wieprz (język polski)
.jpg.webp)
wieprz (1.1)
- wymowa:
- IPA: [vʲjɛpʃ], AS: [vʹi ̯epš], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• i → j
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (1.1) zootechn. wykastrowany samiec świni
- (1.2) gw. (Poznań) dzik[1]
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (2.1) pot. obraź. tęgi mężczyzna[2]
- (2.2) pot. obraź. mężczyzna zachowujący się nieprzyzwoicie[2]
- (2.3) pot. obraź. chciwy mężczyzna
- (2.4) pot. obraź. o pogardzanej osobie
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik wieprz wieprze dopełniacz wieprza wieprzy / wieprzów celownik wieprzowi wieprzom biernik wieprza wieprze narzędnik wieprzem wieprzami miejscownik wieprzu wieprzach wołacz wieprzu wieprze - (2.1-4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik wieprz wieprze dopełniacz wieprza wieprzy / wieprzów celownik wieprzowi wieprzom biernik wieprza wieprzy / wieprzów narzędnik wieprzem wieprzami miejscownik wieprzu wieprzach wołacz wieprzu wieprze - przykłady:
- (1.1) Żandarmi zabrali wieprza trzymanego przez nas od świąt.
- (1.2) Myśliwi nie mogli zabić wieprza spod Konina.
- (2.1) Na kocu siedział stary wieprz i sączył piwsko z butelki.
- (2.2) Nie siadajcie obok tego wieprza przy barze, myśli o sobie, że jest donżuanem.
- (2.3) Pazerne wieprze z magistratu dobrze wiedzą, jak nas oszwabić.
- (2.4) Nie będziesz mnie tu, wieprzu jeden, pouczał!
- składnia:
- kolokacje:
- (2.1) spasiony / tłusty wieprz
- synonimy:
- (2.1) pot. gruby, baryła, baryłeczka, baryłka, beka, brzuchacz, buła, góra mięsa, góra tłuszczu, grubas, grubasek, klucha, kluseczka, kluska, obżartuch, pasibrzuch, pulpecik, pulpet, rozwora, spaślak, tłuścioch, tłuścioszek; pot. żart. szafa trzydrzwiowa; eufem. puszysty[3]
- (2.2) pot. cap, dziwkarz, świnia, świntuch, świntuszek; lubieżnik, rozpustnik, satyr; przest. bezwstydnik, wszetecznik, zbereźnik[4]
- antonimy:
- (2.1) chuderlak, chudzina, szkielet
- hiperonimy:
- (1.1) świnia, świniak
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. Wieprz mrz, wieprzowina ż, wieprzowinka ż, wieprzowatość ż
- przym. wieprzowy, wieprzowaty
- związki frazeologiczne:
- młynarskie wieprze rozkurzem się tuczą • rzucać perły przed wieprze
- etymologia:
- prasł. *vepr'ь
- uwagi:
- tłumaczenia:
- (1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: dzik
- angielski: (1.1) hog; (2.1) swine
- arabski: (1.1) خنزير m (ẖinzīr)
- białoruski: (1.1) вяпрук m (vâpruk), парсюк m (parsûk)
- bułgarski: (1.1) шопар m (šopar)
- esperanto: (1.1) rzad. eksvirporko, eksporko, neol. porkuko
- jidysz: (1.1) חזיר m (chazer); (2.1) חזיר m (chazer); (2.2) חזיר m (chazer)
- kaszubski: (1.1) wieprz m
- maltański: (1.1) ħanzir m
- rosyjski: (1.1) боров m
- szwedzki: (1.1) galt w
- tuvalu: (1.1) puaka tangata
- ukraiński: (1.1) вепр m (vepr)
- włoski: (1.1) porco m, maiale m; (2.1) porco m, maiale m
- źródła:
- ↑ Antoni Danysz, Odrębności słownikarskie kulturalnego języka polskiego w Wielkopolsce w stosunku do kulturalnego języka w Galicyi, „Język Polski” nr 8–10, s. 252.
- 1 2
Hasło „wieprz” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN. - ↑ Lidia Wiśniakowska, Słownik synonimów PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-17382-1, s. 85.
- ↑ Lidia Wiśniakowska, Słownik synonimów PWN, s. 292.
wieprz (język kaszubski)
wieprz (1.1)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- (1.1) zootechn. wieprz
- odmiana:
- przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- (1.1) pruch
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. wieprzk
- związki frazeologiczne:
- spasłi jak wieprz
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.