Zdolność rozmnażania się jest charakterystyczną cechą organizmów. Podczas tego procesu z organizmów rodzicielskich powstają nowe osobniki, zwane potomnymi. Zapewnia to przetrwanie gatunków. Organizmy mogą rozmnażać się płciowo, jak i bezpłciowo. W zależności od tego,...
Ptaki fascynowały ludzi od wieków. Chcieli poznać ich zwyczaje i sposób życia. Niektórzy dokarmiali je, aby pomóc tym stworzeniom przetrwać okres, w którym brakuje im pożywienia. Inni zajęli się ich hodowlą. Umiejętność lotu i śpiew ptaków stały się inspiracją do...
Występują przeważnie w strefie zimnej i umiarkowanej. Kwiaty mają rozdzielnopłciowe i wiatropylne. Kwiatostany żeńskie rozwijają się zwykle w szyszki. Ich liśćmi są igły lub drobne łuski, jak na przykład u cyprysów, które też należą do drzew iglastych. Wszystkie te...
Pod koniec XVII wieku i w kolejnym stuleciu doszło do wielu rewolucyjnych odkryć naukowych. Ponadto rozwijały się technika, filozofia, oraz literatura. Ze względu na szczególne znaczenie wiedzy i rozumu wiek XVIII określa się więc mianem epoki oświecenia. Największy...
Najwcześniejsze dzieje Hebrajczyków, zwanych też Izraelitami lub Żydami, nie są dobrze znane. Część badaczy uważa, że byli oni koczownikami zajmującymi się pasterstwem. Pierwsze w pełni wiarygodne informacje na temat losów narodu żydowskiego dotyczą wydarzeń z około...
Jałowiec to częściej krzew iglasty, a bardzo rzadko drzewo o nieopadających szpilkach. Rośnie bardzo powoli na glebach jałowych, także suchych, piaszczystych i w pełnym słońcu, ale nie znosi zanieczyszczonego powietrza. Jest raczej samotnikiem i lubi otwarte...
W najdawniejszych czasach wiadomości przekazywane były drogą ustną. Najważniejszych uczono się na pamięć i w formie opowieści powierzano następnym pokoleniom. Około 20 tysięcy lat temu na ścianach pojawiły się pierwsze malowidła. Z czasem obrazy zaczęły służyć...
Nasi przodkowie pozostawili po sobie wiele różnych śladów. Nazywamy je źródłami historycznymi i dzielimy na dwa podstawowe rodzaje: pisane, oraz niepisane. Historycy badają dawne dzieje, korzystając głównie ze źródeł pisanych. Są to teksty utrwalone na kamieniach,...
Po obaleniu królaw 509 r.p.n.e. rządy w Rzymie przejął lud. Władza w państwie należała odtąd do całego społeczeństwa. Nowy ustrój polityczny został nazwany republiką, od łacińskiego wyrażenia res publica oznaczającego "rzecz publiczną", czyli wspólną dla...
Tysiące lat p.n.e. zakończył się okres wielkich zlodowaceń, klimat w Europie stał się bardziej korzystny dla ludzi. Kontynent porastały wówczas lasy pełne różnych gatunków roślin oraz zwierząt, a w rzekach nie brakowało ryb. Istniały więc warunki sprzyjające...
W południowej części Grecji znajduje się Półwysep Peloponeski. Jest to obszar mniej górzysty i bardziej urodzajny niż pozostałe regiony kraju. Dlatego w starożytności mieszkańcy Peloponezu mieli wystarczającą ilość pożywienia i nie musieli obawiać się głodu....
W Egipcie panowały warunki naturalne zbliżone do tych, w których powstała cywilizacja Mezopotamii. Dla mieszkańców otoczonego przez pustynię państwa źródłem życia była wielka rzeka Nil. Wzdłuż jej brzegów ciągnęły się pola uprawne. Nil wylewał zawsze o tej samej...
Mrówki czyli służba sanitarna lasu. Rodzina mrówek obejmuje ok. siedmiu tysięcy gatunków. Na szczęście w naszym kraju żyje około 80. To dość. Owady te mają długość od ok. 0,8 do 42 mm. A rozmaitość ich jest oszałamiająca. Na przykład w Ameryce Północnej, w stanie...
Grecy docierali nawet do odległych części starożytnego świata i poznawali osiągnięcia tamtejszych ludów. Nowe idee, wynalazki czy wierzenia pobudzały ciekawość Hellenów, a także skłaniały do stawiania pytań dotyczących natury świata oraz człowieka. Osoby, które całe...
W naszych lasach rośnie kilka gatunków głogów. Najbardziej pospolitymi są głóg dwuszyjkowy oraz jednoszyjkowy. Spośród 50 gatunków głogów, u nas w stanie dzikim rośnie jeszcze kilka m.in. odgiętoszyjkowy, prostokielichowy oraz Palmstrucha –ten ostatni jest bardzo...
Jak wiadomo, do runa leśnego należą wszystkie rośliny zielne, mchy, porosty i grzyby. Nie wystarczyłoby i tysiące stron, gdyby się je wszystkie chciało wymienić i opisać. Toteż jasne, że trzeba się zająć tylko tymi, które z jakichś względów wydają się bardzo ważne...
W V w.p.n.e., po zwycięstwie nad persami, Ateny stały się najpotężniejszą polis w Helladzie. Korzystając z tego, Ateńczycy założyli Związek Morski. Nazywano tak sojusz miast-państw, którego celem była walka z Persami aż do uwolnienia spod ich panowania wszystkich...
Niektóre ptaki towarzyszą nam przez cały rok, inne- zależnie od pór roku, a nawet miesięcy. Wielu ptasich gości możemy spotkać tylko w ściśle określonym czasie. Większość ptaków ma okresy godowe wiosną i dlatego właśnie wtedy lasy i pola, ogrody i łąki rozbrzmiewają...
Opanowane przez Rzym terytoria leżące poza Italią zostały podzielone na prowincje. Miejscowa ludność nie otrzymała rzymskiego obywatelstwa, dlatego jej prawa były ograniczone. W zamian za lojalność przedstawicielom podbitych ludów pozwalano jedynie na obejmowanie...
Żaby, ropuchy, traszki, węże i jaszczurki. Zna je każdy z nas, ale nie są lubiane. Często mówi się, że są paskudne, a nawet wstrętne. Kiedyś wiązano z tymi zwierzętami wiele przesądów. Niektóre przetrwały do dziś. Wierzono że węże hipnotyzują bezbronne ptaki, a nawet...
W I w.p.n.e. Palestyna, podobnie jak wszystkie kraje leżące nad Morzem Śródziemnym, znalazła się pod zwierzchnictwem rzymskim. Oficjalnie państwem władali królowie żydowscy, jednak byli oni całkowicie zależni od Rzymian. Po śmierci znienawidzonego przez większość...
Straszny kwaśny deszcz. Unoszący się w powietrzu dwutlenek siarki łączy się z wodą deszczową i opada w postaci deszczu, stając się przyczyną niszczenia m.in. życia biologicznego w jeziorach. W naszym systemie ekonomicznym nie ma wyceny wartości przyrody. Niektórzy...
Pożary to tylko jedno nieszczęście z serii tych, które powoduje tzw. stronka turystyczna czyli ludzie, nawiedzający tłumnie atrakcyjne, pełne jezior i lasów okolice. Wielu z tych, którzy mają samochody, motocykle itp. łamią zakazy parkowania. Wjeżdżają do lasu, nad...
Po śmierci Bolesława Chrobrego walkę o tron wygrał jego syn Mieszko II, który koronował się na króla w 1025 r. Rywalizujący z nim przyrodni brat Bezprym uciekł na Ruś i tam czekał na dogodny moment, aby przejąć rządy w Polsce. Nowy władca kontynuował politykę...
W dalszym ciągu przylatują skowronki te, które nie zdążyły s lutym, a także strzyżyki, drozdy, rudziki, słonki i bociany czarne. Drapieżne ptaki zakładają gniazda. Jednym z drapieżnych ptaków jest krogulec. Żyje w lasach iglastych graniczących z otwartymi...
Starzy leśnicy mawiają, że gdyby nie błędy człowieka, las umiałby się bronić przed szkodnikami. Dałby sobie z nimi radę. Człowiek się wmieszał do spraw lasu i wszystko zepsuł. Rzeczywiście masowym pojawom szkodników sprzyjają przemysłowe dymy i stosowanie środków...
Sztuka romańska na terytoriach wielkich państw zachodniej Europy: Francji, Niemiec oraz Włoch rozwinęła się pomiędzy wiekiem XI i XIII. Jej nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy Rzymu (Roma) i ujawnia więzi łączące sztukę romańską z kręgiem cywilizacji rzymskiej. Sztukę...
Trzeba koniecznie pisać o grzybach trujących, gdyż niestety co roku notowane są zatrucia grzybami. Gdy o tym myślę, przypomina mi się początek jednego bardzo już starych filmów Saszy Guitry „Spowiedź szulerów”. Idzie długi kondukt pogrzebowy, bardzo wiele trumien, a...
Borowiki są najbardziej poszukiwanymi, najsmaczniejszymi, aromatycznymi grzybami. Ale borowików jest wiele. Są te „najlepsze” i trujące. Do borowików jadalnych i to doskonałych należy borowik szlachetny, borowik brunatny i królewski. Natomiast borowik ponury uważany...
W skład imperium Karola Wielkiego wchodziły ziemie zamieszkane przez różne plemiona. Jedność cesarstwu miała zapewnić wspólna religia chrześcijańska, a również silna władza monarchy. Mimo wielu wysiłków Karolowi nie udało się całkowicie zjednoczyć terenów...
Które grzyby, poza borowikami, nadają się do suszenia? Koźlarz, maślak, grzyb czerwony, opieńka miodowa oraz kolczak dachówkowaty. Wymienione tu grzyby nadają się o suszenia w całości lub w kawałkach, a tylko ich odpadki przeznacza się na mączkę grzybową. Na susz...