks[1]
- (2.2) jedna z gier karcianych
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik żyd żydzi dopełniacz żyda żydów celownik żydowi żydom biernik żyda żydów narzędnik żydem żydami miejscownik żydzie żydach wołacz żydzie żydzi - (2.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik żyd żydy dopełniacz żyda żydów celownik żydowi żydom biernik żyda żydy narzędnik żydem żydami miejscownik żydzie żydach wołacz żydzie żydy - przykłady:
- (1.1) Rabin musi być pobożnym żydem.
- (1.2) Nie bądź żyd, kopsnij szluga!
- (2.1) Skrybie kapnął atrament i zrobił trzy żydy.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) być żydem
- (2.1) zrobić / postawić żyda
- synonimy:
- (1.1) starozakonny, wyznania mojżeszowego, judaista
- (1.2) pot. centuś, chytrus, kutwa, liczykrupa, skąpiradło, żyła, chciwiec, harpagon, skąpiec
- antonimy:
- (1.1) goj
- (1.2) hojny, szczodry, rozrzutny
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. Żyd mos, Żydówka ż, żydówka ż, żydowskość ż, żydzenie n, zażydzenie n, żydowszczyzna ż, żydziak m, żydziątko n
- czas. zżydzieć, zażydzać, pożydzić, żydzieć, żydzić ndk., zażydzić dk.
- przym. żydowski
- przysł. żydowsko, po żydowsku
- związki frazeologiczne:
- biegać jak żyd po pustym sklepie • wmawiać jak w żyda chorobę
- etymologia:
- ogsłow., prasł. *židъ < starowłoski giudio[2] < łac. Iūdaeus < gr. Ἰουδαῖος < hebr. יְהוּדִי (jehudi)[3]
- uwagi:
- (1.1) Pisze się od dużej litery „Żyd”, jeśli chodzi o członka narodu (tak jak Polak, Niemiec, Japończyk), natomiast małą literą żyd, jeśli chodzi o wyznawcę judaizmu (tak jak katolik, buddysta, protestant).
- tłumaczenia:
- (1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: skąpiec
- (2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: kleks
- angielski: (1.1) Jew
- arabski: (1.1) يهودي
- baskijski: (1.1) judu
- czeski: (1.1) žid m
- duński: (1.1) jøde w
- esperanto: (1.1) judo
- francuski: (1.1) juif m
- hebrajski: (1.1) יהודי m (jehudi)
- hiszpański: (1.1) judío
- islandzki: (1.1) gyðingur m
- jidysz: (1.1) ייִד m (jid), ישׂראל m (jisroel)
- karaimski: (1.1) раббан
- niemiecki: (1.1) Jude m
- nowogrecki: (1.1) εβραίος m
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
- portugalski: (1.1) judeu
- rosyjski: (1.1) иудей m, еврей m
- wilamowski: (1.1) jud m, jüd m
- włoski: (1.1) giudeo m, ebreo m
- źródła:
- ↑ Kazimierz Nitsch, Z badań nad językiem polskim (z literatury chorwackiej), „Poradnik Językowy” nr 4/1908, s. 53.
- ↑ Hasło „żyd” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
- ↑ Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.