kierować (język polski)

mężczyzna kieruje (1.1) ruchem

strzałka kieruje (1.2) interesantów

mężczyzna kieruje (1.4) samochodem

wymowa:

IPA: [cɛˈrɔvaʨ̑], AS: [ḱerovać], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) wydawać komuś polecenia

(1.2) udzielać wskazówek, zawierać wskazówki

(1.3) obracać coś w jakimś kierunku

(1.4) sterować pojazdem lub grupą pojazdów

(1.5) czynić kogoś lub coś adresatem jakiejś wypowiedzi

odmiana:

(1.1-5) koniugacja IV

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		kierować
czas teraźniejszy		kieruję	kierujesz	kieruje	kierujemy	kierujecie	kierują
czas przeszły	m	kierowałem	kierowałeś	kierował	kierowaliśmy	kierowaliście	kierowali
	ż	kierowałam	kierowałaś	kierowała	kierowałyśmy	kierowałyście	kierowały
	n	kierowałom	kierowałoś	kierowało
tryb rozkazujący		niech kieruję	kieruj	niech kieruje	kierujmy	kierujcie	niech kierują
pozostałe formy czas przyszły m będę kierował, będę kierować będziesz kierował, będziesz kierować będzie kierował, będzie kierować będziemy kierowali, będziemy kierować będziecie kierowali, będziecie kierować będą kierowali, będą kierować ż będę kierowała, będę kierować będziesz kierowała, będziesz kierować będzie kierowała, będzie kierować będziemy kierowały, będziemy kierować będziecie kierowały, będziecie kierować będą kierowały, będą kierować n będę kierowało, będę kierować będziesz kierowało, będziesz kierować będzie kierowało, będzie kierować czas zaprzeszły m kierowałem był kierowałeś był kierował był kierowaliśmy byli kierowaliście byli kierowali byli ż kierowałam była kierowałaś była kierowała była kierowałyśmy były kierowałyście były kierowały były n kierowałom było kierowałoś było kierowało było forma bezosobowa czasu przeszłego kierowano tryb przypuszczający m kierowałbym, byłbym kierował kierowałbyś, byłbyś kierował kierowałby, byłby kierował kierowalibyśmy, bylibyśmy kierowali kierowalibyście, bylibyście kierowali kierowaliby, byliby kierowali ż kierowałabym, byłabym kierowała kierowałabyś, byłabyś kierowała kierowałaby, byłaby kierowała kierowałybyśmy, byłybyśmy kierowały kierowałybyście, byłybyście kierowały kierowałyby, byłyby kierowały n kierowałobym, byłobym kierowało kierowałobyś, byłobyś kierowało kierowałoby, byłoby kierowało imiesłów przymiotnikowy czynny m kierujący, niekierujący ż kierująca, niekierująca kierujące, niekierujące n kierujące, niekierujące imiesłów przymiotnikowy bierny m kierowany, niekierowany kierowani, niekierowani ż kierowana, niekierowana kierowane, niekierowane n kierowane, niekierowane imiesłów przysłówkowy współczesny kierując, nie kierując rzeczownik odczasownikowy kierowanie, niekierowanie

przykłady:

(1.1) Mój ojciec kieruje zespołem pięciu ludzi.

(1.2) Pana opis drogi dobrze kieruje podróżnych do Zakopanego.

(1.3) Pilot kieruje samolot na północ.

(1.4) Nie należy kierować samochodem i rozmawiać przez telefon.

(1.5) Generał najpierw kieruje swoje słowa do weteranów, a dopiero potem – do zwykłych żołnierzy.

składnia:

(1.1) kierować + N.

(1.2) kierować + B. • nie kierować + D.

(1.3) kierować + B. • nie kierować + D.

(1.4) kierować + N.

(1.5) kierować + B. • nie kierować + D. • kierować do + D. • kierować na + B.

kolokacje:

(1.4) kierować samochodem / autobusem / pociągiem / tramwajem / rowerem / motorem / skuterem / motocyklem / motorowerem

synonimy:

(1.1) dowodzić, zarządzać

(1.2) prowadzić, instruować, informować

(1.3) obracać na…

(1.4) prowadzić

(1.5) adresować

antonimy:

(1.2) wprowadzać w błąd, dezinformować

(1.4) powozić

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. kierowanie n, kierunek m, kierownik m, kierowniczka ż, kierownikowa ż, kierowca m, kierujący m, kierująca ż, kierownica ż, kierownictwo n, skierowanie n

czas. nakierowywać ndk., nakierować dk., wykierowywać ndk., wykierować dk., przekierowywać ndk., przekierować dk., skierować dk.

przym. kierowniczy, kierunkowy

przysł. kierowniczo, kierunkowo

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1-5) pol. kierunek + -ować

uwagi:

(1.1, 1.4) czasownik przechodni rządzący narzędnikiem, tworzy stronę bierną

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) lead; (1.2) guide; (1.4) drive
• arabski: (1.1) أدار
• baskijski: (1.1) zuzendu, bideratu; (1.4) gidatu; (1.5) hitz egin, mintzatu
• czeski: (1.4) řídit
• duński: (1.1) lede, styre, føre, rette; (1.2) lede, styre, føre, rette
• esperanto: direkti, gvidi (1.5) celi
• francuski: (1.1) diriger; (1.2) guider; (1.3) adresser, envoyer; (1.4) conduire; (1.5) gérer, administrer
• hiszpański: (1.1) dirigir; (1.4) conducir, manejar; (1.5) dirigirse, dirigir
• łaciński: (1.1) rego, dirigo
• niemiecki: (1.1) leiten, führen; (1.2) leiten, führen; (1.3) steuern; (1.4) fahren; (1.5) richten
• rosyjski: (1.1) руководить, управлять; (1.2) направлять; (1.3) направлять; (1.4) водить, управлять, рулить; (1.5) обращать
• szwedzki: (1.1) leda, styra; (1.4) köra
• ukraiński: (1.1) керувати
• włoski: (1.4) guidare

źródła: