wierny (język polski)

wierny (1.2) model okrętu

wierni (2.1) na mszy

wymowa:

IPA: [ˈvʲjɛrnɨ], AS: [vʹi ̯erny], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j  ​

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) wykazujący się wiernością, lojalnością

(1.2) o kopii, tłumaczeniu itp.: dokładny, ścisły

(1.3) daw. prawdziwy, sprawiedliwy, słuszny^[1]

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) ten, który wierzy, jest wyznawcą danej religii

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	wierny		wierna	wierne	wierni	wierne
dopełniacz	wiernego		wiernej	wiernego	wiernych
celownik	wiernemu		wiernej	wiernemu	wiernym
biernik	wiernego	wierny	wierną	wierne	wiernych	wierne
narzędnik	wiernym		wierną	wiernym	wiernymi
miejscownik	wiernym		wiernej	wiernym	wiernych
wołacz	wierny		wierna	wierne	wierni	wierne
stopień wyższy wierniejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik wierniejszy wierniejsza wierniejsze wierniejsi wierniejsze dopełniacz wierniejszego wierniejszej wierniejszego wierniejszych celownik wierniejszemu wierniejszej wierniejszemu wierniejszym biernik wierniejszego wierniejszy wierniejszą wierniejsze wierniejszych wierniejsze narzędnik wierniejszym wierniejszą wierniejszym wierniejszymi miejscownik wierniejszym wierniejszej wierniejszym wierniejszych wołacz wierniejszy wierniejsza wierniejsze wierniejsi wierniejsze
stopień najwyższy najwierniejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najwierniejszy najwierniejsza najwierniejsze najwierniejsi najwierniejsze dopełniacz najwierniejszego najwierniejszej najwierniejszego najwierniejszych celownik najwierniejszemu najwierniejszej najwierniejszemu najwierniejszym biernik najwierniejszego najwierniejszy najwierniejszą najwierniejsze najwierniejszych najwierniejsze narzędnik najwierniejszym najwierniejszą najwierniejszym najwierniejszymi miejscownik najwierniejszym najwierniejszej najwierniejszym najwierniejszych wołacz najwierniejszy najwierniejsza najwierniejsze najwierniejsi najwierniejsze

(2.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wierny	wierni
dopełniacz	wiernego	wiernych
celownik	wiernemu	wiernym
biernik	wiernego	wiernych
narzędnik	wiernym	wiernymi
miejscownik	wiernym	wiernych
wołacz	wierny	wierni

przykłady:

(1.1) Każdy pies jest wierny swojemu panu.

(1.2) Najnowszy film reżysera oparty na książce był jej jednak niezbyt wierny.

(2.1) Kapłan zwrócił się do wiernych.

składnia:

(1.1) wierny + C.

kolokacje:

(1.1) wierny żonie / ideałom / złożonej przysiędze / …

(1.2) wierny oryginałowi • wierny przekład • wierna kopia • wierne tłumaczenie

synonimy:

(1.1) lojalny

(1.2) ścisły, dokładny, zgodny

antonimy:

(1.1) zdradliwy

(2.1) niewierny

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1) rzecz. wierność ż

przysł. wiernie

(2.1) rzecz. wiara ż

forma żeńska wierna ż

czas. wierzyć ndk., uwierzyć dk.

związki frazeologiczne:

wierny jak pies • być wiernym odbiciem

etymologia:

pol. wiara + -ny < prasł. *věrьnъjь < prasł. *věra + *-ьnъjь^[2]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) faithful; (1.2) faithful, true
• baskijski: (1.1) leial, zintzo; (1.2) zehatz, doi; (2.1) fededun, sinestun, sinestedun
• białoruski: (1.1) верны; (1.2) верны
• bułgarski: (1.1) верен; (1.2) верен
• czeski: (1.1) věrný; (1.2) věrný; (2.1) věřící m
• dolnołużycki: (1.1) zwěrny
• duński: (1.1) tro, trofast; (1.2) tro, trofast; (2.1) trående w
• esperanto: (1.1) fidela; (1.2) fidela
• hiszpański: (1.1) fiel m; (1.2) fiel m; (2.1) fiel m, creyente m
• jidysz: (1.1) געטרײַ (getraj); (1.2) געטרײַ (getraj)
• kaszubski: (1.1) wiérny
• kataloński: (1.1) fidel
• niemiecki: (1.1) treu, getreu; (1.2) genau, exakt, treu; (2.1) Gläubiger m
• nowogrecki: (1.1) πιστός; (1.2) ακριβής
• rosyjski: (1.1) верный; (1.2) верный; (2.1) верующий m
• słowacki: (1.1) verný; (1.2) verný
• szwedzki: (1.1) trogen
• tuvalu: (1.1) fakamaoni
• ukraiński: (1.1) вірний; (1.2) вірний; (2.1) вірний m
• wilamowski: (1.1) trȧj; (1.2) trȧj
• włoski: (1.1) fedele; (1.2) fedele; (2.1) fedele

źródła: