chata (język polski)
chata (1.1)
.JPG.webp)
chata (1.2)
chata (1.3)
- wymowa:
- IPA: [ˈxata], AS: [χata]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) archit. drewniany budynek mieszkalny na wsi lub w górach; zob. też chata w Wikipedii
- (1.2) etn. prosty, prymitywny budynek stawiany przez ludy pierwotne
- (1.3) pot. przen. każde mieszkanie lub dom rodzinny
- odmiana:
- (1.1-3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik chata chaty dopełniacz chaty chat celownik chacie chatom biernik chatę chaty narzędnik chatą chatami miejscownik chacie chatach wołacz chato chaty - przykłady:
- (1.1) W oknach chat widać było światła naftowych kaganków[1].
- (1.2) Tymczasem w chatach czarowników ozwały się w bomie na szczycie góry dzikie ryki złego Mzimu[2].
- (1.3) Czasem, jak ma robotę, to nie ma jej w domu po parę dni. A ja mam wolną chatę, chłopaki[3].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) chata łowicka • chata kurpiowska • chata sudecka • chata góralska • chłopska chata • kurna chata, mieszkać w chacie • kryć chatę gontem / strzechą
- (1.2) murzyńska / aborygeńska chata
- (1.3) iść / spadać na chatę • być na chacie • pełna / wolna chata
- synonimy:
- (1.1) chatka, chateńka, chatynka, chałupa, domek
- (1.2) szałas
- (1.3) mieszkanie, dom; pot. chałupa; slang. chawira (hawira)
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. chatnik m, chatar m
- przym. chatowy, chatkowy
- związki frazeologiczne:
- kurna chata • moja chata z kraja • urodzić się w chłopskiej chacie • walić na chatę • wojna pałacom, pokój chatom • zasiedziały w swej chacie • przysłowia: chata bogata nie węgłami, ale pierogami • chleb świętej Agaty od ognia strzeże chaty • czym chata bogata, tym rada / czym chata bogata tym gościom rada • moja chata na końcu wsi, stąd nic nie wiem • gdzie barszcz, kapusta, tam chata nie pusta • gdzie święta Agata, bezpieczna tam chata • święta Agata w zimę bogata • w dzień św. Agaty, jeśli słonko przez okienko zajrzy do chaty, to wiosenka na świat poogląda zza zimowej kraty • w dzień świętej Małgorzaty pierwsze gruszki do chaty
- etymologia:
- ukr. ха́та, białor. хата[4]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) shack, cabin, cottage, hut
- białoruski: (1.1) хата ż
- czeski: (1.2) chalupa; (1.3) byt, dům
- duński: (1.1) hytte w
- esperanto: (1.1) kabano
- fiński: (1.1) maja
- hiszpański: (1.1) cabaña ż
- islandzki: (1.1) kofi m
- jaćwieski: (1.1) chad
- jidysz: (1.1) כאַטע ż (chate)
- kaszubski: (1.1) chëcz ż
- łaciński: (1.1) tugurium n; (1.2) tugurium n
- mandinka: (1.1) buŋo
- niemiecki: (1.1) Hütte ż, Kate ż
- rosyjski: (1.1) изба ż; хата ż (na ukraińskiej lub południoworosyjskiej wsi)
- suahili: (1.1) kibanda, banda
- szwedzki: (1.1) hydda w
- tetum: (1.1) bangasál
- ukraiński: (1.1) хата ż
- wilamowski: (1.1) hytt ż, hyt ż
- włoski: (1.1) casalino m, casolare m
- źródła:
- ↑ Stefan Żeromski, Przedwiośnie (wyd. 1922)
- ↑ Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy (wyd. 1912).
- ↑ Andrzej Stasiuk, Biały kruk.
- ↑
Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
chata (język czeski)
chata (1.1)
- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) dacza, domek letniskowy[1]
- (1.2) schronisko górskie[1]
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik chata chaty dopełniacz chaty chat celownik chatě chatám biernik chatu chaty wołacz chato chaty miejscownik chatě chatách narzędnik chatou chatami - przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- (1.1) bouda ż
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. chatař m, chatařka ż, chatka ż, chatička ż
- przym. chatový
- czas. chatařit
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
chata (język hiszpański)
- wymowa:
- IPA: ['ʧ̑a.ta]
- znaczenia:
przymiotnik, forma fleksyjna
- (1.1) ż lp od: chato
rzeczownik, rodzaj żeński
chata (język słowacki)
chata (1.1)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) dacza, domek (letniskowy, myśliwski itp.)[1]
- (1.2) schronisko górskie[1]
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik chata chaty dopełniacz chaty chát celownik chate chatám biernik chatu chaty miejscownik chate chatách narzędnik chatou chatami - przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. chatár m, chatárka ż, chatárstvo n
- zdrobn. chatka ż
- czas. chatárčiť ndk., chatáriť ndk.
- przym. chatársky, chatový
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- 1 2 Hasło „chata” w: Slovník súčasného slovenského jazyka H – L, gł. red. Alexandra Jarošová i Klára Buzássyová, Veda, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied, Bratysława 2011, ISBN 978-80-224-1172-1.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.