pchać (język polski)

oni pchają (1.1) samochód

wymowa:

IPA: [pxaʨ̑], AS: [pχać]

​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. pchnąć)

(1.1) przesuwać coś przed sobą napierając z tyłu

(1.2) przen. namawiać do czegoś^[1]

(1.3) wkładać niedbale, wpychać siłą^[1]

(1.4) pot. wysyłać^[1]

(1.5) zadawać cios bronią, dźgać

czasownik zwrotny pchać się

(2.1) przedzierać się, tłoczyć się^[1]

(2.2) starać się o coś, dążyć do czegoś^[1]

(2.3) pot. iść dalej^[1]

odmiana:

(1) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		pchać
czas teraźniejszy		pcham	pchasz	pcha	pchamy	pchacie	pchają
czas przeszły	m	pchałem	pchałeś	pchał	pchaliśmy	pchaliście	pchali
	ż	pchałam	pchałaś	pchała	pchałyśmy	pchałyście	pchały
	n	pchałom	pchałoś	pchało
tryb rozkazujący		niech pcham	pchaj	niech pcha	pchajmy	pchajcie	niech pchają
pozostałe formy czas przyszły m będę pchał, będę pchać będziesz pchał, będziesz pchać będzie pchał, będzie pchać będziemy pchali, będziemy pchać będziecie pchali, będziecie pchać będą pchali, będą pchać ż będę pchała, będę pchać będziesz pchała, będziesz pchać będzie pchała, będzie pchać będziemy pchały, będziemy pchać będziecie pchały, będziecie pchać będą pchały, będą pchać n będę pchało, będę pchać będziesz pchało, będziesz pchać będzie pchało, będzie pchać czas zaprzeszły m pchałem był pchałeś był pchał był pchaliśmy byli pchaliście byli pchali byli ż pchałam była pchałaś była pchała była pchałyśmy były pchałyście były pchały były n pchałom było pchałoś było pchało było forma bezosobowa czasu przeszłego pchano tryb przypuszczający m pchałbym, byłbym pchał pchałbyś, byłbyś pchał pchałby, byłby pchał pchalibyśmy, bylibyśmy pchali pchalibyście, bylibyście pchali pchaliby, byliby pchali ż pchałabym, byłabym pchała pchałabyś, byłabyś pchała pchałaby, byłaby pchała pchałybyśmy, byłybyśmy pchały pchałybyście, byłybyście pchały pchałyby, byłyby pchały n pchałobym, byłobym pchało pchałobyś, byłobyś pchało pchałoby, byłoby pchało imiesłów przymiotnikowy czynny m pchający, niepchający ż pchająca, niepchająca pchające, niepchające n pchające, niepchające imiesłów przymiotnikowy bierny m pchany, niepchany pchani, niepchani ż pchana, niepchana pchane, niepchane n pchane, niepchane imiesłów przysłówkowy współczesny pchając, nie pchając rzeczownik odczasownikowy pchanie, niepchanie

(2) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		pchać się
czas teraźniejszy		pcham się	pchasz się	pcha się	pchamy się	pchacie się	pchają się
czas przeszły	m	pchałem się	pchałeś się	pchał się	pchaliśmy się	pchaliście się	pchali się
	ż	pchałam się	pchałaś się	pchała się	pchałyśmy się	pchałyście się	pchały się
	n	pchałom się	pchałoś się	pchało się
tryb rozkazujący		niech się pcham	pchaj się	niech się pcha	pchajmy się	pchajcie się	niech się pchają
pozostałe formy czas przyszły m będę się pchał, będę się pchać będziesz się pchał, będziesz się pchać będzie się pchał, będzie się pchać będziemy się pchali, będziemy się pchać będziecie się pchali, będziecie się pchać będą się pchali, będą się pchać ż będę się pchała, będę się pchać będziesz się pchała, będziesz się pchać będzie się pchała, będzie się pchać będziemy się pchały, będziemy się pchać będziecie się pchały, będziecie się pchać będą się pchały, będą się pchać n będę się pchało, będę się pchać będziesz się pchało, będziesz się pchać będzie się pchało, będzie się pchać czas zaprzeszły m pchałem się był pchałeś się był pchał się był pchaliśmy się byli pchaliście się byli pchali się byli ż pchałam się była pchałaś się była pchała się była pchałyśmy się były pchałyście się były pchały się były n pchałom się było pchałoś się było pchało się było forma bezosobowa czasu przeszłego pchano się tryb przypuszczający m pchałbym się, byłbym się pchał pchałbyś się, byłbyś się pchał pchałby się, byłby się pchał pchalibyśmy się, bylibyśmy się pchali pchalibyście się, bylibyście się pchali pchaliby się, byliby się pchali ż pchałabym się, byłabym się pchała pchałabyś się, byłabyś się pchała pchałaby się, byłaby się pchała pchałybyśmy się, byłybyśmy się pchały pchałybyście się, byłybyście się pchały pchałyby się, byłyby się pchały n pchałobym się, byłobym się pchało pchałobyś się, byłobyś się pchało pchałoby się, byłoby się pchało imiesłów przymiotnikowy czynny m pchający się, niepchający się ż pchająca się, niepchająca się pchające się, niepchające się n pchające się, niepchające się imiesłów przymiotnikowy bierny m pchany, niepchany pchani, niepchani ż pchana, niepchana pchane, niepchane n pchane, niepchane imiesłów przysłówkowy współczesny pchając się, nie pchając się rzeczownik odczasownikowy pchanie się, niepchanie się

przykłady:

(1.1) Musiałem dziś pchać samochód do warsztatu, bo złapałem gumę.

(1.3) Nie pchaj bezmyślnie tych koszulek do szafki, przecież się pogniotą.

(1.4) Trzeba natychmiast pchnąć wiadomość o klęsce do dowództwa.

(1.5) Złodziej pchnął ją nożem i uciekł.

(2.1) Zobacz, jak się pchają do kolejki, dziś zaczyna się promocja skarpetek.

(2.2) Już dwa lata temu mówiłam, że Jan się pcha na to stanowisko.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) popychać, posuwać, przesuwać

(1.2) wtykać

(1.3) wtykać

antonimy:

(1.1) ciągnąć

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pchacz m, spychacz mrz, pchanie n, pchnięcie n, popychle n, rozpór mrz

czas. popchać, dopycha, dopchać, napychać, napchać, opychać, opchać, przepychać, przepchać, rozpychać, rozepchać, upychać, upchać, wpychać, wepchać, wypychać, wypchać, zapychać, zapchać, spychać, zepchnąć

związki frazeologiczne:

pchać się jak świnia do koryta • nie pchaj rzeki, sama płynie • pchać się drzwiami i oknami

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) push; (1.2) push
• francuski: (1.1) pousser
• hiszpański: (1.1) empujar; (1.2) empujar, incitar
• jidysz: (1.1) שטופּן (sztupn); (1.3) שטופּן (sztupn); (1.5) שטעכן (sztechn); (2.1) שטופּן זיך (sztupn zich)
• niemiecki: (1.1) schieben; (1.2) drängen, treiben; (1.3) quetschen; (1.4) schicken; (1.5) stoßen; (2.1) drängen; (2.2) drängen
• nowogrecki: (1.1) ωθώ, προωθώ, σπρώχνω, σκουντώ; (1.2) ωθώ, σκουντώ
• rosyjski: (1.1) толкать
• ukraiński: (1.1) пхати

źródła: