Lech

Lech (język polski)

wymowa:: , IPA: [lɛx], AS: [leχ]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

(1.1) mit. słow. legendarny założyciel państwa polskiego; zob. też Lech (postać legendarna) w Wikipedii

(1.2) imię męskie; zob. też Lech (imię) w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

(2.1) geogr. rzeka w Austrii i Niemczech, prawy dopływ Dunaju; zob. też Lech (rzeka) w Wikipedii

odmiana:

(1.1-2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	Lech	Lechowie
dopełniacz	Lecha	Lechów
celownik	Lechowi	Lechom
biernik	Lecha	Lechów
narzędnik	Lechem	Lechami
miejscownik	Lechu	Lechach
wołacz	Lechu	Lechowie

przykłady:

(1.1) Według legendy Lech uchodził za brata Czecha i Rusa.

(1.2) Na 29 lutego i 12 sierpnia przypadają imieniny Lecha.

składnia:

kolokacje:

(1.1) Lech, Czech i Rus

(1.2) pan Lech • brat / kuzyn / wujek / dziadek Lech • mężczyzna imieniem (o imieniu) Lech • święty / błogosławiony Lech • mieć na imię / nosić imię / używać imienia Lech • dać na imię / nadać imię / ochrzcić imieniem Lech • otrzymać / dostać / przybrać imię Lech • dzień imienin / imieniny Lecha • na Lecha (o dniu)

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Lechowa ż, Lechita m, Lechitka ż, lechickość ż

zdrobn. Leszek m

przym. lechicki

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1-2) odziedziczone ze st.pol. Lech, będącego hipokorystykiem st.pol. Lestek^[1], będącego zdrobnieniem st.pol. Lścimir lub st.pol. Lścisław; ostatecznym źródłosłowem dla tych imion jest st.pol. leść → chytrość, podstęp < prasł. *lьstь < goc. 𐌻𐌹𐍃𐍄𐍃

sugerowano także pochodzenie od niepoświadczonego st.pol. *lęch < prasł. *lęxъ będącego hipokorystykiem prasł. *lęděninъ → mieszkaniec pustkowia, nowizny (zob. Lach)

sugerowano też pożyczkę ze st.czes. lech → wielmoża; sugerowano też pożyczkę w drugą stronę; niejasny związek z księciem czeskim o imieniu Lech (łac. Lecho), który zginął w 805 r. (zob. też Lech (książę czeski) w Wikipedii)

(2.1) powiązane z wal. llech → kamienna płyta, bret. lec'h → nagrobek, prawdopodobnie dosł. kamienna^[2] < celt. *ɸlikkā → kamień

uwagi:

(1.1) zobacz też: Czech • Rus

(1.2) por. Lechosław • Leszek

(1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

zob. też Lech w Wikipedii

tłumaczenia:

czeski: (1.1) Lech m
litewski: (1.2) Lechas m
niemiecki: (2.1) Lech
polski język migowy:
(w zapisie SignWriting)
(1.2) Lech Wałęsa:
rosyjski: (1.1) Лех m

źródła:

↑ Hasło „Lach” w: Franciszek Sławski, Słownik etymologiczny języka polskiego, t. IV, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków 1958–1965, s. 17-18.
↑ Wolf-Armin Freiherr von Reitzenstein, Lexikon bayerischer Ortsnamen: Herkunft und Bedeutung. Oberbayern, Niederbayern, Oberpfalz, 2006, ISBN 9783406552069.

Lech (język niemiecki)

wymowa:: lp IPA: [lɛç] IPA: [lɛχ]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

(1.1) geogr. Lech (rzeka)

(1.2) imię męskie Lech

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

(2.1) geogr. Lech (gmina)