Jodła.

Rosnąca w Polsce jodła pospolita należy, podobnie jak świerk, do rodziny sosnowatych. Jej pień jest gładki i jasny do 80 roku życia, potem pęka. Igły mają pod spodem przeważnie charakterystyczne dwa paski białego woskowego nalotu; jeśli rozetrzeć je w palcach dają miły żywiczny zapach. Mają długość około 3cm. Na gałązkach drzewa utrzymują się od 5 do 10 lat. Dużej w klimacie górskim, krócej w nizinnym. Jodła kwitnie w końcu kwietnia, na początku maja. Kwiat jodły jest zebrany w górnej, wierzchołkowej części korony. Są to żółte, wałeczkowate kwiatostany męskie oraz bladozielone szyszeczki żeńskie, stojące pionowo jak świeczki, na górnej powierzchni gałązek. Gdy szyszki dojrzewają, zmieniają barwę na szarobrązową, w końcu brązową, ale wtedy mają już 10-17 cm długości i 3-5 cm grubości. W końcu września szyszki powoli się rozpadają, gubią łuski i nasionka, aż wreszcie mniej więcej w końcu października, na jodle sterczą tylko ich gołe osie. Ze 100 kg szyszek otrzymuje się 8-12 kg czystych nasion. Zdolność kiełkowania zyskują w kilka tygodni po dojrzewaniu szyszek, a przechowywane metodami gospodarczymi tę zdolność zachowują co najwyżej do wiosny. Najlepiej więc nasiona jodły wysiewać jesienią. Zaczyna owocować dopiero w 70 roku życia, jeśli rośnie w zwartych drzewostanach a już w wieku około 30 lat, gdy rośnie samotnie lub na skraju lasu. Obfite urodzaje szyszek i nasion powtarzają się co 3 do 5 lat. Wiek jodły jest imponujący od 300 do 700 lat. Osiągają wysokość od 35 do 40 m. Średnica pnia czyli tzw. pierśnica wynosi od 1,5 do 2 m. Starsze okazy mają koronę przypominającą walec. Jodła posiada żywicę w igłach, łupinie nasiennej i korze pnia. Natomiast nie ma jej na drewnie. Pod korą żywica gromadzi się w stanie płynnym, w postaci tzw. pęcherzy żywicznych. Przy tym głównie na drzewach młodych lub młodszych wierzchołkowych częściach strzały. Uzyskuje się z tej żywicy wysokiej jakości terpentynę, gęstą i aromatyczną, zwaną pod nazwą terpentyny burskiej. Kiedyś używano olejku, zawartego w łupinie nasion, do oświetlania, a okruchy żywicy jodłowej, zbierane z kory drzew, wchodziły w skład mirry, czyli kadzidła. Jodły są wymagające. Lubią ciepło i wilgoć w glebie i powietrzu. Ale opady są im potrzebne nie tyle przez cały rok, co w okresie wegetacyjnym. Toteż najlepsze warunki klimatyczne dla jodeł są w Karpatach. Ie wymagają silnego nasłonecznienia. Rosną równie dobrze w zaciemnieniu. Dorosłe jodły dzięki gęstemu ulistnieniu, potrafią tworzyć rodzaj sklepienia, pod którym wahania temperatury są mniej dokuczliwe i ostre. Właśnie m.in. dla ochrony pięknej Puszczy Jodłowej, o której pisał Żeromski, utworzono Świętokrzyski Park Narodowy. Dostarczają wartościowego drewna o kolorze złocistobiałym. Jest ono lekkie, łupliwe, bardzo trwałe w wodzie, ale mało elastyczne -łatwo pęka i często się wypacza. Stosowano je niegdyś w budownictwie drewnianym na maszty okrętowe, do wyrobów instrumentów muzycznych, na stolarkę budowlaną i meblową. Na opał drzewo jodłowe jest znacznie gorsze od świerkowego czy sosnowego, szczególnie gdy jest okorowane i nie ma już pęcherzy żywicznych. Drewna jodłowego używa się również do wyrobu skrzynek na owoce, gdyż nie zawierając żywicy, nie pachnie i żywność nie wchłania zapachu opakowania. Z przeschniętego drewna jodłowego, które jest lżejsze od sosnowego i daje dobry rezonans, wyrabia się instrumenty muzyczne. Z szyszek zręczne ręce plastyków potrafią wyczarować przeróżne figurki, ozdoby choinkowe itp. A posiadacze kominków w letnich domach, nie mówiąc już o gospodyniach wiejskich, cenią sobie szyszki jodłowe, świerkowe, sosnowe jako materiał łatwopalny, skrzący iskrami w domowym ognisku. Można również wspomnąć że tzw, kanadyjski balsam pochodzi z żywicy jodeł kanadyjskich i używany jest w mikrotechnice i optyce. Z jodły kalifornijskiej nieraz sadzonej jako drzewo ozdobne wyrabia się beczki do masła ( bezwonne ). Barbarzyństwem byłoby ścinanie jodeł na choinki, ale bywa, że się je w tym celu hoduje w leśnictwach, lub że podczas przecinki zostają gałęzie, z których można formatować piękne choinki z nieodpadającymi igłami i pachnące żywicznie.