pieróg (język polski)

pierogi (1.1)

pieróg (1.1)

pieróg (1.2)

pieróg (1.3)

wymowa:

IPA: [ˈpʲjɛruk], AS: [pʹi ̯eruk], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• i → j  ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) kulin. kawałek rozwałkowanego cienko ciasta nadzianego farszem mięsnym, serowym, warzywnym lub owocowym; gotowany, czasem też smażony na głębokim tłuszczu lub opiekany po ugotowaniu; zob. też pierogi w Wikipedii

(1.2) kulin. pieczone danie kuchni ukraińskiej – ciasto w formie placka z farszem słodkim (jabłka albo biały ser) lub słonym (mięso, ziemniaki albo kapusta); zob. też pieróg (danie) w Wikipedii

(1.3) odzież. hist. duży kapelusz w kształcie pieroga (1.1), noszony przez żołnierzy napoleońskich

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	pieróg	pierogi
dopełniacz	pieroga	pierogów
celownik	pierogowi	pierogom
biernik	pieróg	pierogi
narzędnik	pierogiem	pierogami
miejscownik	pierogu	pierogach
wołacz	pierogu	pierogi

przykłady:

(1.1) Na dzisiejszy obiad mama lepi pierogi z serem.

składnia:

(1.1) zwykle w liczbie mnogiej

kolokacje:

(1.1) pierogi ruskie • pierogi z serem / mięsem / (kapustą i) grzybami / jagodami • lepić / ulepić / robić / zrobić / gotować / ugotować / odsmażać pierogi • jeść / jadać / zjeść pierogi • zamówić / zamawiać pierogi

synonimy:

(1.2) kulebiak

(1.3) bikorn, dwuróg

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) potrawa

(1.2) potrawa

(1.3) kapelusz

hiponimy:

(1.1) czeburek, kurnik, koladka, hreczuszka, sanieżka, socznia, warenik, kreplach, gyoza, samosa, manta, pielmień, wonton

(1.2) kulebiak, kulebiaka, knysz, kurnik, pieróg kornwalijski, kalakukko, pieróg biłgorajski, piróg biłgorajski, krupniak

holonimy:

(1.1) manduguk

meronimy:

(1.1) farsz, ciasto

wyrazy pokrewne:

rzecz. pierogownica ż, pierogarnia ż, pierogarka ż, pierożarka ż

zdrobn. pierożek m

przym. pierogowy

związki frazeologiczne:

o święty Jacku z pierogami! • święty Jacku z pierogami, módl się za nami! • wygląda jak święty Jacek z pierogami • zmiłuj się święty Jacku z pierogami! • nauczy bieda pierogi jeść • choremu brzuchowi i pierogi zaszkodzą

etymologia:

prasł. *pirogъ → rodzaj ciasta < prasł. *pirъ → pijatyka < prasł. *piti + *-rъ → pić^[1]

uwagi:

(1.1-2) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) pierogi, dumpling; (1.2) pierogi; (1.3) bicorne hat, bicorne, bicorn
• białoruski: (1.1) варэнік m (varènìk)
• chiński standardowy: (1.1) 饺子 (jiǎozi)
• czeski: (1.1) piroh m
• duński: (1.3) napoleonshat w
• francuski: (1.1) pirog m; (1.3) bicorne m
• hiszpański: (1.1) empanadilla ż; (1.2) empanada ż; (1.3) bicornio m
• jidysz: (1.1) קרעפּל n (krepl)
• kaszubski: (1.1) natkónô klóska ż
• koreański: (1.1) 만두 (man.du)
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• rosyjski: (1.1) вареник m (varenik); (1.2) пирог m (pirog), пирожок m (pirožok)
• słowacki: (1.1) piroh m
• suahili: (1.1) sambusa
• ukraiński: (1.1) вареник m (varenik); (1.2) пиріг m (pirìg)
• włoski: (1.1) raviolo m, tortello m; (1.3) bicorno m, feluca ż

źródła: