wiadro (język polski)

wiadro (1.1)

wiadro (1.2) czereśni

wymowa:

IPA: [ˈvʲjadrɔ], AS: [vʹi ̯adro], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j 

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) walcowaty pojemnik, zwykle nieco szerszy u góry, z pałąkowatym uchwytem, służący do przechowywania i ręcznego przenoszenia cieczy lub materiałów sypkich; zob. też wiadro w Wikipedii

(1.2) ilość czegoś mieszcząca się we wiadrze (1.1)

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wiadro	wiadra
dopełniacz	wiadra	wiader
celownik	wiadru	wiadrom
biernik	wiadro	wiadra
narzędnik	wiadrem	wiadrami
miejscownik	wiadrze	wiadrach
wołacz	wiadro	wiadra

przykłady:

(1.1) Jedna zapalone polano z komina schwyciła i z nim jak z gorejącą chorągwią w obronnej postawie stanęła; druga wiadro pełne wody ku ziemi chyliła, trzecia zydel przyciągnęła i drzwi nim przywaliła.^[1]

składnia:

kolokacje:

(1.1) metalowe / plastikowe wiadro • wiadro z farbą / z pomyjami / z wodą

(1.2) wiadro mleka / pomyj / wody • wiadro piasku / śmieci / wapna / zaprawy • wiadro agrestu / malin / porzeczek • nazbierać / przynieść wiadro czegoś

synonimy:

(1.1) daw. ceber; reg. pozn. wymborek, węborek; gw. (Górny Śląsk) ajm, ajmer, ajmro, gw. (Śląsk Cieszyński) amper

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) naczynie, pojemnik

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz.

zdrobn. wiaderko n, wiadereczko n

zgrub. wiadrzysko n

przym. wiaderkowy

związki frazeologiczne:

walić wiadro • wylać wiadro pomyj na głowę • wylać wiadro zimnej wody na głowę • z próżnego wiadra nikt nie naleje • kijem wiadra nie naprawisz • na wiosnę wiadro deszczu, łyżka błota; w jesieni łyżka deszczu, wiadro błota

etymologia:

uwagi:

zob. też wiadro w Wikicytatach

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) bucket, pail
• arabski: (1.1) دلو, سطل
• białoruski: (1.1) вядро n
• chorwacki: (1.1) vjedro n
• czeski: (1.1) kbelík m, kýbl m, vědro n; (1.2) kbelík m, vědro n
• dolnołużycki: (1.1) zbórk m
• duński: (1.1) spand w; (1.2) spand
• esperanto: (1.1) sitelo; (1.2) sitelo
• fiński: (1.1) ämpäri
• francuski: (1.1) seau m
• hiszpański: (1.1) cubo m
• interlingua: (1.1) situla
• islandzki: (1.1) vatnsfata ż
• japoński: (1.1) バケツ (baketsu)
• jidysz: (1.1) עמער m (emer), שאַף m/n (szaf); (1.2) עמער m (emer), שאַף m/n (szaf)
• kaszubski: (1.1) wãbórk, biadro m
• kataloński: (1.1) galleda ż
• kazachski: (1.1) шелек
• krymskotatarski: (1.1) qopqa
• litewski: (1.1) kibiras m
• niemiecki: (1.1) Eimer m
• norweski (bokmål): (1.1) bøtte
• nowogrecki: (1.1) κουβάς m, γουβάς m; (1.2) κουβάς m, γουβάς m
• rosyjski: (1.1) ведро n
• shelta: (1.1) ruket
• słowacki: (1.1) vedro n; (1.2) vedro n
• szwedzki: (1.1) hink w, ämbar n
• ukraiński: (1.1) відро n
• węgierski: (1.1) vödör
• wilamowski: (1.1) aomper, ymer m, cu̇ber m
• włoski: (1.1) secchio m

źródła: