dwór (język polski)

dwór (1.3)

wymowa:

IPA: [dvur], AS: [dvur]

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) siedziba władcy

(1.2) otoczenie władcy, ludzie przebywający stale lub często na dworze (1.1)

(1.3) archit. duży dom mieszkalny, siedziba dawnego ziemiaństwa

(1.4) majątek ziemski z dworem (1.3) i innymi zabudowaniami

(1.5) właściciele lub administracja dworu (1.4)

(1.6) zewnętrze, otwarta przestrzeń poza budynkiem^[1], świeże powietrze

odmiana:

(1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	dwór	dwory
dopełniacz	dworu / daw. dwora[2]	dworów
celownik	dworowi	dworom
biernik	dwór	dwory
narzędnik	dworem	dworami
miejscownik	dworze	dworach
wołacz	dworze	dwory

przykłady:

(1.2) […] sam siebie nie poznaję, ale zbrzydły mi uczty, zbrzydło wino, śpiewanie, cytry i wieńce, zbrzydł dwór cezara i nagie ciała […]^[3]

(1.6) Mamo, mogę wyjść na dwór?

składnia:

kolokacje:

(1.1) dwór królewski

(1.6) iść / wychodzić na dwór • wyprowadzać kogoś / coś na dwór • być / przebywać na dworze

synonimy:

(1.6) reg. krak. pole, reg. śl. plac

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. nadworny m, dworek mrz, podworowe n, dworactwo n, podwórze n, dworzanin m, dwórka ż, dworka ż, dworzanka ż

przym. dworski, nadworny, dworkowy

związki frazeologiczne:

fora ze dwora

etymologia:

uwagi:

Niepoprawna jest forma miejscownika „dworzu” („na dworzu”, „po dworzu”)^[2].

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) court; (1.3) manor, manor house; (1.6) outdoors
• baskijski: (1.1) gorte
• esperanto: (1.2) kortego
• fiński: (1.4) kartano
• francuski: (1.1) cour ż; (1.2) cour ż; (1.3) manoir m
• hiszpański: (1.1) corte ż
• luksemburski: (1.1) Haff m; (1.4) Haff m
• rosyjski: (1.6) двор m
• rumuński: (1.1) curte ż
• szwedzki: (1.4) herrgård w
• ukraiński: (1.1) двір m
• wilamowski: (1.3) hȫf m
• włoski: (1.1) corte ż; (1.3) maniero m

źródła: