żętyca (język polski)

wymowa:

IPA: [ʒɛ̃nˈtɨʦ̑a], AS: [žẽntyca], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ę  ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) spoż. serwatka z owczego mleka; zob. też żentyca w Wikipedii

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	żętyca	żętyce
dopełniacz	żętycy	żętyc
celownik	żętycy	żętycom
biernik	żętycę[1][2]	żętyce
narzędnik	żętycą	żętycami
miejscownik	żętycy	żętycach
wołacz	żętyco	żętyce

przykłady:

(1.1) Żętyca uchodzi ponoć za ulubiony napój górali karpackich, zwłaszcza podhalańskich.

(1.1) Gęsta żętyca stanowiła główny pokarm owczarzy, a jej nadmiar jadła rodzina bacy^[3].

(1.1) Pasterze górscy ornamentowali czerpaki, które nie tylko służyły do picia żętycy, ale i odmierzały ilość mleka^[4].

(1.1) Prawdziwym wyróżnieniem było podanie żętycy w czerpaku bacy^[5].

(1.1) Kupiłem wyśmienitą żętycę od bacy.

(1.1) Ociekająca przy wyrobie grudki sera serwatka nazywana jest żętycą^[6].

(1.1) Z reguły na obiad jadano ziemniaki ze śmietaną lub żętycą^[7].

składnia:

kolokacje:

(1.1) kwaśna / słodka / smaczna / świeża / zdrowa żętyca • pić żętycę

synonimy:

(1.1) żentyca^[8]; st.pol. żeńcica^[8], żencyca^[8], żyntyca^[8], żyncica^[8], żynczyca^[8], reg. śl. żencica^[8]; gw. zętyca, zyntyca, żyntyca^[8], żencica^[8], żybura^[8], mulka^[8]; gw. (Śląsk Cieszyński) mulka, żencica

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) serwatka

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. żętyczarnia ż^[8], żętyczność ż

przym. żętyczny

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1) rum. jintiță^[9][10]; por. czes. žinčice, słc. žinčica, gw. słc. žintica

uwagi:

(1.1) Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego^[1]. Uniwersalny słownik języka polskiego odnotowuje, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej^[9].

tłumaczenia:

• czeski: (1.1) žinčice ż
• słowacki: (1.1) žinčica ż

źródła: