ukraść (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈukraɕʨ̑], AS: [ukraść]

​

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany

(1.1) zabrać coś komuś (bez jego wiedzy) i sobie to przywłaszczyć

(1.2) przedstawić jako własny cudzy utwór (literacki, muzyczny, filmowy, itp.)

odmiana:

(1.1-2) koniugacja Vc

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ukraść
czas przyszły prosty		ukradnę	ukradniesz	ukradnie	ukradniemy	ukradniecie	ukradną
czas przeszły	m	ukradłem	ukradłeś	ukradł	ukradliśmy	ukradliście	ukradli
	ż	ukradłam	ukradłaś	ukradła	ukradłyśmy	ukradłyście	ukradły
	n	ukradłom	ukradłoś	ukradło
tryb rozkazujący		niech ukradnę	ukradnij	niech ukradnie	ukradnijmy	ukradnijcie	niech ukradną
pozostałe formy czas zaprzeszły m ukradłem był ukradłeś był ukradł był ukradliśmy byli ukradliście byli ukradli byli ż ukradłam była ukradłaś była ukradła była ukradłyśmy były ukradłyście były ukradły były n ukradłom było ukradłoś było ukradło było forma bezosobowa czasu przeszłego ukradziono tryb przypuszczający m ukradłbym, byłbym ukradł ukradłbyś, byłbyś ukradł ukradłby, byłby ukradł ukradlibyśmy, bylibyśmy ukradli ukradlibyście, bylibyście ukradli ukradliby, byliby ukradli ż ukradłabym, byłabym ukradła ukradłabyś, byłabyś ukradła ukradłaby, byłaby ukradła ukradłybyśmy, byłybyśmy ukradły ukradłybyście, byłybyście ukradły ukradłyby, byłyby ukradły n ukradłobym, byłobym ukradło ukradłobyś, byłobyś ukradło ukradłoby, byłoby ukradło imiesłów przymiotnikowy przeszły m ukradziony, ukradnięty, nieukradziony, nieukradnięty ukradzeni, ukradnięci, nieukradzeni, nieukradnięci ż ukradziona, ukradnięta, nieukradziona, nieukradnięta ukradzione, ukradnięte, nieukradzione, nieukradnięte n ukradzione, ukradnięte, nieukradzione, nieukradnięte imiesłów przysłówkowy uprzedni ukradłszy rzeczownik odczasownikowy ukradzenie, ukradnięcie, nieukradzenie, nieukradnięcie

przykłady:

(1.1) Ukraść pieniądze potrafi każdy, ale przyznać się tylko nieliczni.

(1.2) Nie mogłeś tego sam napisać. Musiałeś to ukraść, pewnie w Internecie to znalazłeś.

składnia:

kolokacje:

ukraść pieniądze / żonę / pomysł / melodię / psa / samochód / dom / majątek • ukraść zuchwale / odruchowo / planowo

synonimy:

(1.1,2) obrabować, porwać, przywłaszczyć, zagarnąć, zawłaszczyć, zrabować; pot. capnąć, chapnąć, drapnąć, gwizdnąć, podiwanić, podpieprzyć, podprowadzić, podwędzić, podwinąć, rąbnąć, walnąć, zaiwanić, zajumać, zakosić, zarąbać, zgarnąć, zwędzić, zwinąć; reg. śl. dychnóć

(1.2) zrobić plagiat, skopiować; pot. zerżnąć

antonimy:

(1.1) pożyczyć, wypożyczyć, odkupić

(1.2) zainspirować się, wzorować się, sugerować się

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. rozkraść, wkraść się, kraść ndk.

rzecz. kradzież ż

przysł. ukradkiem

związki frazeologiczne:

ukraść żonę → doprowadzić cudzą żonę do tego, by z własnej woli odeszła od męża • co komu Bóg naznaczy, złodziej nie ukradnie

etymologia:

zob. kraść

uwagi:

Kogoś, kto kradnie, nazywa się złodziejem. Kogoś, kto kradnie chorobliwie, nazywa się kleptomanem. W sensie (1.1) ukraść można wszystko, poza ludźmi: zamiast *ukraść dziecko — porwać dziecko. Wyjątkiem jest ukraść żonę, które funkcjonuje w języku polskim już jako idiom. Ukraść samolot/samochód/statek/pociąg/itp. razem z jednym lub wieloma ludźmi określamy słowem porwać.

tłumaczenia:

(1.1-2) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: kraść

• białoruski: (1.1) украсці
• połabski: (1.1) ukradzenie ai̯krădinĕ
• rosyjski: (1.1) украсть
• ukraiński: (1.1) укра́сти

źródła: