męski (język polski)

męskie (1.5) kwiaty

wymowa:

IPA: [ˈmɛ̃w̃sʲci], AS: [mẽũ̯sʹḱi], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• asynch. ę  ​

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) dotyczący mężczyzny, przeznaczony dla mężczyzny

(1.2) złożony z mężczyzn

(1.3) o mężczyźnie: atrakcyjny fizycznie w sposób stereotypowo kojarzony z mężczyzną

(1.4) odważny, śmiały, zachowujący się w sposób właściwy mężczyznom

(1.5) biol. zawierający cechy, organy (głównie płciowe) właściwe samcom

(1.6) gram. zob. rodzaj męski

(1.7) elektr. o wtyczce: mający bolce

odmiana:

(1.1-2, 1.5-7)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	męski		męska	męskie	męscy	męskie
dopełniacz	męskiego		męskiej	męskiego	męskich
celownik	męskiemu		męskiej	męskiemu	męskim
biernik	męskiego	męski	męską	męskie	męskich	męskie
narzędnik	męskim		męską	męskim	męskimi
miejscownik	męskim		męskiej	męskim	męskich
wołacz	męski		męska	męskie	męscy	męskie
nie stopniuje się

(1.3-4)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	męski		męska	męskie	męscy	męskie
dopełniacz	męskiego		męskiej	męskiego	męskich
celownik	męskiemu		męskiej	męskiemu	męskim
biernik	męskiego	męski	męską	męskie	męskich	męskie
narzędnik	męskim		męską	męskim	męskimi
miejscownik	męskim		męskiej	męskim	męskich
wołacz	męski		męska	męskie	męscy	męskie
stopień wyższy bardziej męski przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik bardziej męski bardziej męska bardziej męskie bardziej męscy bardziej męskie dopełniacz bardziej męskiego bardziej męskiej bardziej męskiego bardziej męskich celownik bardziej męskiemu bardziej męskiej bardziej męskiemu bardziej męskim biernik bardziej męskiego bardziej męski bardziej męską bardziej męskie bardziej męskich bardziej męskie narzędnik bardziej męskim bardziej męską bardziej męskim bardziej męskimi miejscownik bardziej męskim bardziej męskiej bardziej męskim bardziej męskich wołacz bardziej męski bardziej męska bardziej męskie bardziej męscy bardziej męskie
stopień najwyższy najbardziej męski przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najbardziej męski najbardziej męska najbardziej męskie najbardziej męscy najbardziej męskie dopełniacz najbardziej męskiego najbardziej męskiej najbardziej męskiego najbardziej męskich celownik najbardziej męskiemu najbardziej męskiej najbardziej męskiemu najbardziej męskim biernik najbardziej męskiego najbardziej męski najbardziej męską najbardziej męskie najbardziej męskich najbardziej męskie narzędnik najbardziej męskim najbardziej męską najbardziej męskim najbardziej męskimi miejscownik najbardziej męskim najbardziej męskiej najbardziej męskim najbardziej męskich wołacz najbardziej męski najbardziej męska najbardziej męskie najbardziej męscy najbardziej męskie

przykłady:

(1.1) Sprzedawca długo namawiał ją na kupno męskich butów.

(1.3) Ten piłkarz jest najbardziej męskim członkiem reprezentacji.

(1.5) Zdumiony podróżnik z niedowierzaniem oglądał kopulację dwóch osobników męskich.

(1.7) Nie podłączymy tego, skoro mamy dwie męskie wtyczki.

składnia:

kolokacje:

(1.1) toaleta / koszula / … męska • męski dezodorant / krem / fryzjer / …

(1.2) męski chór • męskie zebranie • damsko-męski

(1.4) męska rozmowa • męska decyzja • po męsku

synonimy:

(1.1) dla panów

(1.3) maskulinistyczny

(1.5) samczy, symbol. ♂

antonimy:

(1.1) żeński, kobiecy, damski

(1.2) żeński, kobiecy, damski

(1.3) kobiecy, babski, niemęski, chłopięcy

(1.4) babski

(1.5) żeński, samiczy

(1.6) żeński

(1.7) żeński

hiperonimy:

hiponimy:

(1.6) męskoosobowy, męskorzeczowy, męskonieżywotny, męskozwierzęcy, męskożywotny

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. mężczyzna m, męskość ż, mężność ż, mąż m, mężnienie n, zmężnienie m

czas. mężnieć ndk., zmężnieć dk.

przym. mężny, zamężny, mężowski, niemęski

przysł. męsko, mężnie, po męsku

związki frazeologiczne:

rym męski • storczyk męski

etymologia:

(1.1-1.6) pol. mąż + -ski (mąż → daw. mężczyzna) < prasł. *mǫžьskъjь < prasł. *mǫžь + *-ьskъjь^[1]

(1.7) przez skojarzenie kształtu obu wtyczek (męskiej i żeńskiej) z odpowiednimi narządami płciowymi

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.3) manly; (1.5) masculine
• arabski: (1.1) رجولي‎, ذكري‎; (1.2) رجولي‎; (1.3) رجولي‎; (1.4) رجولي‎; (1.5) مذكر
• bośniacki: (1.1) muški; (1.6) muški
• bułgarski: (1.1) мъжки; (1.2) мъжки; (1.4) мъжки; (1.6) мъжки
• chiński standardowy: (1.1) 男 (nán)
• chorwacki: (1.1) muški; (1.6) muški
• czeski: (1.1) pánský
• duński: (1.1) mandlig
• esperanto: (1.1) vira
• francuski: (1.1) masculin
• islandzki: (1.1) karlmannlegur; (1.6) karlkyn n
• jidysz: (1.1) מענלעך (menlech); (1.2) מענלעך (menlech); (1.3) מענלעך (menlech); (1.4) מענלעך (menlech); (1.5) מענלעך (menlech); (1.6) מאַסקולין (maskulin), מענלעך (menlech)
• kataloński: (1.1) masculí; (1.4) masculí; (1.6) masculí
• łaciński: (1.1) masculinus; (1.4) audax; (1.6) genus masculinum
• niderlandzki: (1.1) mannelijk; (1.6) mannelijk
• niemiecki: (1.3) stattlich; (1.5) männlich; (1.6) männlich
• rosyjski: (1.1) мужской; (1.3) мужественный; (1.6) мужской
• rumuński: (1.1) bărbătesc; (1.2) bărbătesc
• serbski: (1.1) мушки; (1.6) мушки
• słowacki: (1.1) pánsky, mužský; (1.3) mužný; (1.4) mužný; (1.5) samčí; (1.6) mužský
• staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) мѫжьскъ; (1.2) мѫжьскъ; (1.3) мѫжьскъ; (1.4) мѫжьскъ; (1.5) мѫжьскъ; (1.6) мѫжьскъ
• szwedzki: (1.1) manlig, maskulin
• ukraiński: (1.1) чоловічий; (1.3) мужній; (1.6) чоловічий
• włoski: (1.1) maschile

źródła: