rozluźnić (język polski)

wymowa:
IPA: [rɔzˈluʑɲiʨ̑], AS: [rozluźńić], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozluźniać)

(1.1) uczynić luźnym
(1.2) przen. uczynić mniej spiętym, gęstym lub tłocznym
(1.3) przen. uczynić swobodniejszym, mniej rygorystycznym
(1.4) przen. osłabić więzy, relacje, powiązania

czasownik zwrotny dokonany rozluźnić się (ndk. rozluźniać się)

(2.1) stać się luźnym
(2.2) przen. stać się mniej spiętym, gęstym lub tłocznym
(2.3) przen. stać się swobodniejszym, mniej rygorystycznym
(2.4) przen. stracić na sile, intensywności
odmiana:
(1.1) koniugacja VIa
(2.1) koniugacja VIa
przykłady:
(1.1) Po kilku łykach rozluźnił krawat, odpiął guzik przy kołnierzyku koszuli[1].
(1.2) Jeśli technologia rozluźni tłok, to świetnie. Jednak jeśli nie zmniejszy tłoku, tylko zwiększy liczbę naraz mogących żyć ludzi, to w najlepszym wypadku sytuacja nie zmieni się dla tej konkretnej jednostki[2].
(1.3) Po trzecie, dojście do władzy Edwarda Gierka pozującego na Europejczyka, technokratę o szerokich horyzontach, rozluźniło nieco cenzurę i przynajmniej przez pewien czas wolno było odrobinę więcej[3].
(2.3) Owszem, czuję presję, ale i tak jest ona niczym w porównaniu ze stresem, jaki przeżywałem w Atlancie. Po powrocie ze złotem olimpijskim rozluźniłem się. W Paryżu byłem nawet na wielkim luzie[4].
(2.4) Powoli pozytywny biegun muzyki zaczął coraz bardziej przyciągać współczucie i tak rozluźniła się ostatnia więź z rodziną[5].
składnia:
kolokacje:
(1.4) rozluźnić więzy / relacje / stosunki
synonimy:
(1.3) zrelaksować
(2.3) zrelaksować się
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. rozluźnienie n
przysł. luzem
przym. luźny
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Aleksander Minkowski, Szaleństwo Majki Skowron, 1972, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  2. jacek@localhost.localdomain; Jacek Maciejewski, "_s4nd$hr3w_", "Mariusz Jankowicz", "MaDeR", Usenet -- pl.soc.religia, 2001-11-05, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  3. Elżbieta Baniewicz, Anna Dymna - ona to ja, 1997, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  4. Michał22 Pol, Gazeta Wyborcza, 1997-10-11, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  5. Maria Kuncewiczowa, Cudzoziemka, 1935, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.