miecz (język polski)
- wymowa:
- , IPA: [mʲjɛʧ̑], AS: [mʹi ̯eč], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) obosieczna broń z długim, prostym metalowym ostrzem; zob. też miecz w Wikipedii
- (1.2) żegl. ruchoma część niektórych jachtów żaglowych i desek windsurfingowych w formie płetwy wysuwanej w spodzie kadłuba; zob. też miecz (żeglarstwo) w Wikipedii
- (1.3) daw. męska linia pokrewieństwa w rodzinie
- (1.4) bud. w konstrukcji dachu: krótki, ukośny element łączący belkę poziomą z pionową
- odmiana:
- (1.1-4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik miecz miecze dopełniacz miecza mieczy / mieczów celownik mieczowi mieczom biernik miecz miecze narzędnik mieczem mieczami miejscownik mieczu mieczach wołacz mieczu miecze - przykłady:
- (1.1) Rycerz wyciągnął miecz i przygotował się do obrony.
- (1.1) Wy sami drżyjcie przed mieczem, / bo gniew za grzechy zapłonie[1].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) walczyć na miecze • walczyć mieczem • dobyć miecza • miecz obosieczny • miecz świetlny • miecz długi / półtoraręczny • miecz bastardowy / bękarci • miecz dwuręczny • miecz jednoręczny • miecz katowski • miecz ceremonialny • miecz karoliński
- (1.3) przodek po mieczu
- synonimy:
- (1.2) szwert[2], szwerta[2]
- antonimy:
- (1.1) tarcza
- (1.3) kądziel
- hiperonimy:
- (1.1) broń sieczna
- hiponimy:
- (1.1) gladius, kord, półtorak, spatha
- holonimy:
- meronimy:
- (1.1) rękojeść, jelec, głownia
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. miecznik m, mieczownik m, mieczowanie n, mieczówka ż, miecznikostwo n, miecznikowicz m
- zdrobn. mieczyk m
- przym. mieczowy, mieczykowaty, miecznikowy, miecznikowski
- czas. mieczować
- związki frazeologiczne:
- kto mieczem wojuje, (ten) od miecza ginie • miecz Damoklesa • po mieczu • rozum bez cnoty – miecz w ręku szalonego
- etymologia:
- prasł. *mečь
- uwagi:
- tłumaczenia:
- ajnoski: (1.1) エムシ (emushi)
- amharski: (1.1) ሰይፍ
- angielski: (1.1) sword; (1.2) bryt. centreboard, bryt. centre-board, amer. centerboard, amer. center-board
- arabski: (1.1) سيف m (saif)
- aragoński: (1.1) espata
- asturyjski: (1.1) espada
- baskijski: (1.1) ezpata; (1.2) abortza, aurtzol
- bośniacki: (1.1) mač
- chorwacki: (1.1) mač m
- czeski: (1.1) meč m
- dolnołużycki: (1.1) mjac m
- duński: (1.1) sværd n
- esperanto: (1.1) glavo
- estoński: (1.1) mõõk
- francuski: (1.1) épée ż
- górnołużycki: (1.1) mječ m
- grenlandzki: (1.1) pana
- gudźarati: (1.1) તલવાર ż (talavāra)
- hiszpański: (1.1) espada ż
- interlingua: (1.1) gladio
- islandzki: (1.1) sverð n
- japoński: (1.1) 剣 (けん, ken)
- jidysz: (1.1) שווערד ż (szwerd)
- karaimski: (1.1) кылыч
- litewski: (1.1) kalavijas m
- łaciński: (1.1) gladius m
- niemiecki: (1.1) Schwert n
- nowogrecki: (1.1) ξίφος n, σπαθί n
- pendżabski: (1.1) تلوار
- perski: (1.1) شمشیر
- rosyjski: (1.1) меч m
- sanskryt: (1.1) अक्षर
- słowacki: (1.1) meč m
- słoweński: (1.1) meč m
- staroangielski: (1.1) sweord n
- staroegipski: (1.1) (nkn)
- szwedzki: (1.1) svärd n
- średnio-wysoko-niemiecki: (1.1) wāfen n
- turecki: (1.1) kılıç
- ukraiński: (1.1) меч m
- węgierski: (1.1) kard
- wilamowski: (1.1) śwat n, świert n
- włoski: (1.1) gladio m, spada ż
- źródła:
- ↑ Księga Hioba 19,29, Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003 (tłum. Władysław Borowski).
- 1 2 Hasło „szwert” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.