rozpaść (język polski)

wymowa:

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpasać)

(1.1) karmiąc obficie, sprawić, że ktoś przytył lub coś przytyło

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpadać)

(2.1) daw. zostawszy zniszczonym, rozdzielić się na części

czasownik zwrotny dokonany rozpaść się (ndk. rozpadać się)

(3.1) zostawszy zniszczonym, rozdzielić się na części

(3.2) przestać stanowić całość, dzieląc się na mniejsze części

(3.3) przestać być związkiem lub grupą ludzi, których łączą pewne więzi

(3.4) chem. rozłożyć się na prostsze składniki

odmiana:

(1.1) koniugacja XI

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		rozpaść
czas przyszły prosty		rozpasę	rozpasiesz	rozpasie	rozpasiemy	rozpasiecie	rozpasą
czas przeszły	m	rozpasłem	rozpasłeś	rozpasł	rozpaśliśmy	rozpaśliście	rozpaśli
	ż	rozpasłam	rozpasłaś	rozpasła	rozpasłyśmy	rozpasłyście	rozpasły
	n	rozpasłom	rozpasłoś	rozpasło
tryb rozkazujący		niech rozpasę	rozpaś	niech rozpasie	rozpaśmy	rozpaście	niech rozpasą
pozostałe formy czas zaprzeszły m rozpasłem był rozpasłeś był rozpasł był rozpaśliśmy byli rozpaśliście byli rozpaśli byli ż rozpasłam była rozpasłaś była rozpasła była rozpasłyśmy były rozpasłyście były rozpasły były n rozpasłom było rozpasłoś było rozpasło było forma bezosobowa czasu przeszłego rozpasiono tryb przypuszczający m rozpasłbym, byłbym rozpasł rozpasłbyś, byłbyś rozpasł rozpasłby, byłby rozpasł rozpaślibyśmy, bylibyśmy rozpaśli rozpaślibyście, bylibyście rozpaśli rozpaśliby, byliby rozpaśli ż rozpasłabym, byłabym rozpasła rozpasłabyś, byłabyś rozpasła rozpasłaby, byłaby rozpasła rozpasłybyśmy, byłybyśmy rozpasły rozpasłybyście, byłybyście rozpasły rozpasłyby, byłyby rozpasły n rozpasłobym, byłobym rozpasło rozpasłobyś, byłobyś rozpasło rozpasłoby, byłoby rozpasło imiesłów przymiotnikowy przeszły m rozpasiony, nierozpasiony rozpasieni, nierozpasieni ż rozpasiona, nierozpasiona rozpasione, nierozpasione n rozpasione, nierozpasione imiesłów przysłówkowy uprzedni rozpasłszy rzeczownik odczasownikowy rozpasieni, nierozpasieni

(2.1) koniugacja XI

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		rozpaść
czas przyszły prosty		rozpadnę	rozpadniesz	rozpadnie	rozpadniemy	rozpadniecie	rozpadną
czas przeszły	m	rozpadłem	rozpadłeś	rozpadł	rozpadliśmy	rozpadliście	rozpadli
	ż	rozpadłam	rozpadłaś	rozpadła	rozpadłyśmy	rozpadłyście	rozpadły
	n	rozpadłom	rozpadłoś	rozpadło
tryb rozkazujący		niech rozpadnę	rozpadnij	niech rozpadnie	rozpadnijmy	rozpadnijcie	niech rozpadną
pozostałe formy czas zaprzeszły m rozpadłem był rozpadłeś był rozpadł był rozpadliśmy byli rozpadliście byli rozpadli byli ż rozpadłam była rozpadłaś była rozpadła była rozpadłyśmy były rozpadłyście były rozpadły były n rozpadłom było rozpadłoś było rozpadło było forma bezosobowa czasu przeszłego rozpadnięto tryb przypuszczający m rozpadłbym, byłbym rozpadł rozpadłbyś, byłbyś rozpadł rozpadłby, byłby rozpadł rozpadlibyśmy, bylibyśmy rozpadli rozpadlibyście, bylibyście rozpadli rozpadliby, byliby rozpadli ż rozpadłabym, byłabym rozpadła rozpadłabyś, byłabyś rozpadła rozpadłaby, byłaby rozpadła rozpadłybyśmy, byłybyśmy rozpadły rozpadłybyście, byłybyście rozpadły rozpadłyby, byłyby rozpadły n rozpadłobym, byłobym rozpadło rozpadłobyś, byłobyś rozpadło rozpadłoby, byłoby rozpadło imiesłów przymiotnikowy przeszły m rozpadnięty, nierozpadnięty rozpadnięci, nierozpadnięci ż rozpadnięta, nierozpadnięta rozpadnięte, nierozpadnięte n rozpadnięte, nierozpadnięte imiesłów przysłówkowy uprzedni rozpadłszy rzeczownik odczasownikowy rozpadnięcie, nierozpadnięcie

(3.1-4) koniugacja XI

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		rozpaść się
czas przyszły prosty		rozpadnę się	rozpadniesz się	rozpadnie się	rozpadniemy się	rozpadniecie się	rozpadną się
czas przeszły	m	rozpadłem się	rozpadłeś się	rozpadł się	rozpadliśmy się	rozpadliście się	rozpadli się
	ż	rozpadłam się	rozpadłaś się	rozpadła się	rozpadłyśmy się	rozpadłyście się	rozpadły się
	n	rozpadłom się	rozpadłoś się	rozpadło się
tryb rozkazujący		niech się rozpadnę	rozpadnij się	niech się rozpadnie	rozpadnijmy się	rozpadnijcie się	niech się rozpadną
pozostałe formy czas zaprzeszły m rozpadłem się był rozpadłeś się był rozpadł się był rozpadliśmy się byli rozpadliście się byli rozpadli się byli ż rozpadłam się była rozpadłaś się była rozpadła się była rozpadłyśmy się były rozpadłyście się były rozpadły się były n rozpadłom się było rozpadłoś się było rozpadło się było forma bezosobowa czasu przeszłego rozpadnięto się tryb przypuszczający m rozpadłbym się, byłbym się rozpadł rozpadłbyś się, byłbyś się rozpadł rozpadłby się, byłby się rozpadł rozpadlibyśmy się, bylibyśmy się rozpadli rozpadlibyście się, bylibyście się rozpadli rozpadliby się, byliby się rozpadli ż rozpadłabym się, byłabym się rozpadła rozpadłabyś się, byłabyś się rozpadła rozpadłaby się, byłaby się rozpadła rozpadłybyśmy się, byłybyśmy się rozpadły rozpadłybyście się, byłybyście się rozpadły rozpadłyby się, byłyby się rozpadły n rozpadłobym się, byłobym się rozpadło rozpadłobyś się, byłobyś się rozpadło rozpadłoby się, byłoby się rozpadło imiesłów przysłówkowy uprzedni rozpadłszy się rzeczownik odczasownikowy rozpadnięcie się, nierozpadnięcie się

przykłady:

(1.1) Na hrabi Mościńskim lata ten tylko ślad zostawiły, że szczupłego i drobnego chłopaka rozpasły, rozszerzyły, utuczyły do niepoznania; biskup, przeciwnie, skurczył się, zesechł i zdrobniał^[1].

(2.1) Jednak — nim czasu wąż me koło ściśnie, / Nim w proch rozpadnie ciała śmiertelna powłoka, / Bodaj mi jedna rzewna łza wytryśnie!^[2]

(3.1) Szyba była wykonana ze szkła hartowanego i rozpadła się na kawałki^[3].

(3.2) Jugosławia się rozpadła, wojna w Bośni się skończyła, a problemu Kosowa jeszcze nie rozwiązano^[4].

(3.3) Był to zresztą nieudany związek. Rozpadł się niemal natychmiast po ślubie, królowa Adelajda żyła w oddaleniu od Kazimierza, król zachowywał się tak, jakby nie miał żony^[5].

(3.4) W doświadczeniu Hahna jądro uranu rozpadło się na dwie części^[6].

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1)

czas. rozpasać ndk.

(2.1), (3.1-4)

rzecz. rozpad m, rozpadlina ż

czas. rozpadać ndk.

przym. rozpadły

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

źródła: