giełda (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ˈɟɛwda], AS: [ǵeu̯da], zjawiska fonetyczne: zmięk.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) ekon. finans. instytucja publiczna, w której kupcy i pośrednicy (maklerzy) kupują lub sprzedają papiery wartościowe i niektóre towary masowe; zob. też giełda w Wikipedii
- (1.2) ekon. hand. stałe lub okresowe miejsce zorganizowanej detalicznej lub hurtowej sprzedaży towarów określonego rodzaju
- (1.3) st.pol. grupa ludzi, biesiadująca za wspólne pieniądze[1]
- (1.4) st.pol. miejsce, w którym spotykali się kupcy[1]
- (1.5) st.pol. pejor. karczma, miejsce o złej sławie
- (1.6) st.pol. zbieranina, zgraja
- odmiana:
- (1.1-6)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik giełda giełdy dopełniacz giełdy giełd celownik giełdzie giełdom biernik giełdę giełdy narzędnik giełdą giełdami miejscownik giełdzie giełdach wołacz giełdo giełdy - przykłady:
- (1.1) Adam długo korzystał z hossy na giełdzie, ale Stefan nie potrafił na tym korzystać.
- (1.1) Grając na giełdzie, straciłem cały swój majątek.
- (1.2) Używane części do peceta znajdziesz tanio na giełdzie komputerowej.
- (1.4) Panowie kupcy, jak się z sobą o pewnej godzinie przed giełdą, albo w saméy giełdzie, o cenie namówią, tak cenę trzymaią. (sic!)[2]
- (1.5) Teraz dwory pańskie są wszeteczeństwa i wszelakiey niepobożności sromotnemi giełdami. (sic!)[3]
- (1.6) Nie masz się czego lękać brzmiącéy tey a gnuśnéy barbarzyńców giełdy. (sic!)[4]
- składnia:
- (1.1) giełda + D.
- (1.2) giełda + D.
- kolokacje:
- (1.1) giełda papierów wartościowych • giełda towarowa • giełda warszawska / londyńska / tokijska / nowojorska • reakcja giełdy • panika / krach / euforia / hossa / bessa na giełdzie
- (1.2) giełda samochodowa / kwiatowa / odzieżowa / narciarska / komputerowa / zoologiczna • giełda staroci / minerałów • kupić / kupować / dostać / wypatrzeć / sprzedać / sprzedawać coś na giełdzie
- synonimy:
- (1.6) hałastra, gawiedź, tłok
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. giełdowicz m, giełdziarz m, giełdowiec m, giełdziara ż, gildia ż
- przym. giełdowy, giełdziarski; st.pol. giełdziany
- przysł. giełdowo
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- jako pierwsze prawdopodobnie pojawiło się znaczenie (1.3), od niem. Gilde[5]
- (1.1) od (1.4)
- (1.4) od (1.3)[5]
- (1.5) ponieważ często miejscem spotkań kupców była karczma, słowo nabrało też pejoratywnego znaczenia
- uwagi:
- (1.5-6) por. gałda
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) stock exchange
- baskijski: (1.1) burtsa
- białoruski: (1.1) біржа ż; (1.2) біржа ż
- chorwacki: (1.1) burza ż
- czeski: (1.1) burza ż
- duński: (1.1) børs w
- esperanto: (1.1) borso
- francuski: (1.1) bourse ż
- hiszpański: (1.1) bolsa ż
- łaciński: (1.1) bursa ż
- łotewski: (1.1) birža ż
- niemiecki: (1.1) Börse ż
- norweski (bokmål): (1.1) børs m
- norweski (nynorsk): (1.1) børs m
- nowogrecki: (1.1) χρηματιστήριο n
- rosyjski: (1.1) биржа ż; (1.2) биржа ż
- słowacki: (1.1) burza ż
- szwedzki: (1.1) börs w
- ukraiński: (1.1) біржа ż; (1.2) біржа ż
- węgierski: (1.1) tőzsde
- włoski: (1.1) borsa ż
- źródła:
- 1 2 Hasło „giełda” w: Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807-1814.
- ↑ Jakub Haur, Skład abo skarbiec znakomitych sekretów oekonomiej ziemiańskiej
- ↑ Kronika polska Marcina Kromera
- ↑ Tacyt, Germania, tłum. Adam Naruszewicz
- 1 2 Hasło „giełda” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.